پیگیری جدی برای کنار رفتن سایه «قیمتگذاری» از سر بازار سرمایه
علیا، عضو هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار می گوید که طی ماه های گذشته در پی مخالفت سهامداران با قیمت گذاری دستوری کالاها، سازمان بورس نیز مخالفت خود را با این رویکرد به مجلس و دولت اعلام کرد.
به گزارش بازار و به نقل از بورس کالا، ابراهیمی سرو علیا با بیان اینکه در ماه های اخیر عده کثیری از مردم وارد بازار سرمایه شدند و این حضور را ارزشمند می دانیم، عنوان کرد: سرمایه های مردم می توانست به دیگر بازارها به جز بازار سرمایه ورود کند و به طور طبیعی در آن بازارها به اقتصاد کشور لطمه وارد کند.
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص مخالفت سهامداران شرکت ها با قیمت گذاری دستوری کالاها اظهار داشت: مخالفت با قیمت گذاری دستوری نه تنها از سوی سهامداران مورد اعتراض قرار می گیرد بلکه سازمان بورس که نقش متولیگری بازار سرمایه را بر عهده دارد به طور حتم با این موضوع مخالفت خواهد کرد.
ابراهیمی سرو علیا با بیان اینکه ما معتقدیم که قیمت ها باید به سمت شفافیت پیش بروند و منفعت حاصل از تولید و فروش شرکت ها به سهامداران برسد و در اختیار آن ها قرار بگیرد، گفت: اینکه به هر دلیلی بعضی از محصولات به سمت قیمت گذاری دستوری می روند و به جای آنکه منفعت آن ها به سرمایه گذار برسد به افراد سودجو و دلال می رسد نه تنها با منطق اقتصادی مطابقت ندارد بلکه به دور از انصاف و عدالت است.
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار داشت: هیچ اقتصادی نمی تواند با قیمت گذاری دستوری مستدام باشد و مزیت رقابتی داشته مکانیسم بازار اوراق منفعت باشد این مساله را سازمان بورس به ارکان مختلف از جمله مجلس و دولت منتقل و اعلام کرده که به عنوان حافظ منافع سهامداران کاملا مخالف با قیمت گذاری دستوری هستیم.
وی با بیان اینکه نمونه هایی از قیمت گذاری دستوری که هم اکنون در بازار سرمایه مکانیسم بازار اوراق منفعت در حال رخ دادن بوده آسیب جدی را به شرکت ها و سهامداران رسانده است، گفت: طبیعتا این وضعیت نمی تواند ادامه دار باشد و باید به سمتی پیش رفت که قیمت ها براساس مکانیزم بازار تعیین شوند.
ابراهیمی سرو علیا خاطرنشان کرد: هر زمان زمینه تعیین قیمت مکانیسم بازار اوراق منفعت ها توسط بازار فراهم شود، شاهد ایجاد تعادل و انصاف در قیمت ها خواهیم بود و در مقابل زمانی که به سمت ایجاد محدودیت در قیمت ها پیش رویم، عده ای سودجو به این موضوع دامن میزنند و قیمت ها را بی دلیل افزایش می دهند.
صنعت خودرو نمونه بارز ناکارآمدی قیمت گذاری
به گفته معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار، نمونه بارز این موضوع را در حوزه خودرو شاهد هستیم که اکنون قیمت ها در بازار فاصله قابل توجهی با قیمت کارخانه دارد.
وی ادامه داد: عده ای این وسط از سود و منفعت برخوردار می شوند، در حالیکه سهامداران شرکت های خودروسازی با ضرر و زیان مواجه هستند و سود به حساب سودجویان و دلالان می رود که این موضوع از انصاف و عدالت به دور است و منطق اقتصادی هم ندارد.
ابراهیمی سرو علیا خاطرنشان کرد: کنار رفتن سایه قیمت گذاری دستوری بر سر بازار سرمایه و شرکت های بورسی را به طور جدی پیگیری می کنیم، کما اینکه جلساتی با ارکان مختلف مجلس و دولت برگزار و حمایت هایی از طرف آن ها انجام شده است که امیدواریم این مساله پیگیری و به نتیجه برسد.
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا اجبار شرکت ها به فروش مواد اولیه ارزان منجر به حمایت از مصرف کننده و ارزانی محصول نهایی می شود یا خیر؟ گفت: توزیع مواد اولیه به کارخانه های مختلف باید براساس مکانیزم بازار سرمایه انجام شود. به اعتقاد بنده آنجایی که مواد اولیه ارزان داده شود و انتظار داشته باشیم تا تولیدکننده محصولات خود را به صورت ارزان در اختیار مصرف کننده قرار دهد در بسیاری از مواقع این اتفاق رخ نمی دهد یعنی دولت اقدام به ارائه ماده اولیه ارزان می کند اما مصرف کننده نهایی در بسیاری مواقع از این موضوع بی بهره مانده و این اختلاف قیمتی نصیب عده ای واسطه می شود.
وی تاکید کرد: در مورد سایر محصولات به جز کالاهای اساسی که جزو نیازهای ضروری مردم است و مکانیزم خاصی برای تامین و توزیع آن ها وجود دارد، باید مواد اولیه با مکانیزمی بدون یارانه در اختیار تولیدکننده قرار گیرد و محصول نیز با قواعد بازار مورد معامله قرار گیرد.
مشوق برای شرکت های حاضر در بورس کالا
ابراهیمی سرو علیا با تاکید بر اینکه بورس کالا و دیگر بورس کالایی یعنی بورس انرژی، تاثیر قابل توجهی بر اقتصاد کشور داشته اند، افزود: در این بورس ها مواد اولیه با مکانیزم کاملا شفاف و منصفانه عرضه می شود و تولیدکننده ها براساس مکانیزم هایی که تعیین شده است خرید می کنند.
وی خاطرنشان کرد: گمان کنید مکانیسم های شفاف بورس کالا و انرژی در اقتصادمان وجود نداشت در این زمان هر تولیدکننده ای باید به کارخانه ای که مواد اولیه را تولید می کرد مراجعه کرده و درخواست ماده اولیه می کرد که این موضوع مشکلات مکانیسم بازار اوراق منفعت زیادی از جمله نبود شفافیت را با خود به بار می آورد.
وی ادامه داد: باید ابزارهای مختلف بورس های کالایی را گسترش دهیم و از تولیدکننده های مواد اولیه بخواهیم محصولات خود را در بورس های کالایی عرضه کنند، همچنین مشوق هایی را مانند مشوق مالیاتی، تامین ارز و صادرات راحت تر را برای آن ها در نظر بگیریم و تشویق کنیم تا مواد اولیه را از طریق بورس کالا تامین کنند.
ابراهیمی سرو علیا در پایان با اشاره به اینکه باید شرکت هایی که از طریق بورس کالا، مواد اولیه را خریداری و تولید می کنند بخواهیم محصولات خود را نیز بورس کالا عرضه کنند، گفت: این موضوع طبیعتا به شفافیت حداکثری و رشد کارایی بازار سرمایه کمک می کند و از طرف دیگر منافع افرادی که سرمایه گذار در بخش تولید هستند نیز بهتر تامین می شود.
برچسب: بانک مرکزی
معاون اقتصادی سازمان برنامه و بودجه میگوید: وقتی که نوسانات را نگاه میکنیم مهمترین دلیلی که برای آن بیان می شود، تورم عامل این نوسانات است. وقتی هم که تورم را کالبد شکافی میکنیم می بینیم دو کانال است که امواج تورمی ایجاد میکند، یکی از طریق بانک ها و دیگری کسری بودجه دولت است. […]
تامین ارز مورد نیاز مردم در بازار متشکل ارزی
مدیرعامل شرکت مدیریت بازار متشکل معاملات ارز ایران گفت: بخشی از تقاضای واقعی ارزی مردم، در بازار غیررسمی پاسخ داده میشود که امیدواریم با همکاری معاونت ارزی بانک مرکزی، در آینده نزدیک بتوانیم این تقاضاهای واقعی را در بازار رسمی (بازار متشکل ارزی) تامین کنیم. به گزارش فابا نیوز، امیر هامونی، در نشستی با عنوان رژیم […]
معکوس شدن ناگهانی و گسترده سیاستهای پولی
دادههای بانکهای مرکزی نشان میدهد که سیاستگذاران سراسر جهان در سه ماه گذشته بیش از 60 بار افزایش نرخ سود بهره را اعلام کردهاند.این افزایش نرخ سود حتی بیشتر از ابتدای سال 2000 تاکنون است. به گزارش فابا نیوز، این ارقام نشان دهنده معکوس شدن ناگهانی و گسترده سیاستهای پولی سازگارانه است که از زمان بحران […]
پیشبینی سیاستهای خوب برای کنترل تورم
رئیس کل بانک مرکزی گفت: به زودی اوراق ارزی منتشر میکنیم که هم به این وسیله ارز را از بازار جمعآوری کنیم و هم سود و بازپرداخت آن به شکل ارزی خواهد بود. به گزارش فابا نیوز، علی صالح آبادی در همایش سیاستهای پولی و بانکی اظهار داشت: کمیتههای نقدینگی، پایه پولی و اصلاح نظام بانکی […]
بازرسی حضوری از شعب بانکها و واحدهای ستادی
بانک مرکزی برای ارتقای شفافیت، پیشگیری از فعالیتها و زمینههای فسادزا به خصوص در حوزه پولی و ارزی، ارتقای ثبات نظام پولی و بانکی کشور و ایجاد فضای کسبوکار مناسب برای فعالان اقتصادی که در نظر دارند، در چارچوب قوانین و مقررات، فعالیت کنند، اقدامات ویژهای در دستور کار دارد. به گزارش فابا نیوز، پیرو اطلاعیه […]
لغو تمدید خودکار کارتهای بانکی
از اقداماتی که بانک مرکزی در زمان شیوع کرونا در کشور انجام داده بود، تمدید اتوماتیک تاریخ انقضای کارتهای بانکی بود تا مکانیسم بازار اوراق منفعت از حجم مراجعات مشتریان به بانک ها کاسته شود. به گزارش فابا نیوز، برهمین اساس نیز بانکهای دولتی و خصوصی بدون مراجعه مشتریان، نسبت به تمدید تاریخ انقضای کارتهای بانکی اقدام می کردند و به […]
منفعت انتشار اوراق ارزی در ایران چیست؟
مصطفی قمریوفا، مدیر روابط عمومی بانک مرکزی از انتشار اوراق ارزی برای نخستینبار توسط بانک مرکزی خبر داد، اما به جزئیات بیشتری در این خصوص اشاره نکرد. به گزارش فابا نیوز، گزارشها حاکی از آن است که پس از محدود شدن خرید دلار و سخت شدن سرمایهگذاری در بازار دلار، انتشار این اوراق میتواند راهکار قانونی […]
انتشار اوراق ارزی توسط بانک مرکزی
انتشار اوراق ارزی برای نخستین بار در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفت و جزئیات این طرح بزودی اعلام خواهد شد. به گزارش فابا نیوز، مصطفی قمری وفا مدیر روابط عمومی بانک مرکزی در توئیتی اعلام کرد: برای نخستین بار، طرح انتشار اوراق ارزی در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفته است و جزئیات این طرح […]
ابلاغ ضوابط اجرایی احراز هویت الکترونیکی در بانکها
ضوابط اجرایی دستورالعمل حدود و چگونگی ارائه غیرحضوری خدمات پایه به ارباب رجوع در بانک ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی، در (۴۲) ماده و (7) تبصره در چهارمین جلسه مورخ 1401.02.11 کمیسیون مقررات و نظارت مؤسسات اعتباری بانک مرکزی مطرح و مورد تأیید قرار گرفت. به گزارش فابا نیوز، پیرو بخشنامه موضوع ابلاغ «دستورالعمل حدود و […]
بانکهای دولتی ۳۷۰۰ همت بدهی دارند
معاون امور بانکی، بیمه و شرکتهای دولتی وزیر اقتصاد با اشاره به اینکه بانکهای دولتی مجموعا ۱۶۰۰۰ شعبه در سراسر کشور دارند، افزود: ۶۴ درصد کل سپردههای ارزی و ریالی مربوط به بانکهای دولتی است و ۷۲ درصد کل تسهیلات نظام بانکی تا پایان اسفند ۱۴۰۰ نیز از سوی این بانکها اعطا شده است. به […]
۶ دلیل اصلی افت بازار سرمایه
یک متخصص اقتصاد مالی به اشاره به ۶ دلیل اصلی افت بازار سرمایه گفت: این بازار مجدداً پس از دو تا سه ماه آینده به تعادل می رسد مگر آنکه مجدداَ با اقدامات محیرالعقول از جانب برنامهریزان اقتصادی مواجه شود.
به گزارش تجارتنیوز، علی کاشمری، دارای دکترای تخصصی اقتصاد مالی از دانشگاه پوترا مالزی است. او دبیر اسبق انجمن علمی اقتصاد، مالی و حسابداری (EFA) دانشگاه های جنوب شرق آسیا و عضو انجمن بین المللی اقتصاددانان ایران (IIEA) است. وی همچنین مسلط به زبانهای انگلیسی، مالایی و عربی است. عمده فعالیتهای پژوهشی و تحقیقی کاشمری بر حوزه اقتصاد دفاعی و حوزه های پولی و بانکی متمرکز است.
وی بر این باور است، جدیدالورودها به بورس بی اعتماد شده اند و عدم اعتماد به بازار در سه مرحله نمایان شده است، مرحله بلاتکلیفی، مرحله ناامیدی و مرحله بی تفاوتی که در حال حاضر در مرحله بی تفاوتی هستیم.
کاشمری معتقد است: به مرور بسیاری از سرمایهگذاران جدیدالورود از بورس خارج شوند و این بازار مجدداً پس از دو تا سه ماه آینده به تعادل برسد مگر آنکه مجدداَ با اقدامات محیرالعقول از جانب برنامهریزان اقتصادی مواجه شود.
کاشمری برای بهبود وضعیت بازار سرمایه پیشنهادهایی به تصمیم گیران اقتصادی دارد که نظرات این فارغ التحصیل دکترای اقتصاد از مالزی را در گفت وگو با خبرگزاری تسنیم در ادامه می خوانید:
6 دلیل اصلی افت بازار سرمایه
*چرا بازار سرمایه در هفتههای اخیر افت زیادی داشته است؟
شاهد بودیم که از اواسط سال گذشته و به ویژه ابتدای سال، بورس دارای رشد زیادی بود و با اقبال تعداد زیادی از مردم برای سرمایهگذاری قرار گرفت ولی از اواسط تابستان برخی اتفاقات و سیاستهای ناهمگون و همزمان دولت منجر به افت این بازار شد.
اول: کارگزاریها شروع به فروختن بخشی از سهام عدالت کردند. با توجه به آنکه به مردم اجازه انتخاب در چگونگی فروش سهام خود نداشتند ولی کارگزاریها بر اساس تقاضای مشتریان خود، بخش زیادی از سهامها را عرضه کردند.
دوم: اعلام خبر ناسرانجام گشایش اقتصادی و سیگنال فروش اوراق نفتی نیز منجر به آن شد که حقوقیها بخشی از سهامهای خود را بفروشند و نقدینگی لازم برای اوراق نفتی که هیچ وقت منتشر نشد تأمین کنند.
سوم: عدم شفافیت هسته معاملات و معاملات مشکوک علیرغم نظارت سازمان بورس و همچنین مصوبات غافلگیر کننده شورای عالی بورس و تصمیمات در این خصوص از جمله تغییرات چندباره ساعت معاملات، مصوبه تغییر دامنه نوسان و توجیههای عجیب برای بسته شدن نمادهای رو به رشد، منجر به سردرگمی سرمایهگذاران و افت ارزش نمادهای شاخصساز شد.
چهارم: سلبریتیهای اقتصادی یعنی برخی از چهرههای دولتی و همچنین افراد نام آشنای اقتصادی، بنابر انگیزههای مختلف از جمله شاید منافع در بازارهای موازی یا شاید منافع پنهان دولت، به طور عجیبی دست به اظهار نظرهای نادرست از سقف کانال شاخص بورس گفتند و با توجه به اعتماد مردم به جایگاه این اشخاص، سرمایهگذاران برای جلوگیری از ضرر بیشتر، اقدام به فروش مکانیسم بازار اوراق منفعت سریع سهامهای خود نمودند.
پنجم: درگیری بین مطالبات مجلس از دولت برای حمایت حقوقیها از بورس ظاهراً منجر به درگیری بین بازی گردانهای دو طرف در بازار سرمایه شد و معلوم نبود که حمایتها به نفع کدام گروه مجلس یا دولت تمام میشود. بدیهی است در چنین شرایطی اجماع درستی برای حمایت از بازار ایجاد نمیشود. ضمن آنکه حمایت حقوقیها منجر به حمایت خودشان شده است و نه مردم، بطوری که سهامها را در کف قیمت و ارزان میخرند تا در آینده گرانتر بفروشند.
ششم: اتفاقات مذکور در شرایطی بود که دولت دوازدهم یکی از مولفههای عملکرد اقتصادی خود را ایجاد کد بورسی بیشتر قرار داد بدون آنکه حتی یک آموزش ساده و اولیه برای تازه واردان به بورس قرار دهد. بر این اساس افراد زیادی وارد بازار سرمایه شدند و با توجه به عدم شناختشان طبیعتا به دنبال ارائه سیگنالهای مختلف در خصوص سرمایهگذاریهای خود شدند. از تبعات این موضوع، بازاری حاصل میشود که دستخوش تصمیمات سریع و احساسی بر اساس شایعات و تحلیلهای غیر علمی است.
طی دو تا سه ماه آینده بورس به تعادل خواهد رسید
*از آینده سرمایهگذاری در بورس چه نظری دارید؟
همانطور که اشاره کردم موارد مختلفی در بازار سرمایه اتفاق افتاد که همگی منجر به عدم اعتماد سرمایهگذاران به ویژه جدیدالورودها شد. رفتار سرمایهگذار در عدم اعتماد به بازار در سه مرحله نمایان میشود. مرحله اول بلاتکلیفی است؛ یعنی سرمایهگذاران به علت سیگنالهای ناهمسو در بازار سردرگم میشود و پرتفوهای متعددی برای به حداکثر رسیدن سود خود میکند.
مرحله دوم ناامیدی است و در این مرحله سرمایهگذار از سناریوهای مختلفی برای حداقل کردن ضرر طراحی میکند و به دنبال بازارهای دیگر جهت انتقال سرمایه است. آخرین مرحله نیز بیتفاوتی است؛ بطوریکه سرمایهگذاران عمدتا از آن بازار خارج شده و باقیماندهها یا بطور شانسی و یا قهری اقدام به سرمایهگذاری میکنند که این موضوع نظمهای بازار را نیز به هم میزند.
در حال حاضر در ابتدای مرحله سوم یعنی بی تفاوتی هستیم. البته تصمیمگیران اقتصادی در مراحل یک و دو چارهای برای اصلاح وضعیت و برگرداندن اعتماد سرمایهگذاران دارند: اول آنکه به سرمایهگذاران نشان دهند که متوجه سیاستهای اشتباه خود شدهاند؛ این موضع میتواند از تغییر کابینه و مسوولان اقتصادی گرفته تا اعلان رسمی تغییر مواضع اشتباه برقرار شود.
دوم آنکه برای وضعیت بهتر بازار، برنامهریزان اقتصادی باید به سرمایهگذاران نشان دهند که راهکار ملموس و عملیاتی و زمانبندی شده دارند و به عبارتی مجموع اقدامات آتی خود را باید به سرمایهگذاران شفاف اعلام کنند. البته با توجه به سال آخر دولت، بعید میدانم که چنین اقداماتی انجام شود و به مرور بسیاری از سرمایهگذاران جدیدالورود از بورس خارج شوند و این بازار مجدداً پس از دو تا سه ماه آینده به تعادل برسد مگر آنکه مجدداَ با اقدامات محیرالعقول از جانب برنامهریزان اقتصادی مواجه شود.
بورس و نه هیچ بازار دیگری دارای حباب نیست
*آیا بورس و سایر بازارهای موازی دارای حباب هستند؟
در حال حاضر نه بورس و نه هیچ یک از بازارهای دیگر دارای حباب نیستند. به عبارتی تعبیر حباب وقتی بکار میرود که در مقطعی خاص افزایش قیمت بیشتر از روند افزایشی آن باشد ولی در حال حاضر در تمامی بازارها، سطح قیمتها به اندازه تورم واقعی و ملموس و نه اعلامی رشد داشته است. نه در طلا و نه در دلار و نه در بورس و نه در مسکن حباب نداریم و این افزایش قیمتها تنها با شوک سیاسی و یا بهبود اقتصادی بلندمدت کاهش پیدا میکنند. آنکه برخی اعلام میکنند بورس دارای حباب است یا اطلاع کافی ندارند یا منفعت در سایر بازارهای موازی دارند؛ اگرچه برخی نمادها شاید ارزششان درست برآورد نشده باشد ولی دلیلی بر تعمیم آن به کل بورس نیست.
در ابتدای تورم افسار گسیخته هستیم
*آیا اقتصاد دچار تورم افسار گسیخته شده است و یا با آن فاصله زیادی داریم؟
تورم افسار گسیخته یکباره پدید نمیآید بلکه نتیجه مجموعهای از اتفاقات تورمزا طی چندین سال است. الان ابتدای تورم افسار گسیخته هستیم و در بسیاری از بازارها، فواصل افزایش قیمتها بسیار کاهش داشته است. اینکه یک مدت بطور دستوری قیمتها ثابت و بعد چند ماه چند برابر شود نشانه کنترل تورم نیست. تاکنون دولتها مکانیسم بازار اوراق منفعت سعی داشتند تورم را در بخشهای مختلف به دورههای آینده مثلا چند فصل بعد یا سال بعدی انتقال دهند و اکنون چنین چیزی دیگر موثر نیست. در حال حاضر کمتر شدن فواصل رشد قابل توجه قیمتی و رسیدن آن به افزایشهای هفتهای و روزانه، نشانهای بر شروع تورم فزاینده است. سیاستهای پولی و مالی نادرست طی سالها، همراه با عدم توان مدیریت اقتصادی در حل بحران رکود، منجر به چنین واقعهای شده است. با ادامه چنین وضعیتی، دور از انتظار نیست که در آیندهای نزدیک با تورم مثلا برق و تلفن و اینترنت، حتی انجام مکانیسم بازار اوراق منفعت چنین مصاحبهای برای من و شما نیز صرفه اقتصادی نداشته باشد؛ این یک شوخی نیست، بلکه یک واقعیت تلخ است.
راهکارهای کنترل رکود تورمی
*راهکارهای کنترلی در این شرایط چیست؟
در شرایط فعلی از این راهکارها می توان چنین یاد کرد که باید طی چند سال به طور مستمر ادامه داشته باشد: 1. افزایش بهرهوری نیروی کار 2. نظارت بر تولید با کیفیت بیشتر 3. حمایت مالی دولت فقط از طرف عرضهکننده با کیفیت و دارای توان رقابتی به جای حمایت از طرف تقاضا 4. کاهش هزینههای دولت از طریق دولت الکترونیک و فروش اموال مازاد 5. قطع تمامی یارانههای دولتی 6. آزادسازی و تک نرخی کردن ارز خارجی 7. آزاد سازی مکانیسم معاملات با ارزهای دیجیتالی به عنوان پول مجازی به موازات پول ملی 8. افزایش اختیارات دستگاههای استانی به منظور توسعه منطقهای بر اساس مزیتهای هر منطقه .
آینده سهام آیندگان مشابه سهام عدالت خواهدبود
*اخیراً طرحهایی همچون اختصاص سهام آیندگان به والدین و… با نگاه تشویقی برای ازدیاد جمعیت مطرح شده است با این طرحها موافقید؟
افزایش جمعیت از سیاستهای نظام است و افزایش جمعیت نیز باید به شرط افزایش بهرهوری صورت گیرد. طرح سهام آیندگان به شرط اجرا، در بهترین حالت سرنوشتش مانند سهام عدالت میشود. مثلاً بچهای که بزرگ شود نهایتاً چیزی حدود 10 میلیون (به ارزش الان) به وی داده می شود. در کشورهای دیگر که از فرزند بیشتر حمایت می کنند هم کشورشان رشد اقتصادی ثابت دارد، هم بهرهوری نیروی کار بالاست، هم اینکه مشوقها به جای اینکه نقدی مستقیم باشد، مزایای اجتماعی است.
فارس من| سه ضلع مثلث حمایت از بورس/ مکانیزم بازارهای مالی مورد توجه سهامداران قرار گیرد
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، اصلاح بورس وارد هفته چهارم خود شده است و بسیاری از نمادها در بازار با کاهش 40 تا 50 درصدی قیمت مواجه شدهاند. اما بررسی علل و عوامل این ریزش می تواند تا حدود زیادی وضعیت ملتهبی که در شرایط فعلی ایجاد شده است را روشن کند.
با نگاهی به اقدامات صورت گرفته درمورد بورس که طی یک ماه گذشته انجام شده است، مکانیسم بازار اوراق منفعت میتوان شواهد زیادی برای حمایت از بازار را مشاهده کرد که برخی از این اقدامات تا حدودی توسط برخی دیگر از اقدامات خنثی شده و بعضی دیگر نیز اثرات مثبتی بر بازار داشته است.
اما منفی شدن شاخص بورس طی چند هفته گذشته بسیاری از سهامداران خرد را با ضررهای زیادی مواجه کرده است و عمده این افراد، از سهامدارانی هستند که به تازگی وارد بورس شدهاند.
شکلگیری صفهای خرید چند ده میلیونی در روزهای سبز بازار و صفهای فروش در روزهایی که شاخص بورس منفی است، تنها یک مساله را نشان میدهد: رفتار هیجانی توسط سهامداران حقیقی در بازار سرمایه به یک رویه تبدیل شده و این مساله میتواند آینده بازار را با مشکل جدی مواجه کند.
مخاطبان خبرگزاری فارس در سامانه «فارس من» سوژه ای را با عنوان «درخواست از رهبری برای حمایت از سهامداران بورس» و «آقای رئیسی به داد سهامداران بازار بورس برسید»به ثبت رسانده اند و خواستار پیگیری حمایت از بورس شده اند. بیان چند نکته در این باره ضروری به نظر می رسد.
1- در بخشی از این کمپین به ریزش دستوری بازار توسط عدهای اشاره شده است. ریزش دستوری و یا اصلاح به دستور دولت که این روزها در میان اهالی بازار سرمایه بسیار شنیده میشود، یک امر نشدنی است. در زمانهایی که بازار سرمایه در روندی صعودی قرار داشته است، سهامداران این رشد را نتیجه خریدهای خود دانسته و در زمان ریزش انتظار حمایتهای غیرمنطقی از بورس را دارند.
در شرایط هیجانی که در بازار سرمایه ایجاد شده است، سرمایهگذاران به جای توجه به دادههای بنیادی یک سهم، بر اساس روند گذشته قیمتی، چشم انداز آتی خود از بازار را شکل میدهند. چنین رفتار و انتظاراتی بیش از آنکه مربوط به فرد باشد، مبتنی بر کنشهای جمعی و تودهای و شکلگیری اطمینان از روند افزایش قیمت است. در این شرایط هر روند صعودی در بازار قطعا با اصلاح مواجه خواهد و شکل گیری صفهای فروش در شرایط فعلی نتیجه ترس سهامداران خرد است و ریزش دستوری در دستور کار هیچ نهادی از جمله بورس قرار ندارد.
علاوه بر این دولت هم ترجیح میدهد روند بازار رو به رشد باشد تا استقبال از عرضههای اولیه کاهش نیابد.
2- رخ دادن یا ندادن حمایت ده روزه از بورس که مدیران طی هفتههای گذشته آن را اعلام کردهاند، بسته به موارد متعددی در بازار دارد. برای جمع شدن صف های فروش در وضعیت فعلی تقریبا نیاز به 100 هزار میلیارد تومان است که هیچ یک از شرکتهای حقوقی حاضر در بازار توان ارائه این حجم از پول را نداشته و خروج افراد حقیقی حاضر در این صف ها به همراه حضور سهامداران بزرگ برای خرید باقی مانده صف هاست.
به عبارت دیگر، افراد حقیقی یا سهامداران خرد به همراه شرکتهای حقوقی و دولت در کنار یکدیگر باید برای حمایت از بورس اقدام کنند و غیبت هر یک از این سه ضلع شکست این حمایت را به همراه دارد.
3- شرکتهای حقوقی به عنوان فعالین بازار سرمایه می توانند نقش موثری در روندهای صعوی و یا نزولی بازار داشته باشند. عرضه آبشاری این روزهای توسط برخی از شرکت های حقوقی می توانست با مدیریت بهتر به زمان دیگری موکول شود. اما شرکت های حقوقی نیز مانند سایر فعالین بازار به دنبال کسب سود و در شرایطی نوسان گیری هستند که این مساله به التهابات موجود افزوده است. دولت می تواند به شرکت های حقوقی توصیه کند از حضور در صف های فروش خودداری کنند. اما در نهایت حقوقیها نماینده یک بنگاه اقتصادی هستند و هر بنگاهی نیز در نهایت باید به سود و زیان خود نیز توجه داشته باشد.
کاهش صف های فروش در شرایط فعلی می تواند به شکل گیری وضعیت متعادل در بازار منجر شود و هیجان موجود که بسیاری از سهامداران را با ضرر مواجه کرده است، را پایان دهد.
4- بورس نیز مانند هر بازار دیگری دارای مکانیزم مخصوص به خود است. بازار سرمایه به عنوان یک بازار مالی محض روندهایی دارد که این روندها را می توان از طرق مختلف پیش بینی و دست یافتنی کرد. در این بازارها روندهای مختلفی اتفاق میافتد که صعود یا نزول این بازارها را در پس دارد. متناسب با این صعودها و نزولها ریسک و آورده بازیگران بازار تعیین میشود و بازار بورس هم در واقع یکی از ریسکیترین بازارهای دنیا محسوب میشود. اینکه از نهادهای خارج از بازار سرمایه مانند رهبر معظم انقلاب و قوه قضائیه درخواست ورود به یک بازار را داشته باشند، امری مخالف مکانیزمهای بازارهای مالی است.
رشد، نوسان، کاهش و. از جمله مکانیزم های بازارهای مالی هستند که در برهه های مختلف و به طرق مختلف در بورس شاهد آن بوده ایم. در روزهایی که دولتمردان به دنبال ورود افراد بیشتر به بورس بوده اند، باید به فکر آموزش همه این مکانیزم ها به تازه واردان می بودند تا در چنین روزهایی شاهد رفتارهای هیجانی نباشیم.
علاوه بر این یکی از راهبردهای مهم برای تازهواردان به بورس استفاده از ظرفیت صندوقهای بورسی است. در حال حاضر 210 صندوق بورسی مجوزدار در بازار سرمایه فعالیت میکنند که میتوانند ریسک سهامداران را به حداقل برسانند. از این رو بسیاری از کارشناسان قدیمی و زبده بازار سرمایه به تازهواردان به این بازار توصیه میکنند در ابتدای کار به جای ورود به خرید و فروش مستقیم سهام و پیروی از فروشندگان سیگنال و امثال آنها وارد صندوقهای بورسی شوند تا با ریسک حداقلی از مزایای بازار بهره ببرند.
خبرگزاری فارس به دقت در حال رصد وضعیت بازار سرمایه در ماه های گذشته بوده و ثبت بیش از 1400 سوژه در سامانه فارس من و پیگیری توسط خبرنگاران این خبرگزاری از ابتدای سال تاکنون شاهد مثالی برای این مساله است. همه اتفاقات رخ داده در بورس طی ماه های گذشته با گزارش های متعددی در این خبرگزاری تحلیل شده است که ادامه این روند در آینده می تواند از التهابات بازار به شدت بکاهد.
واقعی شدن نرخ ارز؛ منفعت مشترکی که در بورس شکل می گیرد!!
همواره دولتها به دلایل سیاسی، نرخ ارز را سرکوب کرده اند تا از محبوبیتشان کاسته نشود، با این حال مانند فنری فشرده هر بار، نرخ ارز به یکباره بر سر یک کنش سیاسی در مکانیسم بازار اوراق منفعت رفته و جهش داشته است، اما حالا بورس و اقبال عمومی به آن، فرصتی مغتنم ایجاد کرده است تا مردم هم از واقعی شدن نرخ ارز سود ببرند و این می تواند دست دولت را برای اجرای سیاست بهینه ارزی باز بگذارد.
صنایع پلاستیک به عنوان قدیمی ترین رسانه تخصصی صنعت و صنعت پلاستیک، عادت ندارد که با موج ها همراه شود و در راستای آنها، گام بردارد، مگر اینکه تحلیلی دقیق از وضعیت داشته باشد. در تمام روزهایی که بازار سرمایه ورد زبان رییس جمهور و سایر مقامات کشور بود و هموطنان صف های کیلومتری در مقابل کارگزاری ها به راه انداخته بودند، ما نه در تایید و نه در نفی، این موج جدید که به شکلی هیستری اجتماعی درآمده بود، سخنی نگفتیم. امروز اما بورس تهران، پس از چند روز اصلاح سنگین، دوباره به روند بازگشت، اینکه آیا این روند ادامه دارد یا نه، چیزیست که ما درباره اش اظهار نظری نخواهیم کرد. اما تحلیلی در زمینه منافعی که مردم و صنایع می توانند از انتقال نقدینگی خُردِ مردم به بازار سرمایه و ارتباط این رویداد با واقعی شدن نرخ ارز ببرند، از صادق الحسینی دیدم که محاسن یک بورس واقعا پویا، که منافع عموم مردم به واقع با آن گره خورده باشد، را تشریح کرده بود. وقتی که منافع عموم مردم، با بورس گره بخورد، واقعی شدن نرخ ارز به نفع بازار سرمایه خواهد بود و این نکته ی بسیاری مهمی است. کما اینکه پایان اصلاح سنگین این چند روزه در بورس تهران، اندکی هم مرهون افزایش نرخ ارز در روزهای اخیر بود.
با این وجود، نکته ای کارخانجات ما باید مدنظر قرار دهند اینست که دیگر اجازه ندهند، بازار سرمایه و بورس هم به محلی برای رانت عده ای خاص بدل شود که از سرمایه ملی مردم استفاده کنند. بخش خصوصی و کارخانجات بزرگ مولد آن، باید هرچه زودتر راه بورسی شدن را پیش گرفته تا این چرخه مبارک اقتصادی را شکل داده و اجازه ندهند که ششصد شرکت اکثرا خصولتی بهره های کافی و وافی را از سرمایه میلیون ها ایرانی ببرند، و سر آنها بی کلاه بماند. هر چند می دانیم در این راه، سازمان بورس و اوراق بهادار بی طرف نیست و کار ورود این کارخانجات به بورس و یا فرابروس به سهولت پذیریش شرکتهای دولتی نخواهد بود!!
هر چند دولت دیر و به جبر برای تامین بودجه اش، بازار سرمایه را مورد حمایت قرار داده است، اما امیدواریم که در میان سناریوهای موجود، دولت به همین سرمایه سوزی در جریان طبیعی تبدیل روند و اصلاح بورس دل ببند و کاری بیشتر نکند و با ارایه شرکتهای خود، به صورت واقعی البته، گامی به سوی خصوصی شدن صنایع دولتی که باری سنگین بر دوش مردم و مالیات دهندگان هستند، بردارد. رییس جمهوری که از خصولتی بودن اقتصاد می نالد، می بایست خود دست کم خصوصی سازی را به شکلی صحیح انجام دهد. باری، فارغ از این سخنان، مکانیسم بازار اوراق منفعت محاسن بورس برای مردم و صنایع چه می تواند باشد؟ البته مشروط بر اینکه سناریوی بدبینانه کسب بودجه و از بین بردن نقدینگی رها شده در اقتصاد طی سنوات اخیر، مصداق نیابد. صادق الحسینی در این ارتباط می نویسد:
امروز به لحاظ ارزی با سالهای گذشته متفاوت است. حرف ما از جنس ذخایر و کانالهای ارزی نیست. سالهای پیش این قید جدی بود که عامه مردم در مقابل افزایش نرخ ارز مقاومت دارند و سرمایه اجتماعی دولت با افزایش نرخ ارز کاهش مییابد. بنابراین همواره نرخ ارز در ایران در همه دولتها سرکوب شد.
دیدگاه شما