گسترش پذیرش رمزارزها

مشخص‌نبودن وضعیت قانونی، نوسان شدید قیمت و استفاده از ارزهای دیجیتال در جرایم مالی، از جمله مواردی بود که بانک مرکزی گسترش پذیرش رمزارزها گسترش پذیرش رمزارزها ترکیه به‌عنوان دلایل تصمیم خود مطرح کرد.

زنجیره بلوکی و رمزارز؛ کاربردها، چالش‌ها و تنظیم‌گری

«استفاده از پول مجازی و رمز ارزها در سراسر دنیا در حال گسترش است و گسترش کاربرد ارزهای مجازی نظیر بیت‌کوین و دیگر انواع رمزارزهای موجود در بازار موسوم به آلت‌کوین‌ها می‌تواند در کنار فرصت‌های بالقوه، تهدیدات مهمی را نیز به دنبال داشته باشد. واقعیت آن است که در یک دسته بندی کلی منشأ عمده چالش‌ها و بعضاً فرصت‌ها به موارد زیر مرتبط است:

الف-تغییر در اکوسیستم بازارهای مالی ب- تغییر در اکوسیستم انرژی ج- امنیت اقتصادی و عدم پشتوانه دولتی د- تحت تأثیر قرار گرفتن سیاست‌های پولی به ویژه استقلال و کنترل بانک مرکزی در اقتصاد پول کشور
بنابراین؛ لازم است مبتنی بر موارد کلی مورد اشاره، حوزه رمز ارزها را مورد مطالعه و ملاحظه قرار داده و سیاست ها و تنظیم‌گری متناسب با پذیرش یا عدم پذیرش کشورها صورت پذیرد.

تعاریف مختلف پول دیجیتال و ارز مجازی
بانک مرکزی اروپا (۲۰۱۲): «یک ارز مجازی، نوعی از پول دیجیتال، قانونگذاری نشده که توسط توسعه‌دهنده‌های خصوصی توسعه داده شده و کنترل می‌شود. نکته قابل توجه این که این پول تنها در میان افرادی که عضو این جامعه خصوصی هستند استفاده و پذیرفته می‌شود.»

کارگروه اقدام مالی(۲۰۱۴): «ارز مجازی یک نمایش دیجیتال از یک ارزش است که می‌تواند به صورت دیجیتال مبادله شود و نقش‌های واسطه مبادلات، مبنای ارزشگذاری و ذخیره ارزش را داشته باشد. این در حالی است که هیچ وجهه قانونی ندارد و تنها در یک شبکه خصوصی و منطقه خاص قانونی که توسط اعضای آن پذیرفته شده قابل استفاده است.»

کمیته پرداخت‌ها و زیرساخت‌های بازار(CPMI) اما دیدگاه متفاوت‌تری نسبت به ارز دیجیتال دارد: «ارز دیجیتال به عنوان هر شکل الکترونیکی پول، یا وسیله مبادله‌ای که دارای دفتر توزیع شده و یک سیستم پرداخت غیرمتمرکز است.»

بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی (۲۰۱۵): «ارز دیجیتال یک دارایی است که بصورت الکترونیکی ذخیره شده و همان نقش پول فیزیکی به عنوان ابزاری برای تسهیل کردن پرداخت‌ها را ایفا می‌کند.»

اهم مزایا و چالش های رمز ارز
۱. آزادی در پرداخت و دسترسی بین‌المللی به ویژه در شرایط تحریمی ۲. هزینه عملیاتی پایین در معاملات بین‌المللی ۴. سرعت بالا در انتقالات بین‌المللی و فرامرزی ۵. عدم امکان خلق پول بی‌رویه در اقتصاد ۶. عدم توانایی دولت‌ها در مصادره و بلوکه کردن ۷. قراردادهای هوشمند ۸. کاهش قدرت تحریم دلاری آمریکا علیه اقتصاد ایران . ۹. امکان ایجاد رمزینه‌ارزهای منطقه‌ای و تسهیل در پیمان‌های پولی دو و چندجانبه ۱۰. تسهیل در جهانی شدن کسب‌وکارهای داخلی و بهبود صادرات غیرنفتی ۱۱.عدم امکان جعل و چاپ یا انتشار تقلبی رمزارزها ۱۲. امکان جذب سرمایه‌گذاری خارجی ۱۳. جلوگیری از خروج ارز از کشور ۱۴. ایجاد پایه های مالیاتی جدید و .

اما برخی از این مزایا محل بحث و ملاحظه و حتی نقد اساسی است؛ به عنوان نمونه، در مورد بند یک‌؛ وجود رمز ارزها و بهره گیری از آن با خارج ساختن دلار از یک هژمونی و جهان روایی در عرصه تجارت بین‌الملل، امکان تجارت بدون نگرانی و ترس از تحریم (بخصوص تحریم‌های ثانویه ) را فراهم کند، در حالی که شرط اول تجارت اعتماد دو طرف مبادله نسبت به یکدیگر است و دقیقا همین موضوع در استفاده از رمزارزها، ایجاد دردسر خواهد کرد، چرا که احتمال آن می‌رود که شخص وارد کننده به دلیل عدم وجود مستندات قانونی و عدم تضمین های بانکی و دولتی ( که در شرایط استفاده از پول‌های رایج فراهم است ) دریافت وجه را منکر شده و یا باوجود دریافت وجه در ارسال کالا یا خدمت اهمال نماید و این یعنی «ریسک در تجارت با استفاده از رمز ارز».

از سوی دیگر در شرایط استفاده از پول‌های رایج، با استفاده از ابزارهای بازار مشتقه پوشش لازم به دلیل ریسک ناشی از نوسانات ارز صورت می‌گیرد. حال این سؤال مطرح می شود که آیا چنین پوششی در شرایط استفاده از رمز ارزها ممکن و فراهم است؟! یا می‌دانیم زمانی دولت ها در نظام مالی و بانکی اقدام به گسترش پذیرش رمزارزها مصادره نمودن پول می کنند که امری خلاف قانون به مانند پولشویی یا فرار مالیاتی صورت گرفته است، حال سؤال این است که آیا عدم امکان مصادره در شرایط استفاده از رمز ارز مزیت محسوب می شود؟! این‌ها مصادیقی است که نقد اساسی بدان وارد است.

البته برخی موارد نیز می‌بایست با ملاحظاتی همراه شود؛ به عنوان نمونه استفاده از رمز ارزها منجر به کاهش هزینه کارمزد انتقالات و عملیات مالی می شود، نه کل هزینه عملیات. چه بسا بخش مهمی از هزینه‌های عملیات مالی می‌تواند ریشه در عدم تقارن اطلاعات داشته باشد که گمان می‌رود در شرایط بهره‌گیری از رمز ارزها این مورد پررنگ‌تر باشد. در واقع سرعت بالای نقل و انتقالات از این منظر به عنوان مزیت مطرح می شود وگرنه در عملیات معمول نقل و انتقالات مالی با پول‌های رایج (Fiat Money) نیز سرعت بسیار بالایی حاکم است. که لازم است توجه کارشناسان و کاربران حوزه رمز ارزها به این موارد و ملاحظات لازم جلب شود.

بازارهای مالی در اکوسیستم رمزارزها (Crypto Currency)
الف) بازار ارزهای حاصل از عرضه اولیه (ICO) که در آن کسب سود از طریق خرید توکن‌ها یا کوین‌های عرضه اولیه صورت می گیرد و البته لازم است به مواردی از جمله ۱) دشواری ارزیابی فنی پروژه برای مخاطب عام ۲) نااطمینانی درباره ظرفیت‌های تیم پروژه ۳) نااطمینانی درباره سرنوشت و آینده رمزارز؛ توجه داشت.

ب) بازار اسپات رمز ارز (Spot Market) یا خرید و فروش رمزارز در بازار تسویه آنی رمزارزها که در آن کسب سود از طریق آربیتراژ و معاملات کوتاه مدت و نوسان گیری صورت می گیرد و البته لازم است به؛ ۱) کسب سود تنها از طریق رشد قیمت ۲) عدم انتفاع از کاهش قیمت ۳) کسب سود تنها به اندازه موجودی سرمایه، توجه شود.

ج) بازار مشتقات رمز ارز(Derivatives market) یا معامله ابزارهای مالی توسعه داده شده مبتنی بررمزارزها که در آن کسب سود از طریق ۱) موقعیت‌های معاملاتی ۲) امکان انتفاع از هرگونه تغییر قیمت ۳) امکان استقراض و دریافت اعتبار معاملاتی صورت می گیرد. البته بایستی توجه شود که خطر تبدیل اکوسیستم رمز ارز به یک پلتفرم شرط بندی وجود دارد.

رمز پول بانک مرکزی (CBDC) و لزوم استفاده از آن
رمزپول بانک مرکزی نسخه دیجیتال پول نقد یا همان پول‌های فیزیکی هستند که بانک‌های مرکزی منتشر می‌کنند و طراحی آنها شبیه پلتفرم‌های آنلاین موجود است، با این تفاوت که پولی که در قالب پول دیجیتال بانک مرکزی نگهداری می‌شود معادل سپرده‌ای نزد بانک مرکزی است.ضرورت ورود بانک‌های مرکزی کشورها را جهت خلق و تولید رمزپول‌های مختص به خود، می‌توان از مطالب بخش‌های پیشین احصاء کرد، اما به طور مشخص؛ نپذیرفتن کریپتوهای خصوصی به عنوان پول رایج یا واقعی، نبود نظارت و پشتیبانی توسط نهادهای مسئول، نبود پذیرش عمومی به عنوان ابزار پرداخت، امکان کاربرد در عملیات تبهکارانه و همچنین نوسانات شدید در قیمت و ارزش یا دارایی سوداگرانه (قمار) مهمترین دلایل دولت‌ها برای دخالت در سیستم پرداخت و انگیزه برای خلق است.

به گسترش پذیرش رمزارزها گسترش پذیرش رمزارزها هرحال فرصت‌های ارز دیجیتال بانک مرکزی برای پشتیبانی از ثبات مالی و پولی را می‌توان شامل ۱- سنگ بنایی برای پرداخت‌های برون مرزی بهتر ۲- رسیدگی به پیامدهای کاهش پول نقد ۳- بهبود دسترسی و کارایی پول بانک مرکزی ۴- برآورده کردن نیازهای پرداخت در اقتصاد دیجیتال ۵- پشتیبانی از کارایی، رقابت و نوآوری در پرداخت ۶- جلوگیری از خطر شکل های جدید پول خصوصی ۷- پشتیبانی از چشم انداز پرداخت پایدار دانست.»
* یاور دشت‌بانی / پژوهشگر موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی

گسترش پذیرش رمزارزها

کراکن، یکی از بزرگترین صرافی‌های ارز دیجیتال در جهان، روز دوشنبه مجوز فعالیت در ابوظبی را دریافت کرد. در بحبوحه افزایش پذیرش کریپتو در منطقه ، این صرافی به خاورمیانه می پیوندد.

این اقدام در اطلاعیه ای از سوی اداره ثبت بازار ابوظبی فاش شد. رگولاتور گفت: این صرافی اولین صرافی است که مجوز راه اندازی یک صرافی دارایی دیجیتال تنظیم شده را از مرکز مالی بازار جهانی ابوظبی دریافت می کند.

این اقدام در بحبوحه افزایش تلاش های امارات متحده عربی برای تبدیل شدن به سرمایه ارز دیجیتال بعدی صورت می گیرد. ابوظبی در سال 2018 مقررات سازگار با رمزارزها را تصویب کرده بود و از چندین بازیگر بزرگ کریپتو دعوت به سرمایه گذاری کرده بود.

رگولاتور بازار گفت Kraken که بیش از 9 میلیون کاربر در سراسر جهان دارد، دفتر مرکزی خود در خاورمیانه را در ابوظبی راه اندازی کرد.

این صرافی تمام گسترش پذیرش رمزارزها مجوزهای لازم را از تنظیم کننده مالی ابوظبی دریافت کرده است و به زودی به سرمایه گذاران اجازه می دهد تا ارزهای دیجیتال را مستقیماً در درهم امارات معامله کنند.

کرتیس تینگ، مدیر عامل EMEA در Kraken، امارات متحده عربی را به دلیل داشتن قوانین مرتبط با رمزارزها تحسین کرد و گفت که این صرافی قصد دارد در ماه‌ها و سال‌های آینده در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا گسترش بیشتری پیدا کند.

تأیید کراکن همچنین از بزرگترین صرافی رمزارز جهان بایننس که فقط مجوز فعالیت در ابوظبی را دارد، برتری دارد.

امارات سرمایه گذاران کریپتو را جذب می کند

اما هر دو صرافی بایننس و کراکن اخیرا مجوز فعالیت در دبی، یکی دیگر از قطب های مالی بزرگ در امارات را دریافت کرده اند. این شهر همچنین اخیراً قوانین سازگار با رمزارزها را برای جذب سرمایه گذاری بیشتر تصویب کرده است.

بایننس دفتر مرکزی جهانی خود را در دبی تأسیس کرد. همچنین یکی از معدود صرافی هایی است که اخیراً گسترش پذیرش رمزارزها مجاز به فعالیت در بحرین شده است.

صرافی شماره 2 جهانی ارز دیجیتال FTX اخیراً مجوز فعالیت در دبی را دریافت کرده است و قصد دارد دفتر مرکزی منطقه ای خود را در این شهر راه اندازی کند. صرافی های کوچکتر Bybit و Crypto.com نیز اخیراً مجوز فعالیت در دبی را دریافت کرده اند.

طبق گزارش سال 2021 شرکت تجزیه و تحلیل بلاک چین Chainalysis، امارات متحده عربی گسترش پذیرش رمزارزها از نظر پذیرش رمزارز در خاورمیانه، پس از ترکیه و لبنان در رتبه سوم قرار دارد.

‌رشد پذیرش رمزارزها در خرده فروشی ها همچنان ادامه خواهد داشت.

در طول زمان، استفاده از رمزارزها به‌عنوان ابزار پرداخت افزایش یافته و به‌نظر می‌رسد که این شرایط در آینده نیز تداوم خواهد یافت.

نظر‌سنجی Deloitte نشان می‌دهد که سه‌چهارم از خرده‌فروشی‌های آمریکایی قصد دارند طی دو سال آینده استفاده از سیستم‌های پرداخت مبتنی بر رمزارزها را آغاز کنند.

همچنین، نیمی از خرده‌فروشی‌های بزرگی که بیش از ۵۰۰ میلیون دلار درآمد دارند، بیش از یک میلیون دلار در ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز برای پذیرش رمزارزها سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

بخش بزرگی از شرکت‌کنندگان در نظر‌سنجی ( تقریبا ً ۸۵ درصد ) پیش‌بینی کرده‌اند که طی ۵ سال آتی، استفاده از سیستم‌های پرداخت‌ مبتنی بر رمزارزها به‌طور کامل در میان کسب و کارها رواج خواهد یافت.

این نظر‌سنجی، همچنین نشان می‌دهد که گسترش استفاده از رمزارزها در میان کسب و کارها از وجود تقاضا در میان مشتریان سرچشمه می‌گیرد.

۶۴ درصد از خرده فروشی‌ها اعلام کردند که مشتریان آن‌ها به استفاده از رمزارزها برای پرداخت تمایل دارند و ۸۳ درصد نیز معتقدند که تقاضا برای استفاده از رمزارزها در حوزه پرداخت در سال ۲۰۲۲ میلادی افزایش خواهد یافت.

نبرد ترکیه با رمزارز ها

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه از تصمیم این کشور برای جنگ با رمزارزها و تکیه بر ارز ملی خود خبر داد.

به گزارش کارآفرین نیوز، اردوغان گفت:‌ ترکیه با تکیه بر ارز رسمی خود که بخشی از هویت ملی مردم است، پیش خواهد رفت .

بانک مرکزی ترکیه پیش‌تر در اواسط ماه مه (اردیبهشت) پرداخت‌های مبتنی بر ارز دیجیتال را ممنوع اعلام کرده بود. این نهاد دولتی گفته بود که شرکت‌های ترکیه‌ای اجازه ندارند از تراکنش‌های ارز دیجیتال استفاده کنند.

مشخص‌نبودن وضعیت قانونی، نوسان شدید قیمت و استفاده از ارزهای دیجیتال در جرایم مالی، از جمله مواردی بود که بانک مرکزی ترکیه به‌عنوان دلایل تصمیم خود مطرح کرد.

تناقض گویی اردوغان

اردوغان در عین حال گفته است که این کشور هیچ مشکلی با گسترش ارزهای دیجیتال ندارد.

بانک مرکزی ترکیه اوایل سپتامبر (شهریور) از راه اندازی آزمایشی گسترش پذیرش رمزارزها نسخه دیجیتالی لیر (واحد پول ترکیه) خبر داده بود. همچنین عرضه رمزارز ملی ترکیه از برنامه سال اردوغان در سال ۲۰۱۹ بوده است.گسترش پذیرش رمزارزها

براساس پروژه بانک مرکزی ترکیه، در مرحله اول قابلیت ادامه فعالیت نسخه دیجیتالی لیر به صورت محدود بررسی خواهد شد. نتایج این مرحله سال آینده اعلام خواهد شد.

ترکیه به‌عنوان یکی از برترین کشورهای جهان در پذیرش رمزارز است با این وجود اقتصاد این کشور در سال های اخیر با تورم غیرقابل کنترل و کاهش ارزش پول ملی مواجه شده است.

43 درصد از مردم سنگاپور دارای رمزارز هستند

در میان افراد 26 تا 35 ساله ، سه چهارم معتقدند رمزارزها به طور گسترده ای توسط افراد و مشاغل پذیرفته خواهد شد. این نگرش ها نشان دهنده استقبال مثبت سنگاپور از دارایی های دیجیتالی در اقشار مختلف جامعه است. همانطور که اخیراً کوین تلگراف گزارش داده است ، مقامات مالی در سنگاپور تأیید کردند که آنها با همتایان فرانسوی خود در حال بررسی برنامه های مرزی ارزهای دیجیتال بانک مرکزی یا CBDC هستند.

اداره پول سنگاپور ، بانک مرکزی ایالت این شهر ، حتی به شهروندان جوایز نقدی پیشنهاد داده است گسترش پذیرش رمزارزها تا ایده های ارز دیجیتال خود را ارائه دهند.

آدریان پرزلوزنی(Adrian Przelozny) ، مدیرعامل Independent Reserve ، سنگاپور را “قطب اصلی آسیا به دلیل زیرساخت های بازارهای مالی قوی و قانونمندی و گشودگی نسبت به فناوری های جدید” توصیف کرد.

رکس سوندی(Raks Sondhi) ، مدیر عامل Independent Reserve ، در یک ایمیل به Cointelegraph ، مزایای سنگاپور را توضیح داد:
بسیاری از صرافی های رمزارزی و مشاغل بلاکچین به دنبال اطمینان قانونی هستند. قانون پول پرداخت سنگاپور و خدمات پرداخت یک چارچوب مجوز نظارتی و چارچوب عملیاتی را ارائه می دهد. با این کار ، سنگاپور آماده است تا اعتبار خود را به عنوان یک رهبر در فضا با برنامه های صدور گسترش پذیرش رمزارزها مجوز از صرافی های دارایی های دیجیتال از سراسر جهان که قبلاً ارسال شده است ، گسترش دهد.

به طور کلی ، سنگاپور نمره 63 در IRCI را در مقیاس 1 تا 100 کسب کرد ، در حالی که در سال 2020 برای استرالیا 47 بود.