بازار پول

متون منتخب از منابع غیر‌فارسی

بازار پول (Money market)

بنا به تعریف، بازار پول بازاری برای دادوستد پول و دیگر دارایی‌های مالی جانشین نزدیک پول است که سررسید کمتر از یک‌سال دارند. همچنین می‌توان از بازار پول به عنوان بازار ابزارهای مالی کوتاه مدت با ویژگی اندک بودن ریسک عدم پرداخت، نقدشوندگی و ارزش اسمی زیاد نام برد.

تمرکز فعالیت این بازار در استفاده از ابزارهایی است که به اشخاص و بنگاه‌های تجاری این امکان را می‌دهند که به سرعت نقدینگی خود را به میزان مطلوب درآورند. دلیل عمده نیاز واحدهای اقتصادی به بازار پول، عدم همزمانی دریافت پول و انجام مخارج است.بازار پول

هر چند این امکان برای واحدهای اقتصادی وجود دارد که مستقل از دریافت وجوه نقدی، برای انجام مخارج برنامه‌ریزی شده خود، منابع پولی نگهداری کنند. اما این امر متضمن هزینه‌ای به شکل نرخ بهره است و بنگاه‌های اقتصادی با هدف حداقل کردن این هزینه، تلاش می‌کنند که کمترین منابع مالی ممکن را برای انجام دادوستدهای روزانه نگهداری کنند. برای این منظور، آن‌ها ترکیبی از منابع نقد و ابزارهای مالی بازار پول با ویژگی نقدینگی بالا و هزینه و ریسک به نسبت اندک را مورد استفاده قرار خواهند داد.

بازار پول یک بازار سازمان یافته نیست. به عبارت دیگر محل جغرافیایی خاصی برای بازار پول در نظر گرفته نمی‌شود و به طور کلی بانک‌ها، مؤسسات اعتباری غیربانکی و سایر مکان‌هایی که دادوستد ابزارهای مالی بازار پول در آن انجام می‌شود، تشکیل‌دهنده بازار پول هستند.

مشارکت کنندگان در بازار پول، افراد یا واحدهای دارای مازاد نقدینگی هستند که به عنوان پس اندازکننده از طریق مستقیم یا غیر مستقیم منابع خود را با سررسیدهای کوتاه مدت در اختیار واحدهای نیازمند منابع مالی قرار می دهند. به عبارتی، مهمترین رسالت بازار پول ایجاد تسهیلات برای واحدهای اقتصادی به منظور تأمین نقدینگی- به معنای کوتاه مدت آن- و نیز تأمین سرمایه در گردش است.

ابزارهای بازار پول

اسناد خزانه : اسناد خزانه، اوراق بهادار کوتاه مدتی هستند که توسط دولت منتشر می‌شوند و سررسید آن‌ها به‌طور معمول سه ماه، شش ماه و یک‌سال است. این اسناد هنگام فروش به صورت تنزیل شده (به مبلغی کمتر از مبلغ اسمی) به فروش می‌رسند و در تاریخ سررسید، دارنده آن مبلغ اسمی سند را دریافت می‌کند. پس در ردیف ابزارهای تنزیل شده بازار پول قرار می‌گیرند.

انتشار و بازخرید این اوراق توسط بانک مرکزی و به نمایندگی از دولت انجام می‌شود. مهمترین ویژگی اسناد خزانه، ریسک اندک آن است. سرمایه‌گذاری که وجوه خود را در اسناد خزانه سرمایه‌گذاری می‌کند مایل به پذیرش کمترین ریسک ممکن است. به همین دلیل این اسناد از بازده نسبتاً پایینی برخوردارند. اسناد خزانه عمدتاً توسط مؤسسات سرمایه‌گذاری که به‌دنبال سرمایه‌گذاری موقت در مکانی مطمئن هستند، خریداری می‌شود.

پذیرش بانکی : پذیرش بانکی که دستور پرداخت مبلغ معینی به حامل آن در تاریخ معینی است، از جمله قدیمی‌ترین و کوچکترین (از نظر حجم و مبلغ) ابزارهای بازار پول به شمار می‌رود. اگر چه این ابزار مالی از قرن دوازدهم مورد استفاده واقع شده است، اما تا سال‌های دهه شصت که حجم تجارت بین‌الملل افزایش فوق‌العاده‌ای یافت، یک ابزار مهم در بازار پول به شمار نمی‌رفت.

در هر حال این ابزار به منظور تأمین مالی کالاهایی که هنوز از فروشنده به خریدار منتقل نشده است مورد استفاده قرار می‌گیرد. بدین‌ترتیب که این اوراق توسط یک مؤسسه تجاری و در وجه یک بانک تجاری خصوصی کشیده می‌شود و وقتی که بانک مزبور آن را مهر نماید (یعنی بپذیرد) به عنوان یک پذیرش بانکی شناخته می‌شود.

به عنوان مثال، فرض کنید که شرکت “الف” در ایران می‌خواهد کالایی را از شرکت “ب” در ژاپن خریداری نماید. شرکت ژاپنی از آن‌جا که شناختی نسبت به شرکت ایرانی طرف قرارداد خود ندارد، لذا تمایلی به ارسال کالا پیش از دریافت پول نخواهد داشت. از طرف دیگر، شرکت ایرانی نیز تمایلی به پرداخت پول قبل از دریافت کالا را ندارد.

در چنین شرایطی، این شرکت تجاری می‌تواند با انتشار اوراق پذیرش بانکی موجبات تحقق معامله را فراهم سازد. اگر چه پذیرش بانکی، در ابتدا به منظور تأمین مالی محموله کالای انتقال یافته در سطح بین‌الملل مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما امروزه از این ابزار به منظور تأمین مالی محموله کالاهای داخلی، ذخیره‌سازی اقلام اصلی کالاهای داخلی و خارجی قابل‌عرضه در بازار و تهیه اعتبار به منظور مبادله دلار برای بانک‌های کشورهای معین نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. پذیرش بانکی منافع مستقیمی برای بانک‌ها نیز ایجاد می‌کند. به این ترتیب که بانک بدون استفاده از ظرفیت‌های خلق اعتباری‌اش، قادر به حمایت از نیازهای اعتباری مشتریان خود خواهد بود.

پذیرش بانکی از بازار ثانویه بسیار مناسبی برخوردار است، که دلالان، بانک‌های مرکزی خارجی و بانک‌های داخلی از مهمترین فعالان آن هستند.

اوراق تجاری : نوعی اوراق قرضه کوتاه مدت – با سررسید 270 روز یا کمتر – است که توسط شرکت‌های مالی و مؤسسات غیرمالی منتشر می‌شود. اوراق تجاری برای شرکت‌هایی که در کوتاه مدت به وجه نقد نیاز دارند، ابزار مالی مؤثری محسوب می‌شود. همچنین این اوراق می‌توانند به عنوان راهکار تأمین مالی میان مدت و حتی دراز مدت نیز مورد استفاده قرار گیرند.

در این حالت، شرکت، اوراق تجاری جدید را به قصد پرداخت بدهی‌های سررسید شده قبلی خود منتشر می‌کند. البته در سال‌های اخیر بازار اوراق تجاری به طور فزاینده توسط بانک‌های تجاری به عنوان منبع وجوه قابل استقراض مورد استفاده قرار گرفته است.

اوراق تجاری بدون پشتوانه هستند و معمولاً بازپرداخت آن‌ها به وسیله دارایی خاصی تضمین نمی‌شود. هر چند که بازار پول بنگاه‌های فروشنده این اوراق، می‌بایست دارای خطوط پشتیابی کننده از طرف بانک‌های تجاری باشند. در اکثر کشورها دسترسی به این بازار قانونمند است و تنها بنگاه‌هایی که در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده و از حداقل سرمایه تعیین شده‌ای برخوردار باشند، می‌توانند به انتشار اوراق تجاری اقدام کنند. اوراق تجاری همانند اسناد خزانه، به صورت تنزیل شده به فروش می‌رسند و بازده آن‌ها به روش نرخ تنزیل محاسبه می‌شود.

اوراق تجاری بر خلاف اسناد خزانه، بازار دست دوم قابل‌توجهی ندارند و این عامل باعث کاهش قدرت نقدشوندگی آن شده است. این اوراق به دو دسته عمده تقسیم می‌شوند:

دسته اول، اوراقی هستند که توسط شرکت‌های بزرگ و معتبر منتشر می‌شوند. که به‌طور مستقیم و بدون نیاز به کارگزاران و معامله‌گران به خریداران ابزارهای مالی فروخته می‌شوند.

دسته دوم، که توسط شرکت‌های کوچکتر اما خوشنام و معتبر منتشر می‌شوند و از طریق معامله‌گران و کارگزاران به مشتریان فروخته می‌شوند. نرخ بهره این دسته از اوراق معمولاً بیشتر از اوراق منتشر شده توسط شرکت‌های بزرگ است که علت آن ریسک بیشتر و همچنین وجود هزینه‌های دادوستد توسط معامله‌گران است.

انتشار اوراق تجاری به طور معمول توسط یک فروشنده خاص، برای مثال شعبه یک بانک تجاری، انجام می‌شود و بازخرید آن هم اغلب به عهده فروشنده است.

اوراق تجاری مزیت‌های عمده‌ای برای فروشندگان و خریداران به همراه دارند و به همین دلیل بازار آن در سال‌های اخیر رشد سریعی را شاهد بوده است. امتیاز مهم این اوراق برای فروشندگان، کمتر بودن هزینه آن نسبت به استقراض از بانک‌های تجاری است. همچنین اوراق تجاری به دلیل بازده بالاتر نسبت به اسناد خزانه و همچنین هم‌خوانی سررسید آن با نیازهای سرمایه‌گذاران، از جذابیت خاصی برای مشتریان برخوردار است.

بزرگترین بازار اوراق تجاری در جهان مربوط به ایالات متحده آمریکا است. به طوری که حجم دادوستد در آن نزدیک به 80 درصد مبادلات جهان را تشکیل می‌دهد. پس از آن، بازار کشورهای اروپایی قرار دارند که به رغم جوان بودن، طی سال‌های اخیر رشد قابل‌ملاحظه‌ای داشته‌اند.

گواهی سپرده: گواهی سپرده جوانترین و در عین حال از مهمترین ابزارهای بازار پول به شمار می‌رود. این گواهی‌ از اوایل دهه 1960 میلادی مطرح شد و به دلیل انعطاف‌پذیری، تنوع و بازار دست دوم سازمان یافته، به سرعت گسترش یافت. به‌گونه‌ای‌که هم ‌اکنون از مهمترین منابع تأمین مالی بانک‌های تجاری و همچنین از اجزا مهم پرتفوی سرمایه‌گذاران به شمار می‌رود.

گواهی سپرده، سندی است که توسط یک مؤسسه سپرده‌پذیر – به‌طور معمول یک بانک – در قبال مبلغ مشخصی پول که نزد آن سپرده شده، منتشر می‌شود. این گواهی دارای سررسید و همچنین نرخ بهره معین است. این نوع سرمایه‌گذاری در واقع دو مزیت عمده دارد، نخست این‌که سرمایه‌گذار می‌تواند به دقت بازده پول خود را محاسبه کند. دوم، زمان سررسید اصل و بهره گواهی نیز مشخص است.

در یک دسته‌بندی کلی، گواهی‌های سپرده به دو بخش قابل انتقال و غیرقابل انتقال تقسیم می‌شوند. دارنده گواهی سپرده قابل‌معامله می‌تواند آن را قبل از تاریخ سررسید در بازار دست دوم به فروش برساند. به همین دلیل این گواهی‌ها از نقد شوندگی بالایی برخوردار هستند، زیرا دارنده آن در صورت نیاز به پول نقد می‌تواند آن را در بازار دست دوم به فروش برساند. اما گواهی‌های غیرقابل مبادله، قابل فروش مجدد نیستند و دارندگان آن در صورت نیاز به وجه نقد تنها می‌توانند به مؤسسه سپرده‌پذیر مراجعه و با تحمل جریمه در نظر گرفته شده، سپرده خود را از مؤسسه خارج کنند.

حداقل دوره سررسید گواهی‌های سپرده هفت روز و حداکثر آن نامحدود است. اما در عمل بیشتر گواهی‌های سپرده با سررسید کمتر از یک‌سال منتشر می‌شوند و در بین آن‌ها، گواهی‌های سه ماهه و شش ماهه از عمومیت بیشتری برخوردارند. گواهی‌های سپرده قابل‌معامله براساس ارزش اسمی به دو دسته گواهی‌های بزرگ و گواهی‌های کوچک تقسیم می‌شوند.

برای نمونه در آمریکا ارزش اسمی گواهی سپرده­ی بزرگ بیشتر از یک میلیون دلار و ارزش اسمی گواهی سپرده کوچک کمتر از یک میلیون دلار است. گواهی‌های سپرده بزرگ اغلب به وسیله بانک‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاران نهادی (مؤسسات سرمایه‌گذاری) و صندوق‌های بازار پول خریداری می‌شوند، در حالی که اغلب مشتریان گواهی‌های سپرده کوچک، اشخاص هستند. همچنین نرخ بهره گواهی سپرده کوچک، کمتر از گواهی سپرده بزرگ است.

به طور معمول گواهی سپرده قابل‌معامله، براساس بازار در نظر گرفته شده برای فروش، به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم می‌شود. نوع داخلی این گواهی‌ها برای فروش در داخل کشور و نوع خارجی آن برای فروش در کشورهای دیگر به صورت ارزی منتشر می‌شوند. گواهی‌های سپرده ارزی خود به دو دسته بانکی و یورو تقسیم می‌شوند که این امر به دلیل اهمیت و جایگاه بازار ایالات متحده آمریکا و اروپا در بازار پول جهان است.

گواهی‌های سپرده ارزی که به قصد فروش در آمریکا منتشر می‌شوند به نام گواهی‌های سپرده بانکی و گواهی‌های سپرده‌ای که برای فروش در اروپا منتشر بازار پول می‌شوند به گواهی‌های سپرده یورو معروفند. بدیهی است که این گواهی‌ها برای فروش در مناطق دیگر جهان نیز منتشر می‌شوند که به دلیل اهمیت کمتر، نام استانداردی برای آن‌ها وجود ندارد. همچنین نوع دیگری از گواهی‌های سپرده وجود دارند که توسط مؤسسات اعتباری غیربانکی منتشر می‌شوند و به نام گواهی‌های سپرده اعتباری معروف هستند.

نهادهای بازار پول

بانک مرکزی و دیگر واسطه‌های مالی بانکی از قبیل، بانک‌های تجاری و مؤسسات اعتباری غیربانکی از مهمترین نهادهای بازار پول به شمار می‌آیند. در کنار این واسطه‌های مالی، شرکت‌های تجاری، دولت و مؤسسات دولتی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، کارگزاران و معامله‌گران و در نهایت سرمایه‌گذاران نیز نقش بازار پول مهمی در این بازار ایفا می‌کنند.

این اصطلاح در واژه‌نامه جامع بورسینس منتشر شده است.سایر اصطلاحات و واژه‌های اقتصادی و مالی را ببینید .

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

پرهیز از تصمیم‌های شتاب‌زده در نظام بانکی ماحصل نشست بازار پول اتاق ایران

در نشست تخصصی کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق ایران که با حضور نمایندگانی از بانک مرکزی، گمرک، وزارت صنعت و اتاق تعاون با محور حل مشکلات بانکی برگزار شد بر ضرورت پرهیز از تصمیم‌های شتاب‌زده در نظام بانکی تاکید شد.

به گزارش اتاق ایران، در ابتدای نشست تخصصی کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق ایران، محسن حاجی‌بابا، رئیس این کمیسیون با بیان مقدمه‌ای گفت: قانون جدید مربوط به چک، ‌ایرادات بسیاری دارد و چون هنوز مورد استفاده عموم قرار نگرفته است، صدای اعتراض‌ها بلند می‌شود. چک در دنیا یک ابزار برای پرداخت است و هیچ ارزش دیگری ندارد اما برای ما بعد از انقلاب حاشیه‌های بسیاری ساخته است. به روایت آمار ۵۰میلیون نفر در ایران با چک سر و کار دارند و همین حساسیت قانون‌گذاری در این حوزه را بالا می‌برد. طرح جدید در حوزه چک صیاد باید فعلا متوقف شود. ما برای تعداد زیادی از اصناف هم فرم نظرسنجی فرستاده‌ایم و نتایج آن را به‌زودی اعلام می‌کنیم.

در ادامه نعمت‌اله شهبازی، مدیر کل دفتر تامین مالی و پشتیبانی تولید وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: برای جلسه بعد پیشنهاد می‌کنم حتما از اصناف هم دعوت کنیم که در این نشست شرکت کنند. آی‌تی‌بیس شدن امور در کشور امری مبارک است اما نباید فراموش کنیم که ۹۰درصد اقتصاد ما دست همین مغازه‌های کوچک و بزرگی است که در خیابان‌ها قرار دارند و احتمالا بعد از مواجه شدن با قانون جدید چک، صدای اعتراض‌شان بلند خواهد شد.

مجهول بودن یک قانون نباید منجر به متوقف شدن آن شود

حمیدرضا غنی‌آبادی، مدیرکل نظارت بر بانک‌ها و موسسات اعتباری هم در دقایق ابتدایی این نشست توضیح داد: منافع اصلی این قانون، ‌متوجه کسب و کارهاست. به موجب این قانون، آمار برگشت چک به شدت کاهش پیدا می‌کند وشفافیت بازار پول به چرخه اقتصاد باز خواهد گشت و همچنین مسیری که چک طی می‌کند، ‌قابل رصد و پیگیری خواهد بود. نباید چون یک قانون برای ما مجهول است دنبال متوقف کردن آن باشیم.

موضوع بعدی که در نشست مطرح شد بررسی رفع مشکلات ناشی از پرونده تسهیلاتی واحدهای تولیدی بود که در خارج از استان محل استقرار، اعطا شده است. غنی‌آبادی نماینده بانک مرکزی در این باره توضیحاتی ارائه کرد و گفت: ‌با بانک‌ها هم صحبت‌های لازم شده است. بانک‌ها اعتقاد داشتند که حدود اختیارات استان‌ها محدود است و نمی‌توانند اطلاعات در استان‌های دیگر را برای استناد استفاده کرد. وام‌های ارزی هم موضوع دیگر بود که استان‌ها به نظر می‌رسد اصلا در وضعی نیستند که بتوانند به تنهایی درباره این وام‌ها نظر بدهند یا قانون‌گذاری کنند. همچنین این روند بسیار زمان‌بر است. البته در این میان برخی از بانک‌ها هم گفتند که اگر لازم باشد استان‌ها می‌توانند در این زمینه همکاری‌های لازم را به عمل برسانند.

فقدان اشراف بر قوانین بانکی از سوی پرسنل شبکه بانکی‌

محمدمهدی رئیس‌زاده، مشاور امور بانکی اتاق ایران و کمیسیون بازار پول توضیح داد: هر روز درباره وام‌های ارزی از خود حتی تهران هم تماس‌های بسیاری داریم و پر واضح است که پرسنل روی قوانین ارزی اشراف ندارند. این موضوع یک حقیقت را برای بازار پول ما روشن می‌کند: پرسنل باید آموزش ببینند. سقف تفویض اختیار تعریف شود و رقم‌ها نباید در بین بانک‌ها اینقدر تفاوت داشته باشد. در واقع من فکر می‌کنم بهتر است محدودیت‌های برای تسهیلات تعریف شود.

مدیر کل دفتر تامین مالی و پشتیبانی تولید وزارت صنعت، معدن و تجارت در ادامه نشست همچنین خطاب به همه حاضران، تاکید کرد: ما ستادی برای تسهیل امور هستیم. می‌دانیم شعبه‌ها و سرپرستی‌ها، ‌اجازه تصمیم‌گیری آزاد ندارند و با محدودیت مواجه‌اند.

حاجی‌بابا در پاسخ گفت: بخشی از این مشکلات هم مربوط به فراکنی‌های استان تهران است. استان تهران اگر نمی‌تواند حجم بالای پرونده‌ها را مدیریت کند، خب نیرو اضافه کند. نه اینکه پرونده‌هایش را به استان‌های دیگر بفرستد.

وفایی یگانه، مدیر اقتصادی و سرمایه‌گذاری اتاق تعاون ایران، هم در این نشست به بیان دیدگاه‌های خود پرداخت: ورودی پرونده‌های تهران باید کم شود و نمی‌توانیم بگوییم این فرافکنی است. آقای حاجی‌بابا! به این شکل نمی‌توان ادامه داد. همه چیز نباید در تهران متمرکز شود.

شهبازی هم افزود: البته باید دو موضوع را تفکیک کنیم. بدهی گذشته و تسهیلات آینده با یکدیگر متفاوت‌اند. من با تمرکززدایی به شدت موافقم و این رویه باید با رعایت استاندارها و چارچوب‌ها در پیش گرفته شود. باید آموزش‌های لازم فراگیر شود. به استان‌ها اختیار داده شود. شفاف‌سازی‌های لازم در طی جلسات متعدد صورت گیرد و بعد جابه‌جایی مسئولیت، تسهیلات یا … صورت گیرد. تصمیم‌ها نباید شتاب‌زده و یک‌شبه گرفته شوند.

وفایی یگانه هم در میان این پیشنهادها تاکید کرد: وقتی می‌گوییم کارخانه برود، ‌فعالیت کند و وزارت صمت هم به آن مجوز می‌دهد، ‌یعنی باید وام، برق، آب بدهیم و گاز بدهیم. چطور می‌شود مجوز داده شود و کارخانه یا بنگاه تولیدی بعد از آن به حال خود رها شود؟

بنگاه‌های تحت تملک بانک‌ها باید شناسایی شوند

موضوع بعدی این جلسه، واحدهای تولیدی بودند که تحت تملک‌ بانک‌ها به واسطه پرداخت نکردن اقساط تسهیلات، قرار گرفته‌اند. غنی‌آبادی در بخش پایانی نشست با مطرح کردن این موضوع گفت: بانک‌ها هر کدام از واحدهای تولیدی که مشکل در پرداخت اقساط داشتند تحت تملک گرفتند فرقی نمی‌کند این بنگاه‌ها تعطیل بوده‌اند یا با نیمی از ظرفیت یا همه ظرفیت خودشان به فعالیت مشغول‌ بوده‌اند.

نماینده بانک مرکزی در این کمیته تخصصی گفت: ۱۹۰۰ واحد تولیدی را بانک‌ها تحت تملک گرفتند. برای احیای برخی از این واحدها، باید اقدام کرد و هنوز فرصت هست.

حاجی‌بابا در این باره توضیح داد: اگر قرار است نگاه‌مان نگاه تسهیل‌گر و حل‌کننده باشد باید در ابتدا آمار هر کدام از این واحدها که به طور مشخص تفکیک شده را داشته باشیم. هر واحد باید جدولی ارائه دهد که اصل بدهی چقدر بوده؟ و بهره ناشی از دیرکرد پرداخت چقدر؟

علی جعفری، کارشناس دبیرخانه در پاسخ به این دغدغه حاجی‌بابا توضیح داد: ارائه ریزبدهی برای همه واحدها امری زمان‌بر و سخت است. در ابتدا باید آن‌ها که امکان احیا برای آن‌ها وجد دارد شناسایی شود و جزییات آن‌ها بررسی شود. احیای این واحدها باید در اولویت دستور کار قرار بگیرد.

حاجی‌بابا هم با تایید نکته‌ جعفری‌ ادامه داد:‌حتما همینطور است. اما فراموش نکنید که هر واحد با سودآوری‌اش ارزش دارد. در کشورهای توسعه‌یافته، واحدهایی که سودآور نیستند به سرعت جمع می‌شوند یا فعالیت آن‌ها جایگزین می‌شود.

تفاوت بازار پول بازار پول بازار پول و سرمایه

شاید برای شما نیز زیاد پیش آمده باشد که در اخبار یا مقالات اقتصادی واژه هایی چون بازار پول یا بازار سرمایه را شنیده باشید. اما تفاوت آنها را به طور دقیق ندانید. همچنین گفته می شود که بازار سرمایه در ایران به بلوغ نرسیده و شرکت ها نمی توانند از طریق بازار سرمایه تامین مالی نمایند. معنی این دو واژه چیست؟

در علم مالی ( Finance ) تقسیم بندی اعتباری وجود دارد که برای تشریح دقیق تر پدیده های مالی و سرمایه گذاری به کار می رود و شاید در دنیای واقعی مصداق مشخص نداشته باشد. در این مقاله مدیریت سرمایه در مورد این دو مفهوم و تفاوت های آنها توضیح می دهد.

بازار پول

در علم مالی اگر تامین مالی و سرمایه گذاری کمتر از یکسال باشد، در بازار پول اتفاق می افتد. نماد بازار پول بانک ها هستند که معمولا سپرده ها کوتاه مدت یا کمتر از یکسال هستند و بانک تمایلی به وام های بلند مدت ( 20 یا 30 سال ) ندارند. یک شرکت یا فرد حقیقی با دریافت وام، به بانک بدهکار شده و پس از تسویه بدهی بانک هیچ حقی نسبت به شرکت نخواهد داشت. در اصطلاح به این روش تامین مالی از طریق بدهی گفته می شود.

بازار سرمایه

اگر بخواهید تامین مالی بلند باشد، باید به بازار سرمایه سرمایه مراجعه نمایید. نماد بازار سرمایه نیز بورس می باشد. در اصطلاح به این نوع تامین سرمایه، تامین سرمایه مبتنی بر حق مالی گفته می شود. در بازار سرمایه شما با ارائه سهام شرکتتان، سرمایه جذب کرده و نیاز مالی پروژه های خود را تامین می کنید.

مزیت های هر بازار

مهمترین تفاوتی که در روش تامین سرمایه در بازار پول و سرمایه وجود دارد، بحث حق مالکیت در شرکت است. هنگامی که شما در بانک وام می گیرید پس از بازپرداخت بدهی خود، بانک هیچ حقی نسبت به شرکت نداشته اما هنگامی که در بورس سهام خود را عرضه می کنید، در حقیقت بخشی از مالکیت شرکت را واگذار می کنید. اگر بیش از 50 درصد سهام شرکت واگذار شود، آنگاه مالکیت شما بر شرکت از دست رفته و سهامداران می توانند در اداره شرکت دخالت کنند. البته مزیتی که تامین مالی در بازار سرمایه دارد آن است که اگر برای شرکت شما مشکل مالی بوجود آید، شرکت تعهدی برای پرداخت سود به سهامداران نداشته و آنها در سود و زیان با شما شریک هستند. اما اگر از بانک وامی گرفته باشید موظف به بازپرداخت اقساط هستید و در صورتی که توانایی باز پرداخت تسهیلات خود را نداشته باشید بانک می تواند از طریق قانونی اقدام و شما را مجبور به فروش دارایی ها و سرمایه های شرکت کند تا بدهی خود را تسویه نمایید.

دنیای امروز

در تعریف ابتدای مقاله گفته شد که بازار پول تامین مالی کوتاه مدت می کند و بازار سرمایه تامین مالی بلند مدت انجام می دهد. اما در عمل مشاهده می کنیم که بانک ها نیز وام های بلند مدت می دهند و گاهی در بورس نیز اوراق قرضه با سر رسید یک ساله عرضه می شود. بنابراین همان طور که گفته شد این تقسیم بندی اعتباری بوده و برای تشریح نظریه های اقتصادی کاربرد دارد. البته معمولا در بازار سرمایه فرض است که سهام یک شرکت برای همیشه در اختیار سهامدارن خواهد بود و در نتیجه بازار سرمایه ( بورس ) نماد فعالیت های مالی بلند مدت هستند.

اوراق بازار پول (Money Market securities)

تعریف

اوراق بازار پول به مفهوم اوراق بهادار دارای بهره است که در طول یک سال سررسید می‌شوند و در این گروه اوراقی نظیر گواهی سپرده کوتاه‌مدت، قراردادهای بازخرید، و اوراق تجاری قرار می‌گیرند. به طور کلی اوراق بازار پول کم‌ریسک بوده و دارای بازدهی مشابه با اوراق بهادار خزانه با سررسید کوتاه‌مدت هستند.

متون منتخب از منابع غیر‌فارسی

• English Definition 1: Money Market Security: A short-term investment, especially a bond, lasting one year or less. Treasury bills are exceptionally popular money market securities because they are low-risk and backed by the full faith and credit of the United States government.
• English Definition 2: Money market paper is a short-term debt security with a maturity of up to one year as a rule. In Germany, this traditionally includes government bonds, such as treasury bills and treasury financing paper, but also debt securities with a maturity of less than one year issued by banks (certificate of deposit) and enterprises (commercial paper).
• English Definition 3: Interest-bearing securities that mature within one year. Included in this group are short-term certificates of deposit, repurchase agreements, and commercial paper. Generally, money market securities are low risk and have yields that are similar to Treasury securities with short maturities.

ترجمه متون منتخب از منابع غیر‌فارسی

1. منبع اول: اوراق بازار پول به مفهوم سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت، به ویژه در قالب اوراق قرضه است که یک سال یا کمتر به طول می‌انجامد. اوراق خزانه به طور استثنائی اوراق بهادار رایج در بازار پول هستند زیرا کم‌ریسک بوده و از پشتیبانی اعتماد و اعتبار کامل دولت ایالات متحده برخوردارند.
2. منبع دوم: اوراق بازار پول براساس قاعده به مفهوم اوراق بدهی کوتاه‌مدت با سررسید تا یک سال هستند. در آلمان، این اوراق نه تنها به طور سنتی دربرگیرنده اوراق قرضه دولتی نظیر اوراق خزانه و اوراق تأمین مالی خزانه است بلکه اوراق بهادار بدهی با سررسید کمتر از یک سال را که توسط بانک‌ها منتشر می‌شود در قالب گواهی سپرده و اوراق منتشرشده توسط شرکت‌ها را در قالب اوراق تجاری شامل می‌شود.
3. منبع سوم: اوراق بازار پول به مفهوم اوراق بهادار دارای بهره است که در طول یک سال سررسید می‌شوند و در این گروه اوراقی نظیر گواهی سپرده کوتاه‌مدت، قراردادهای بازخرید، و اوراق تجاری قرار می‌گیرند. به طور کلی اوراق بازار پول کم‌ریسک بوده و دارای بازدهی مشابه با اوراق بهادار خزانه با سررسید کوتاه‌مدت هستند.

آدرس منابع غیر‌فارسی

• Reference Address 1: https://financial-dictionary.thefreedictionary.com/Money+Market+Securities
• Reference Address 2: https://www.bundesbank.de
• Reference Address 3: https://www.yourdictionary.com/money-market-securities

متون منتخب از منابع فارسی

آدرس منابع فارسی

اخبار کمیسیون سرمایه گذاری و بازار پول

چاره‌جویی از چالش قطعی برق صنایع، در گرو حمایت‌ از سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه تولید برق

در نشست مشترک کمیسیون های «انرژی»، «صنعت» و «سرمایه‌گذاری و بازار پول» اتاق بازرگانی مشهد مطرح شد: چاره‌جویی از چالش قطعی برق صنایع، در گرو حمایت‌ از سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه تولید برق نشست مشترک کمیسیون‌های «انرژی»، &laq

ضرورت بهره‌گیری از سرمایه و تجربه بخش‌خصوصی برای اجرای طرح تولید سالانه یک میلیون واحد مسکونی در کشور

رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و بازار پول اتاق بازرگانی خراسان رضوی مطرح کرد: ضرورت بهره‌گیری از سرمایه و تجربه بخش‌خصوصی برای اجرای طرح تولید سالانه یک میلیون واحد مسکونی در کشور رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و بازار پول اتاق بازرگانی خراسان رضوی گفت: ساخت یک میلیون واحد مسکونی با چراغ سبز دولت

سیاست زدگی اقتصاد، مانع از اصلاح نظام بانکی است

نایب رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و بازار پول اتاق خراسان رضوی: سیاست زدگی اقتصاد، مانع از اصلاح نظام بانکی است نایب رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و بازار پول اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی گفت: سیاست زدگی اقتصاد مانع از آن شده تا اصلاحات لازم در عرصه نظام بانکی کشور رقم بخورد. به گزار

یک «گام» جدید با هدف تامین مالی، به منظور تکمیل زنجیره ارزش در بخش تولید

در چهارمین نشست کمیسیون سرمایه‌گذاری و بازار پول اتاق مشهد تشریح شد: یک «گام» جدید با هدف تامین مالی، به منظور تکمیل زنجیره ارزش در بخش تولید در چهارمین جلسه کمیسیون تخصصی سرمایه‌گذاری و بازار پول اتاق مشهد، ظرفیت‌های تامین مالی برای تکمیل زنجیره تولید بررسی و ویژگی&zw

ضرورت تسهیلگری در مسیر ایجاد شرکت های بزرگ بازار پول با هدف تقویت اقتصاد و اشتغال

در جلسه مشترک کمیسیون های «معدن و صنایع معدنی» و «سرمایه گذاری و بازار پول اتاق مشهد تاکید شد: ضرورت تسهیلگری در مسیر ایجاد شرکت های بزرگ با هدف تقویت اقتصاد و اشتغال موانع موجود بر سر ایجاد شرکت‌های بزرگ مقیاس صنعتی و معدنی در خراسان رضوی و چالش‌های پیش روی فعالیت این

مسیر سرمایه‌گذاری‌های غیر مولد باید از طریق قانون‌گذاری و طریق نظارتگری، سخت شود

رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و بازار پول اتاق بازرگانی خراسان رضوی: مسیر سرمایه‌گذاری‌های غیر مولد باید از طریق قانون‌گذاری و طریق نظارتگری، سخت شود اقتصاد خراسان رضوی عمدتا بر شانه‌های بخش خصوصی سنگینی می کند و نسبت بنگاه‌های کوچک و متوسط نسبت به شرکت‌های اقتصادی بزرگ ب

نگرانیم بورس به مثابه موسسات مالی و اعتباری، اقتصاد کشور را به گروگان بگیرد

رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و بازار پول اتاق بازرگانی خراسان رضوی: نگرانیم بورس به مثابه موسسات مالی و اعتباری، اقتصاد کشور را به گروگان بگیرد رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و بازار پول اتاق بازرگانی خراسان رضوی گفت: نگرانیم بورس نیز به مثابه آنچه موسسات مالی و اعتباری بر سر اقتصاد کشور آوردند، این بخش ر

عدم وجود بانک مرکزی عالم و مقتدر، منشا بروز بسیاری مشکلات اقتصادی است

حسین‌زاده بحرینی: عدم وجود بانک مرکزی عالم و مقتدر، منشا بروز بسیاری مشکلات اقتصادی است رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و بازار پول اتاق مشهد گفت: روش های تامین مالی غیر بانکی در کشور از رشد مطلوبی برخوردار نیست و همین امر اتکا به منابع بانکی را افزون کرده است و این رویه آسیب هایی را نیز با خود به هم

خراسان رضوی کسب رتبه دوم کشور در حوزه دانش‌بنیان را هدف‌گذاری کرده است

در گردهمایی شرکت‌های دانش‌بنیان، فناور و استارت‌آپ‌های خراسان رضوی مطرح شد: خراسان رضوی کسب رتبه دوم کشور در حوزه دانش‌بنیان را هدف‌گذاری کرده است گردهمایی شرکت‌های دانش‌بنیان، فناور و استارت‌آپ‌های خراسان رضوی با هدف بررسی دغدغه های تأمین مالی و ر

ضرورت مشارکت پارلمان بخش خصوصی استان در شناسایی ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری

معاون امور اقتصادی و سرمایه گذاری استانداری خراسان رضوی: ضرورت مشارکت پارلمان بخش خصوصی استان در شناسایی ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی بر ضرورت و اهمیت مشارکت پارلمان بخش خصوصی در جهت شناسایی ظرفیت‌های سرمایه گذاری استان، تاکید کرد. به گزارش

سیاستگذاری ها در ایران، از یک ضعف جدی در رویکردهای علمی و پژوهشی رنج می برد

رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و بازار پول اتاق بازرگانی خراسان رضوی: سیاستگذاری ها در ایران، از یک ضعف جدی در رویکردهای علمی و پژوهشی رنج می برد رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و بازار پول اتاق بازرگانی خراسان رضوی گفت:قاطبه روندها و رویه های سیاستگذاری در ایران، از یک ضعف جدی در رویکردهای علمی و پژوهشی رنج

ضرورت جذب سرمایه گذار داخلی، با هدف پیشبرد فعالیت های مولد و بهره جویی از ظرفیت‌های درونی

رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و بازار پول اتاق بازرگانی خراسان رضوی تاکید کرد: ضرورت جذب سرمایه گذار داخلی، با هدف پیشبرد فعالیت های مولد و بهره جویی از ظرفیت‌های درونی رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و بازار پول اتاق بازرگانی خراسان رضوی گفت: کمیسیون سرمایه گذاری و بازار پول اتاق مشهد در دوره نهم بر دست

ضرورت هدفمند کردن، مدل سازی و مزیت سنجی سرمایه گذاری در خراسان رضوی

در سی و دومین جلسه کمیسیون سرمایه گذاری و تامین مالی اتاق مشهد تاکید شد: ضرورت هدفمند کردن، مدل سازی و مزیت سنجی سرمایه گذاری در خراسان رضوی سی و دومین جلسه کمیسیون سرمایه گذاری و تامین مالی اتاق مشهد با محوریت «مشوق های سرمایه گذاری برای صنایع کوچک و متوسط؛ بایدها و نبایدها» برگزار شد

اصلاحیه آیین نامه تبصره ماده ۱۶ قانون بودجه تیر خلاص به تخلفات بانکی است

در سی امین جلسه کمیسیون سرمایه گذاری و تأمین مالی اتاق خراسان رضوی عنوان شد: اصلاحیه آیین نامه تبصره ماده ۱۶ قانون بودجه تیر خلاص به تخلفات بانکی است کمیسیون سرمایه گذاری و تأمین مالی خراسان رضوی در حالی این هفته برگزار شد که در خصوص مقدمات شمول اصلاحیه تبصره ماده ۱۶ بند «و» قانون ب

در بیست و نهمین جلسه کمیسیون سرمایه‌ گذاری و تامین مالی اتاق مشهد بررسی شد: نگاهی به چشم‌انداز هزینه‌‌های مالی در بزنگاه تحریم‌ها و چالش‌‌های اقتصادی ایران

در بیست و نهمین جلسه کمیسیون سرمایه‌ گذاری و تامین مالی بازار پول اتاق مشهد بررسی شد: نگاهی به چشم‌انداز هزینه‌‌های مالی در بزنگاه تحریم‌ها و چالش‌‌های اقتصادی ایران بیست و نهمین جلسه کمیسیون سرمایه ‌گذاری و تامین مالی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراس

در نشست مشترک کمیسیون های صنعت و بهبود محیط کسب و کار اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی مطرح شد: راهکارهایی برای عبور از بحران ارزی با نگاهی به آینده اقتصاد کشور

در نشست مشترک کمیسیون های صنعت و بهبود محیط کسب و کار اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی مطرح شد: راهکارهایی برای عبور از بحران ارزی با نگاهی به آینده اقتصاد کشور به همت کمیسیون‌های تخصصی صنعت و بهبود فضای کسب و کار اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی سمیناری

در بیست و هشتمین جلسه کمیسیون سرمایه گذاری اتاق بازرگانی خراسان رضوی بررسی شد مسیر شناسایی اولویت‌های سرمایه‌گذاری در استان و فراز و فرودهای تحقق آن

در بیست و هشتمین جلسه کمیسیون سرمایه گذاری اتاق بازرگانی خراسان رضوی بررسی شد مسیر شناسایی اولویت‌های سرمایه‌گذاری در استان و فراز و فرودهای تحقق آن شناسایی اولویت های سرمایه گذاری در خراسان رضوی؛ ضرورت ها، روش ها، الزامات و مشکلات اجرایی، محور بحث در تازه ترین جلسه کمیسیون سرمایه گذ

رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و تامین مالی اتاق بازرگانی خراسان رضوی: دور زدن تحریم ها دیگر کار ساده‌ای نیست

رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و تامین مالی اتاق بازرگانی خراسان رضوی: دور زدن تحریم ها دیگر کار ساده‌ای نیست رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و تامین مالی اتاق بازرگانی خراسان رضوی معتقد است: شاید راه های پیشین یعنی آنچه در تحریم های گذشته برای انتقال پول تجربه کردیم، دیگر جواب ندهد زیرا آن مسیرها ش

در نشست کمیسیون سرمایه گذاری و تامین مالی اتاق بازرگانی خراسان رضوی تاکید شد: ضرورت ارتقای سهم صنعت از منابع بانکی استان

در نشست کمیسیون سرمایه گذاری و تامین مالی اتاق بازرگانی خراسان رضوی تاکید شد: ضرورت ارتقای سهم صنعت از منابع بانکی استان تازه ترین نشست کمیسیون سرمایه گذاری و تامین مالی اتاق بازرگانی خراسان رضوی به طرح موضوعات بانکی و پولی استان از دیدگاه فعالان بخش خصوصی اختصاص داشت تا این مباحث پس از جمع&z

در کمیسیون سرمایه گذاری و تامین مالی اتاق بازرگانی خراسان رضوی مطرح شد: بی‌عدالتی مالیاتی، کارد را به استخوان تولید رسانده است

رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و تامین مالی اتاق بازرگانی خراسان رضوی گفت: این استان به دلیل نوع صنایع و ظرفیت های سرمایه گذاری‌اش که عمدتا وابسته به بخش خصوصی است، شرایط متفاوتی با دیگر استان‌های کشور دارد و از این منظر سهم و فرآیند اخذ مالیات در آن باید به تناسب چارچوب های اقتصادی آن