امواج الیوت اصلاحی
در مطلب امروز سایت آموزش بورس درباره امواج الیوت اصلاحی صحبت خواهیم کرد.
در دو آموزش بورس قبلی با تئوری امواج الیوت و امواج پنجگانه اصلی در الیوت آشنا شدیم.
اما میدانیم که در اغلب موارد در پی ۵ موج اصلی و محرک یا انگیزشی، معمولا ۳ موج اصلاحی خواهیم داشت.
در موجهای ۳ گانه اصلاحی نیز موج ۱ و ۳ با هم همجهت هستند و خلاف جهت موج دوم میباشند.
پس اگر موج اول و آخر اصلاحی، نزولی باشند، آنگاه موج دوم یا میانی صعودی خواهد بود و بالعکس.
همچنین اگر ۵ موج اصلی در جهت کاهش باشند، آنگاه ۳ موج اصلاحی افزایشی است و بالعکس.
قوانین امواج الیوت اصلاحی
در این بخش از آموزش بورس به ۴ حالت از آرایشهای ممکن در بروز امواج الیوت اصلاحی میپردازیم.
امواج ۳ گانه اصلاحی در نمودارها ممکن است به چهار صورت مختلف دیده شوند. این ۴ حالت عبارتند از:
۱- آرایش زیگزاگی Zigzag
۲- آرایش مسطح یا تخت Flat
۳- آرایش مثلثی Triangle
۴- آرایش ترکیبی Combination
در آرایش زیگزاگی سقفها و کفهای جدیدتر، همگی غیر همسطح هستند و در بین دو خط موازی یا کانال امتداد دارند.
در آرایش تخت یا فلت سقفها و کفهای جدید، همگی تقریبا در یک سطح هستند و تشکیل یک رنجباند میدهند.
در آرایش مثلثی سقفها و کفهای جدید، هم سطح نیستند و تشکیل یک پترن مثلث میدهند.
در آرایش ترکیبی نیز ممکن است پترنی جدید و از ترکیب این ۳ مدل و آرایش تشکیل شود.
حال چنانچه هر ۵ موج اصلی روند و سپس ۳ موج اصلاحی آن در ادامه تشکیل شوند، ۸ موج الیوت کامل خواهند شد.
یعنی با پایان ۵ موج اصلی صعودی و ۳ موج اصلاحی نزولی آنها، حال باید منتظر صعود قیمت باشیم.
همچنین با پایان ۵ موج اصلی نزولی و ۳ موج اصلاحی صعودی آنها، باید منتظر نزول قیمت باشیم.
جزئیات خبر
امواج الیوت یکی از استراتژیهای پرطرفدار و پرکاربرد در بین تکنیکالیست ها است. امواج الیوت مانند تمام استراتژیهای معاملاتی دیگر، شامل قواعد و قوانین مخصوص به خود است.
در این مقاله به بررسی امواج الیوت ، یکی از استراتژی های علم تحلیل تکنیکال پرداخته است. شایانذکر است برخی باورهای غلط دراینباره وجود دارد که جلوتر به آنها میپردازیم.
در ابتدا به پیشینه نظریه امواج الیوت میپردازیم:
در نیمه نخست قرن بیستم الیوت نظریه امواج الیوت را به فعالان بازار سرمایه اعم از بورس و فرابورس و کلیه بازار های مالی معرفی کرد. وی با بررسی دقیق تغییرات بازار های مالی به این مهم دست پیدا کرد که این تغییرات برخلاف آنچه اکثر مردم فکر میکنند از نظم و ترتیب خاصی برخوردار است.
الیوت با توجه به این تحقیقات به مکانیزمی دست پیدا کرد که با کمک آن میتوانست، حرکات قیمت سهم در آینده را پیش بینی کند. که این مکانیزم بر اساس الگو های تکرار شونده در بازار صورت پذیرفت.
الیوت به این موضوع باور داشت که در هر زمینهای که مردم در آن فعالیت و مشارکت زیادی داشته باشند، مانند بازار سهام یا همان بازار بورس ، حرکتها الگوی الیوت در بورس الگوی الیوت در بورس بر اساس قاعدهای طبیعی که آن را نظریه امواج الیوت (برگرفته از حرکت امواج دریا) مینامد، انجام میشود. البته کاملاً مشخص است بزرگترین نمود اینچنین بالا و پایین شدنی، بازار سرمایه است.
اصول اولیه امواج الیوت در تحلیل تکنیکال :
در نظریه امواج الیوت ۳ جنبه مهم الگو، نسبت و زمان وجود دارد. الگو مهمترین جزء در نظریه امواج الیوت است، که اشاره به الگوهای موج دارد. کاربرد تحلیل نسبتها از اندازهگیری ارتباط بین موجهای مختلف برای تعیین کردن نقاط تصحیح و قیمتهای هدف است. در ارتباط با موضوع روابط زمان که برای تائید کردن الگوهای موجی و نسبتها به کار میرود باید گفت که ازنظر برخی تحلیل گران بازار های بورس و فرابورس نظریه الیوت زمان، از اهمیت و اعتبار کمی برای پیشبینی آتی بازار سرمایه گذاری برخوردار است.
نکته مهمی که قابلتوجه هست این است که نظریه امواج الیوت عموماً برای میانگینهای بزرگ بازار سرمایه به کار میرود. با توجه به این نکته میتوان به این موضوع پی برد که برای روندهای کلی بازار مانند بازار ارز و طلا بیشتر کاربرد دارد.
امواج الیوت در بازار بورس ، برای شاخص کلی بازار و یا شاخص های گروههای خاص تحلیل دقیقتری است تا برای بررسی و موج شماری تک سهمهای بازار.
ابتداییترین اصول نظریه امواج الیوت در تحلیل تکنیکال این است که بازار سرمایه ، بر اساس یک ریتم تکرارشونده شامل پنج موج افزایشی حرکت میکنند که در ادامه با سه موج کاهشی اصلاح میشود.
در عکس زیر یک نمونه از سیکل کامل امواج الیوت را میبینید
مفهوم امواج اصلی و امواج اصلاحی در نظریه امواج الیوت
شکل بالا را در نظر بگیرید در ابتدا با توجه به مبانی ابتدایی علم تحلیل تکنیکال متوجه میشویم که روند بازار صعودی است، مشخصه روند صعودی این هست که وقتی کفی بالاتر از کف قبلی و سقفی بالاتر سقف قبلی شکل گیرد؛ گوییم روند بازار صعودی است و برای روند نزولی دقیقاً برعکس این تعریف را داریم یعنی سقفی پایینتر از سقف قبلی و کفی پایینتر از کف قبلی باشد.
برای آشنایی بیشتر با مبانی علم تحلیل تکنیکال پیشنهاد میکنم مقاله ” تحلیل تکنیکال چیست؟ ” را مطالعه نمایید.
حال در نمودار بالا اگر قیمت بخواهد از پایینترین نقطه یعنی ابتدای موج ۱ به بالاترین نقطه یعنی انتهای موج ۵ برسد، این اتفاق بهصورت سیکل موجود در شکل است. به امواجی که همجهت با روند هستند امواج اصلی میگوییم و به امواجی که برخلاف روند هستند امواج اصلاحی میگوییم.
با توجه به تعریف فوق موجهای ۱ و ۳ و ۵ امواج اصلی و موجهای ۲ و ۴ نیز موجهای اصلاحی نامیده میشوند. سیکل کامل امواج حالتهای مختلف دارد ولی رایجترین آنها سیکلهایی با پنج موج افزایشی و سه موج کاهشی هستند که موجهای افزایشی را با ۱ تا ۵ و موجهای کاهشی را با a ،b و c نام گذاری میکنند.
حال اگر بخواهیم در موجهای کاهشی امواج اصلی و اصلاحی را شناسایی کنیم (چون در اینجا روند ما نزولی هست) موجهای a و c که همجهت با روند هستند موجهای اصلی و موج b که برخلاف روند است را موج اصلاحی مینامند. منظور از امواج اصلاحی همانطور که از اسمشان پیداست امواجی هستند که موج قبلی خود را اصلاح میکنند.
باوجود شکل ثابت امواج، درجات مختلفی از اهمیت آنها وجود دارد. روندها درجات مختلفی دارند. به همین منظور الیوت روند را به ۹ درجه مختلف با توجه به اهمیت و یا بزرگی طبقهبندی کرده است که در این طبقهبندی از دورههای بسیار بزرگ ۲۰۰ ساله تا دورههای چندساعتی را شامل میشود. این نکته را در نظر داشته باشید که هشت موج مقدماتی به اینکه در کدام درجه از روند قرار دارند ارتباطی ندارد.
هر موج به موجهایی با درجات کوچکتر تقسیم میشود که آنها هم میتوانند به موجهایی با درجات کوچکتر تقسیم شوند با توجه به این نکته درمییابیم که هر موج قسمتی از موج بزرگتر با درجه بیشتر است در شکل زیر بهخوبی این ارتباط را میتوانید مشاهده کنید.
بزرگترین موجها یعنی موجهای ۱ و ۲ به هشت موج کوچکتر تقسیمشده و هرکدام از آنها نیز به موجهای کوچکتر تقسیمشده و تعداد آنها به ۳۴ موج کوچک میرسد. موجهای ۱ و ۲ موج ابتدایی از پنج موج پیشرونده اولیه هستند. موج سه مربوط به موج درجه بزرگتر بعدی در حال شروع است. ۳۴ موج در شکل فوق نشان دادهشده را اگر مجددا ریزموجهای آنها را رسم کنیم به ۱۴۴ موج با درجه کوچکتر میرسیم.
نکته قابلتوجه در شمارههای موج این است که انتخاب شمارههای ۱ ، ۲ ، ۳ ، ۵ ، ۸ ، ۱۳ ، ۲۱ ، ۳۴ ، ۵۵ ، ۸۹ ، ۱۴۴ که به آنها اشاره شد برحسب اتفاق نبوده و این اعداد قسمتی الگوی الیوت در بورس از اعداد فیبوناچی متوالی هستند که قاعده آن به این صورت است که جمع دو عدد متوالی عدد بعدی میشود و این دنباله پایه و اساس ریاضیات نظریه امواج الیوت را تشکیل میدهند.
حالتهای مختلف سیکل:
یکی از بزرگترین مشکلات تحلیلگران بازارهای بورس و فرابورس و یا کلیه بازار های مالی و سرمایه گذاری این است که تشخیص دهند سیکلی که در حال شکلگیری است به چه صورتی پیش خواهد رفت.
سیکلها با توجه به روندی که در آن در حال شکلگیری هستند حالتهای مختلفی دارند بهطور مثال برای روندهای صعودی سیکلها هم بهصورت ۵ موج افزایشی و ۳ موج کاهشی و هم بهصورت ۳ موج افزایشی و سپس ۵ موج کاهشی شکل میگیرند. همینطور ممکن است در روند نزولی هم بهصورت ۵ موج کاهشی و اصلاح آن با ۳ موج افزایشی و یا ۳ موج کاهشی و سپس با ۵ موج افزایشی اصلاح شوند.
گاها در موج شماری اتفاقی میافتد که موجها ترکیبی میشوند یعنی قبل از تمام شدن یک سیکل، سیکل بعدی در درون و از اواسط سیکل قبلی شروع میشود. به علت ریزهکاریهای زیادی که در این نوع موج شماری وجود دارد بعضی از الگوی الیوت در بورس تحلیلگران با مشکل مواجه میشوند. شکل زیر یکی از این حالتهای خاص را نمایش میدهد.
موجهای اصلاحی:
همانطور که گفته شد امواج اصلاحی ، امواجی هستند که برخلاف روند آتی بازار، موجهای قبلی خود را اصلاح میکنند. حال شایانذکر است که امواج اصلاحی حالتهای مختلفی دارند که شناسایی نوع آنها کمک بزرگی در موج شماری درست به فرد تحلیلگر میکند.
یکی از حالتهای خاص برای امواج اصلاحی زیگزاگها هستند یعنی اصلاح ها بهصورت ۳ ریزموج شکل میگیرند و الگوی سه موج تصحیح گر هستند که برخلاف روند بزرگتر حرکت میکنند و هرکدام به ترتیب به ۵-۳-۵ موج شکسته میشوند.
نوع بعدی از امواج اصلاحی پهنهها هستند که تفاوت عمده آنها با زیگزاگها این است که پهنهها از الگوی ۵-۳-۳ پیروی میکنند. پهنهها بیشتر علامت تقویت بازار افزایشی هستند و بیشتر الگوی تحکیمی به شمار میآیند تا الگوی تصحیحی.
و درنهایت نوع آخر موج های اصلاحی مثلثها هستند که در چهارمین موج و قبل از آخرین حرکتی که در سمت روند بزرگ انجام میشود رخ میدهند. میتوان گفت در روند صعودی این مثلثها هم صعودی و هم نزولی هستند. نوع صعودی آنها زمانی رخ میدهد که ادامه روند صعودی را مشخص میکنند و نوع کاهشی آن بیانگر این است که بعد از یک صعود شدید قیمتها کمی افت میکنند.
یکی از مشکلات دیگر تحلیلگران بازارهای مالی و سرمایه گذاری مانند بازار بورس و فرابورس تهران این هست که مطمئن باشند موج شماری را از نقطه مناسب و درستی شروع کردهاند. برای اطمینان از این موضوع باید موج شماری را از پایینترین قیمت چند ماه اخیر شروع کرده باشند.
برای سهولت در پیدا کردن این نقطه میتوان از تایم فریمهای بزرگتر مانند هفتگی استفاده کرد.
جزئیات خبر
امواج الیوت یکی از استراتژیهای پرطرفدار و پرکاربرد در بین تکنیکالیست ها است. امواج الیوت مانند تمام استراتژیهای معاملاتی دیگر، شامل قواعد و قوانین مخصوص به خود است.
در این مقاله به بررسی امواج الیوت ، یکی از استراتژی های علم تحلیل تکنیکال پرداخته است. شایانذکر است برخی باورهای غلط دراینباره وجود دارد که جلوتر به آنها میپردازیم.
در ابتدا به پیشینه نظریه امواج الیوت میپردازیم:
در نیمه نخست قرن بیستم الیوت نظریه امواج الیوت را به فعالان بازار سرمایه اعم از بورس و فرابورس و کلیه بازار های مالی معرفی کرد. وی با بررسی دقیق تغییرات بازار های مالی به این مهم دست پیدا کرد که این تغییرات برخلاف آنچه اکثر مردم فکر میکنند از نظم و ترتیب خاصی برخوردار است.
الیوت با توجه به این تحقیقات به مکانیزمی دست پیدا کرد که با کمک آن میتوانست، حرکات قیمت سهم در آینده را پیش بینی کند. که این مکانیزم بر اساس الگو های تکرار شونده در بازار صورت پذیرفت.
الیوت به این موضوع باور داشت که در هر زمینهای که مردم در آن فعالیت و مشارکت زیادی داشته باشند، مانند بازار سهام یا همان بازار بورس ، حرکتها بر اساس قاعدهای طبیعی که آن را نظریه امواج الیوت (برگرفته از حرکت امواج دریا) مینامد، انجام میشود. البته کاملاً مشخص است بزرگترین نمود اینچنین بالا و پایین شدنی، بازار سرمایه است.
اصول اولیه امواج الیوت در تحلیل تکنیکال :
در نظریه امواج الیوت ۳ جنبه مهم الگو، نسبت و زمان وجود دارد. الگو مهمترین جزء در نظریه امواج الیوت است، که اشاره به الگوهای موج دارد. کاربرد تحلیل نسبتها از اندازهگیری ارتباط بین موجهای مختلف برای تعیین کردن نقاط تصحیح و قیمتهای هدف است. در ارتباط با موضوع روابط زمان که برای تائید کردن الگوهای موجی و نسبتها به کار میرود باید گفت که ازنظر برخی تحلیل گران بازار های بورس و فرابورس نظریه الیوت زمان، از اهمیت و اعتبار کمی برای پیشبینی آتی بازار سرمایه گذاری برخوردار است.
نکته مهمی که قابلتوجه هست این است که نظریه امواج الیوت عموماً برای میانگینهای بزرگ بازار سرمایه به کار میرود. با توجه به این نکته میتوان به این موضوع پی برد که برای روندهای کلی بازار مانند بازار ارز و طلا بیشتر کاربرد دارد.
امواج الیوت در بازار بورس ، برای شاخص کلی بازار و یا شاخص های گروههای خاص تحلیل دقیقتری است تا برای بررسی و موج شماری تک سهمهای بازار.
ابتداییترین اصول نظریه امواج الیوت در تحلیل تکنیکال این است که بازار سرمایه ، بر اساس یک ریتم تکرارشونده شامل پنج موج افزایشی حرکت میکنند که در ادامه با سه موج کاهشی اصلاح میشود.
در عکس زیر یک نمونه از سیکل کامل امواج الیوت را میبینید
مفهوم امواج اصلی و امواج اصلاحی در نظریه امواج الیوت
شکل بالا را در نظر بگیرید در ابتدا با توجه به مبانی ابتدایی علم تحلیل تکنیکال متوجه میشویم که روند بازار صعودی است، مشخصه روند صعودی این هست که وقتی کفی بالاتر از کف قبلی و سقفی بالاتر سقف قبلی شکل گیرد؛ گوییم روند بازار صعودی است و برای روند نزولی دقیقاً برعکس این تعریف را داریم یعنی سقفی پایینتر از سقف قبلی و کفی پایینتر از کف قبلی باشد.
برای آشنایی بیشتر با مبانی علم تحلیل تکنیکال پیشنهاد میکنم مقاله ” تحلیل تکنیکال چیست؟ ” را مطالعه نمایید.
حال در نمودار بالا اگر قیمت بخواهد از پایینترین نقطه یعنی ابتدای موج ۱ به بالاترین نقطه یعنی انتهای موج ۵ برسد، این اتفاق بهصورت سیکل موجود در شکل است. به امواجی که همجهت با روند هستند امواج اصلی میگوییم و به امواجی که برخلاف روند هستند امواج اصلاحی میگوییم.
با توجه به تعریف فوق موجهای ۱ و ۳ و ۵ امواج اصلی و موجهای ۲ و ۴ نیز موجهای اصلاحی نامیده میشوند. سیکل کامل امواج حالتهای مختلف دارد ولی رایجترین آنها سیکلهایی با پنج موج افزایشی و سه موج کاهشی هستند که موجهای افزایشی را با ۱ تا ۵ و موجهای کاهشی را با a ،b و c نام گذاری میکنند.
حال اگر بخواهیم در موجهای کاهشی امواج اصلی و اصلاحی را شناسایی کنیم (چون در اینجا روند ما نزولی هست) موجهای a و c که همجهت با روند هستند موجهای اصلی و موج b که برخلاف روند است را موج اصلاحی مینامند. منظور از امواج اصلاحی همانطور که از اسمشان پیداست امواجی هستند که موج قبلی خود را اصلاح میکنند.
باوجود شکل ثابت امواج، درجات مختلفی از اهمیت آنها وجود دارد. روندها درجات مختلفی دارند. به همین منظور الیوت روند را به ۹ درجه مختلف الگوی الیوت در بورس با توجه به اهمیت و یا بزرگی طبقهبندی کرده است که در این طبقهبندی از دورههای بسیار بزرگ ۲۰۰ ساله تا دورههای چندساعتی را شامل میشود. این نکته را در نظر داشته باشید که هشت موج مقدماتی به اینکه در کدام درجه از روند قرار دارند ارتباطی ندارد.
هر موج به موجهایی با درجات کوچکتر تقسیم میشود که آنها هم میتوانند به موجهایی با درجات کوچکتر تقسیم شوند با توجه به این نکته درمییابیم که هر موج قسمتی از موج بزرگتر با درجه بیشتر است در شکل زیر بهخوبی این ارتباط را میتوانید مشاهده کنید.
بزرگترین موجها یعنی موجهای ۱ و ۲ به هشت موج کوچکتر تقسیمشده و هرکدام از آنها نیز به موجهای کوچکتر تقسیمشده و تعداد آنها به ۳۴ موج کوچک میرسد. موجهای ۱ و ۲ موج ابتدایی از پنج موج پیشرونده اولیه هستند. موج سه مربوط به موج درجه بزرگتر بعدی در حال شروع است. ۳۴ موج در شکل فوق نشان دادهشده را اگر مجددا ریزموجهای آنها را رسم کنیم به ۱۴۴ موج با درجه کوچکتر میرسیم.
نکته قابلتوجه در شمارههای موج این است که انتخاب شمارههای ۱ ، ۲ ، ۳ ، ۵ ، ۸ ، ۱۳ ، ۲۱ ، ۳۴ ، ۵۵ ، ۸۹ ، ۱۴۴ که به آنها اشاره شد برحسب اتفاق نبوده و این اعداد قسمتی از اعداد فیبوناچی متوالی هستند که قاعده آن به این صورت است که جمع دو عدد متوالی عدد بعدی میشود و این دنباله پایه و اساس ریاضیات نظریه امواج الیوت را تشکیل میدهند.
حالتهای مختلف سیکل:
یکی از بزرگترین مشکلات تحلیلگران بازارهای بورس و فرابورس و یا کلیه بازار های مالی و سرمایه گذاری این است که تشخیص دهند سیکلی که در حال شکلگیری است به چه صورتی پیش خواهد رفت.
سیکلها با توجه به روندی که در آن در حال شکلگیری هستند حالتهای مختلفی دارند بهطور مثال برای روندهای صعودی سیکلها هم بهصورت ۵ موج افزایشی و ۳ موج کاهشی و هم بهصورت ۳ موج افزایشی و سپس ۵ موج کاهشی شکل میگیرند. همینطور ممکن است در روند نزولی هم بهصورت ۵ موج کاهشی و اصلاح آن با ۳ موج افزایشی و یا ۳ موج کاهشی و سپس با ۵ موج افزایشی اصلاح شوند.
گاها در موج شماری اتفاقی میافتد که موجها ترکیبی میشوند یعنی قبل از تمام شدن یک سیکل، سیکل بعدی در درون و از اواسط سیکل قبلی شروع میشود. به علت ریزهکاریهای زیادی که در این نوع موج شماری وجود دارد بعضی از تحلیلگران با مشکل مواجه میشوند. شکل زیر یکی از این حالتهای خاص را نمایش میدهد.
موجهای اصلاحی:
همانطور که گفته شد امواج اصلاحی ، امواجی هستند که برخلاف روند آتی بازار، موجهای قبلی خود را اصلاح میکنند. حال شایانذکر است که امواج اصلاحی حالتهای مختلفی دارند که شناسایی نوع آنها کمک بزرگی در موج شماری درست به فرد تحلیلگر میکند.
یکی از حالتهای خاص برای امواج اصلاحی زیگزاگها هستند یعنی اصلاح ها بهصورت ۳ ریزموج شکل میگیرند و الگوی سه موج تصحیح گر هستند که برخلاف روند بزرگتر حرکت میکنند و هرکدام به ترتیب به ۵-۳-۵ موج شکسته میشوند.
نوع بعدی از امواج اصلاحی پهنهها هستند که تفاوت عمده آنها با زیگزاگها این است که پهنهها از الگوی ۵-۳-۳ پیروی میکنند. پهنهها بیشتر علامت تقویت بازار افزایشی هستند و بیشتر الگوی تحکیمی به شمار میآیند تا الگوی تصحیحی.
و درنهایت نوع آخر موج های اصلاحی مثلثها هستند که در چهارمین موج و قبل از آخرین حرکتی که در سمت روند بزرگ انجام میشود الگوی الیوت در بورس رخ میدهند. میتوان گفت در روند صعودی این مثلثها هم صعودی و هم نزولی هستند. نوع صعودی آنها زمانی رخ میدهد که ادامه روند صعودی را مشخص میکنند و نوع کاهشی آن بیانگر این است که بعد از یک صعود شدید قیمتها کمی افت میکنند.
یکی از مشکلات دیگر تحلیلگران بازارهای مالی و سرمایه گذاری مانند بازار بورس و فرابورس تهران این هست که مطمئن باشند موج شماری را از نقطه مناسب و درستی شروع کردهاند. برای اطمینان از این موضوع باید موج شماری را از پایینترین قیمت چند ماه اخیر شروع کرده باشند.
برای سهولت در پیدا کردن این نقطه میتوان از تایم فریمهای بزرگتر مانند هفتگی استفاده کرد.
انواع الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال چطور به کار میروند؟
اگر میخواهید یک تحلیلگر حرفهای بازارهای مالی باشید باید بتوانید الگوهای قیمتی (Price Patterns) را بشناسید. این الگوها در تحلیل تکنیکال به شما کمک میکنند نقاط ادامه روند یا برگشت را دقیقتر شناسایی کنید. به طور کلی الگوهای قیمتی به ۴ دسته از جمله الگوهای کلاسیک، الگوی الیوت، الگوی هارمونیک و الگوهای شمعی ژاپنی تقسیم میشوند. در این مقاله هر کدام را به اختصار توضیح خواهیم داد. با مدرسه تحلیل همراه باشید.
مقدمهای بر الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال
- در تحلیل تکنیکال، می توان از الگوهای قیمتی در جهت تایید روند جاری قیمت یا به عنوان یک هشدار مبنی بر تغییر روند از صعود به نزول یا بلعکس استفاده کرد.
- طبق تعریف، یک الگوی قیمت یک پیکربندی قابل تشخیص از حرکت قیمت است که با استفاده از یک سری خطوط روند و یا منحنیها شناسایی میشود.
- هنگامی که یک الگوی قیمت سیگنالی مبنی بر تغییر جهت روند بدهد، به عنوان الگوی برگشتی محسوب میشود.
- از طرفی پس از یک الگوی ادامهدهنده روند در جهت قبلی خود ادامه پیدا میکند.
- برخی از الگوهای ادامه دهنده به عنوان یک مکث کوتاه در میان روندها محسوب میشوند.
- تحلیلگران تکنیکال با استفاده از الگوی الیوت در بورس الگوهای قیمت به بررسی حرکات فعلی و پیشبینی حرکات آتی بازار میپردازند.
الگوهای کلاسیک تکنیکال
یکی از روشهای پایه در تحلیل تکنیکال استفاده از روش تحلیل کلاسیک است.
خطوط روند در تحلیل تکنیکال
- از آنجایی که الگوهای قیمت با استفاده از یک سری خطوط و یا منحنیها شناسایی میشوند، درک خطوط روند و نحوه ترسیم آنها مفید است.
- خطوط روند به تحلیلگران تکنیکال کمک میکند تا مناطق حمایت و مقاومت را در نمودار قیمت شناسایی کنند.
- اینها خطوط مستقیمی هستند که با اتصال پیوتهای کف در روند صعودی (خط روند صعودی) و یا پیوتهای سقف در روند نزولی (خط روند نزولی) روی نمودار ترسیم می شوند.
- نحوه ترسیم خطوط روند میتواند متفاوت باشد، برخی از انتهای سایهی کندلها (Shadow) رسم مینمایند و برخی از انتهای بدنهی کندلها (Body) رسم میکنند.
- در نمودارهای روزانه، تحلیلگران اغلب از قیمت های بسته شدن استفاده می کنند، نه از اوج یا پایین، برای ترسیم خطوط روند، زیرا قیمت های بسته شدن نشان دهنده معامله گران و سرمایه گذارانی است که مایل به حفظ موقعیت در یک شب یا در تعطیلات آخر هفته یا بازار هستند.
انواع الگوهای قیمتی
به طور کلی الگوهای قیمتی کلاسیک به دو دسته تقسیم میشوند.
1- الگوهای ادامه دهنده:
الگوهای ادامهدهنده یک اصلاح یا مکث قیمت است که در میانه روندها شکل میگیرد و پس از آن روند به حرکت قبل خود ادامه میدهد.
2- الگوهای برگشتی:
الگوهای برگشتی مشابه الگوهای ادامه دهنده اصلاح یا مکث قیمتی در میان روندها هستند. با شکل گیری این الگوها، قیمت در جهت خلاف روند قبل حرکت میکند.
الگوهای ادامه دهنده
- یک الگوی ادامه دهنده را میتوان به عنوان یک مکث کوتاه در طول یک روند غالب در نظر گرفت، اصطلاحآٓ زمانی که گاوها در طول یک روند صعودی نفس خود را میگیرند، یا زمانی که خرسها در طول یک روند نزولی برای لحظهای استراحت میکنند.
- در زمان تشکیل الگوهای قیمتی هیچ راهی برای تشخیص الگوی ادامهدهنده با الگوی برگشتی از قبل وجود ندارد.
- به این ترتیب، باید توجه دقیقی به خطوط روند مورد استفاده برای ترسیم الگوی قیمت داشت.
- پس باید دقت کنید که آیا نمودار قیمت قادر است از خط مقاومتی و یا حمایتی عبور کند.
- تحلیلگران تکنیکال معمولاً توصیه میکنند که فرض کنیم روند جاری تا زمان تغییر روند ادامه خواهد داشت.
- به طور کلی، هرچه زمان تشکیل الگو بیشتر باشد، و حرکت قیمت در داخل الگو بزرگتر باشد، پس از خروج قیمت از الگو حرکت پر شتابتر خواهد بود.
متداولترین الگوهای ادامه دهنده
رایجترین الگوهای ادامهدهنده اینها هستند:
- مثلث: مثلث با استفاده از دو خط روند همگرا ساخته شدهاند.
- پرچم: پرچمها با دو خط روند موازی یا همگرا ترسیم شدهاند.
- کنج: کنجهایی که با دو خط روند همگرا ساخته شدهاند که هر دو به سمت بالا یا پایین زاویه دارند.
- مستطیل: در حقیقت کانال افقی است که نشان دهنده یک بازار خنثی است.
الگوهای قیمتی برگشتی
- در این الگوها، نمودار قیمتی بعد از طی روند مشخصی در طول بازه زمانی، روند آن متوقف و یا خنثی میشود و یا در جهتی مخالف روند قبلی خود، روند حرکتی جدیدی را در پیش خواهد گرفت.
- در الگوی بازگشتی امکان دارد که یک روند نزولی به روند صعودی قبلی برگردد و یا یک روند صعودی به یک روند نزولی تبدیل شود.
- به واقع در الگوی بازگشتی، نقطه عطفی در نمودار به وجود میآید که روند بعدی را تحت تأثیر خود میگذارد.
متداولترین الگوهای برگشتی
در اینجا میخواهیم درباره رایجترین الگوهای برگشتی توضیح دهیم.
الگوی سر و شانه (Head & Shoulders)
شکل زیر الگوی برگشتی سر و شانه در سهام شرکت ملی صنایع مس ایران با نماد فملی است. شاهد افزایش حجم معاملات در زمان شکست خط گردن هستیم.
دو قله (Double Tops & Bottoms)
سه قله (Triple Tops & Bottoms)
تئوری امواج الیوت و الگوهای قیمتی
- در تحلیل تکنیکال یک نظریه به نام تئوری امواج الیوت وجود دارد که برای توصیف حرکت قیمت در بازارهای مالی استفاده میشود.
- این نظریه توسط رالف نلسون الیوت پس از مشاهده و شناسایی الگوهای موج فرکتال تکرار شونده شناسایی شده است.
- امواج را میتوان در تمام حرکات قیمت سهام شناسایی کرد. سرمایه گذارانی که تلاش میکنند از روند بازار سود ببرند را الگوی الیوت در بورس میتوان سوار بر موج توصیف کرد.
آشنایی با تئوری امواج الیوت
- این نظریه توسط رالف نلسون الیوت در دهه 1930 ارائه شد.
- پس از اینکه الیوت به دلیل بیماری مجبور به بازنشستگی شد، به چیزی نیاز داشت تا وقت خود را مشغول کند و شروع به مطالعه 75 سال نمودارهای سالانه، ماهانه، هفتگی، روزانه و خودساخته ساعتی و 30 دقیقهای در شاخصهای مختلف کرد.
- این نظریه در سال 1935 زمانی که الیوت پیشبینی عجیبی از پایین بودن بازار سهام انجام داد، شهرت یافت.
- از آن زمان تاکنون به یک عنصر اصلی برای هزاران مدیر پورتفولیو ، معاملهگران و سرمایهگذاران خصوصی تبدیل شده است.
- او دقت کرد که در نظر داشته باشد که این الگوها هیچ نوع اطمینانی در مورد حرکت قیمت در آینده ارائه نمیکنند، بلکه در به نظم بخشیدن به احتمالات برای اقدامات آتی بازار هستند.
- امواج الیوت را میتوان همراه با سایر اشکال تحلیل تکنیکال، از جمله شاخصهای تکنیکال، برای شناسایی فرصتهای خاص مورد استفاده قرار داد.
- معاملهگران ممکن است در یک زمان معین تفسیرهای متفاوتی از ساختار موج الیوت بازار داشته باشند.
امواج الیوت چگونه کار میکنند
بعضی از تحلیلگران تکنیکال با استفاده از تئوری امواج الیوت سعی میکنند از الگوهای موجی در بازار سهام سود ببرند. این فرضیه میگوید که حرکت قیمت سهام را میتوان پیشبینی کرد زیرا آنها در تکرار الگوها ایجاد میشود. این تئوری دو نوع مختلف از امواج را شناسایی میکند:
امواج حرکتی
امواج اصلاحی
با توجه به تئوری امواج الیوت هر سیکل حرکتی شامل ۸ موج است. موج حرکتی شامل ۵ موج و موج اصلاحی هم شامل ۳ موج است.
الگوهای هارمونیک در بازارهای مالی
- الگوهای هارمونیک، الگوهای قیمت با فرم هندسی هستند که با استفاده از اعداد فیبوناچی برای تعیین نقاط چرخش دقیق قیمت در نمودارها مشخص میشود.
- برخلاف سایر روشهای رایج معاملاتی، معاملات هارمونیک تلاش میکند تا حرکات آتی را پیشبینی کند.
- از الگوهای معروف یا متداول این سبک، میتوان به گارتلی(Gartly)، پروانه (butterfly)، کوسه (shark)، خفاش (Bat) و خرچنگ (Crab) اشاره کرد.
هندسه و اعداد فیبوناچی
- الگوهای هارمونیک بر اساس این فرض است که رفتار قیمت بصورت یک فرم هندسی در قالب الگو و نسبتهای فیبوناچی تکرار میشوند.
- ریشه روششناسی نسبت اولیه یا برخی از مشتقات آن (0.618 یا 1.618) است.
- ن سبتهای مکمل عبارتند از: 0.382، 0.50، 1.272، 2.0، 2.24، 2.618، 3.14 و 3.618.
- ن سبت اولیه تقریباً در تمام ساختارها و رویدادهای طبیعی و محیطی یافت میشود.
- از آنجایی که این الگو در سراسر طبیعت و در جامعه تکرار میشود، این نسبت در بازارهای مالی نیز دیده میشود که تحت الگوی الیوت در بورس تأثیر محیطها و جوامعی هستند که در آن معامله میکنند.
- با مشاهده الگوهای هارمونیک با ابعاد و شکل های مختلف در نمودار قیمت، معاملهگران میتوانند نسبتهای فیبوناچی را روی الگوها اعمال کنند. در مرحله بعدی آنها به دنبال این هستند که بتوانند حرکات آتی را پیشبینی کنند.
مسائل مربوط به هارمونیک
- ممکن است یک معاملهگر غالباً الگویی را ببیند که شبیه یک الگوی هارمونیک است، اما سطوح فیبوناچی الگو را تایید نکند، بنابراین الگو را از نظر رویکرد هارمونیک، غیرقابل اعتماد میکند.
- این میتواند یک مزیت باشد، زیرا مستلزم آن است که معاملهگر صبور و منتظر تنظیمات ایدهآل باشد.
- الگوهای هارمونیک میتوانند مدت زمان حرکت قیمت را بسنجند. اما میتوان از آنها برای جداسازی نقاط معکوس نیز استفاده کرد.
- این خط زمانی رخ می دهد که یک معاملهگر در منطقه معکوس وارد و در ادامه الگوی نقض شود.
- وقتی این اتفاق میافتد، معاملهگر میتواند در معاملهای گرفتار شود که روند به سرعت در جهت خلاف معامله او حرکت کند.
- بنابراین، مانند همه استراتژی های معاملاتی، مدیریت ریسک باید لحاظ شود.
- دقت کنید که این الگوها ممکن است در الگوهای دیگر هم وجود داشته باشند.
- همچنین ممکن است که الگوهای غیرهارمونیک هم در بافت الگوهای هارمونیک وجود داشته باشند.
- اینها میتوانند برای کمک به اثربخشی الگوی هارمونیک و افزایش عملکرد ورود و خروج استفاده شوند.
- چندین موج قیمت نیز ممکن است در یک موج هارمونیک وجود داشته باشد (به عنوان مثال، یک موج CD یا موج AB). قیمت ها دائما در حال چرخش هستند.
- بنابراین، بررسی نمودار قیمت در تایم فریم بالاتر مهم است.
- ماهیت فراکتال بازارها اجازه میدهد که این نظریه در تایم فریمهای متفاوت اعمال شود.
الگوهای کندلی یا شمعی ژاپنی
نمودارهای کندل استیک ابزاری تکنیکالی هستند که با توجه به ۴ قیمت اصلی، دادهها را در بازههای زمانی متعدد نمایش میدهند. قدمت نمودارهای شمعی ژاپنی به تاجران برنج ژاپنی در قرن هجدهم برمیگردد. نمودارهای شمعی ژاپنی نسبت به نمودارهای میلهای و خطی سادهتر و مفیدتر هستند. کندلها الگوهایی میسازند که جهت قیمت را پس از تکمیل پیشبینی میکنند.
استیونیسون در کتاب محبوب خود در سال 1991، «تکنیکهای نمودار شمعی ژاپنی»، الگوهای شمعدانی را به دنیای غرب آورد. بسیاری از تاجران حالا میتوانند دهها مورد از این الگوها را شناسایی کنند که نامهای مختلفی به صورت زیر دارند:
الگو پوشش ابر سیاه
ستاره صبحگاهی
ستاره شامگاهی
الگوی پوشا
الگوی نافذ
علاوه بر این، الگوهای تک میله به صورت زیر در دهها استراتژی معاملاتی بلندمدت و کوتاه گنجانده شدهاند.
مرد به دار آویخته
الگوهای پرایس اکشن
در سبک تحلیلی پرایس اکشن، الگوهای مورد استفاده برای شناسایی نواحی برگشت قیمت، همان الگوهای شمعی ژاپنی در نواحی حمایت و مقاومت هستند.
اگرچه ذات اصلی پرایس اکشن با تحلیل تکنیکال یکسان است، ولی در گذر زمان تعدادی از افراد تحلیلگر و معاملهگر موفق پرایس اکشنی شروع به آموزش استراتژی شخصی خود در زمینه این سبک تحلیلی کردند. امروزه هرکدام از این سبکها به نام این افراد شناخته میشوند. از اصلیترین استراتژیهای شناختهشده در زمینه تحلیل و معامله پرایس اکشن، متعلق به این ۴ نفر است:
- لنس بگز (Lance Beggs):نام استراتژی پرایس اکشن لنس با نام YTC یا مربی معاملهگری شما (Your Trading Coach) است.
- گالن وودز (Galen Woods):استراتژی وودز TSR یا بررسی ستاپهای معاملاتی (Trading Setups Review) نام دارد.
- ال بروکز (Al Brooks) : ال بروکز استراتژی خود را در ۴ کتاب با نامهای معامله با پرایس اکشن (Trading Price Action) ارائه کرد.
- یک سیستم شرکتی به الگوی الیوت در بورس نام RTM یا Read The Market:استراتژی RTM نیز به همین نام RTM شناخته میشود.
کلام آخر
یکی از روشهای تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی بررسی الگوهای قیمتی است. به طور کلی الگوهای قیمتی شامل الگوهای کلاسیک (الگوهای قیمتی)، الگوی الیوت، الگوی هارمونیک و الگوهای شمعی ژاپنی، الگوی پرایس اکشن هستند. آیا شما هم تجربه کار با این الگوهای قیمتی را داشتهاید؟ به نظر شما کدام یک از الگوهای قیمتی بهتر از بقیه است؟ لطفا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
الگوهای قیمتی به طور روندهای بازارهای مالی هستند که به صورت نمودارهای مختلف نمایش داده میشوند.در تحلیل تکنیکال، می توان از الگوهای قیمتی در جهت تایید روند جاری قیمت یا به عنوان یک هشدار مبنی بر تغییر روند از صعود به نزول یا بلعکس استفاده کرد.
به طور کلی الگوهای قیمتی به ۴ دسته از جمله الگوهای کلاسیک، الگوی الیوت، الگوی هارمونیک و الگوهای شمعی ژاپنی تقسیم میشوند.
منابع
“Introduction to Technical Analysis Price Patterns”, Investopedia, 2022.
“What Is the Elliott Wave Theory?”, Investopedia, 2022.
“Harmonic Patterns in the Currency Markets”, Investopedia, 2022.
“The 5 Most Powerful Candlestick Patterns”, Investopedia, 2022.
امواج الیوت
یکی از محبوب ترین رویکردهای تحلیل نمودارهای فنی مالی بورس، تئوری موج الیوت است. رالف نلسون الیوت، تئوری موج الیوت را در دهه 1930 توسعه داد. الیوت معتقد بود که بورس سهام، به طور کلی به گونه ای تصادفی و افسار گریخته رفتار می کند، در واقع با الگوهای تکراری معامله ها انجام می شود. او در اواخر زندگی خود پس از مدتها کار در امور مختلف حسابداری و تجارت، در سن 58 سالگی به دلیل بیماری درگذشت. وی تمام تلاش خود را براساس مطالعه رفتار بازار سهام معطوف کرده بود.
در این مقاله، به تاریخچه پشت پرده تئوری موج الیوت و چگونگی کاربرد آن در تجارت ، نگاهی خواهیم انداخت. راهنما : قبل از خواندن این مقاله میتوانید اصطلاحات پر کاربرد بورس را اینجا بخوانید.
تئوری موج الیوت
نظریه موج الیوت یکی از روشهای اصلی پیش بینی بازار است که مجموعه ای از قوانین و نظریه های تعاریف اساسی را به تحلیلگران فنی را ارائه می دهد. الیوت معتقد بود ساختار متداولتری برای چرخه ها و امواج بازارهای مالی وجود دارد و یکی از محبوب ترین روش هایی است که تحلیلگران فنی می توانند بازارهای مالی را با وجود طیف وسیعی از تکنیک ها مشاهده کنند .
الیوت برای نمودارهای سالانه ، ماهانه ، هفتگی ، روزانه ، ساعتی و نیم ساعته شاخصهای مختلفی را پوشش داد که 75 رفتار بورس را شامل می شود. تا نوامبر سال 1934، الیوت ایده های خود را با عنوان نظریه موج ارائه داد.
در اوایل دهه 1940، تئوری موج پیشرفت کرد و الگوهای رفتاری جمعی بورس را با فیبوناچی یا نسبت “طلایی” پیوند داد ، فیبوناچی یک پدیده ریاضی است که هزاره ها به عنوان یکی از قوانین فراگیر طبیعت شناخته می شده است.
موج های الیوت درالگوی اساسی الیوت از یک سری مراحل پنج مرحله ای در جهت روند اصلی بازارهای مالی پرده برداشت و به دنبال آن یک اصلاح سه مرحله ای در جهت مخالف بازارهای مالی ایجاد کرد. پنج موج اول در جهت اصلی به عنوان موج های یک تا پنج و به صورت دسته جمعی به عنوان موج انگیز (موج انگیزه) مشخص شدند. تصحیح سه موج بعدی مخالف به عنوان موج A ، B و C در مجموع به عنوان موج اصلاحی خوانده می شدند.
موج اصلاحی معمولاً دارای سه حرکت قیمت مشخص است – دو در جهت اصلاح اصلی (A و C) و دیگری (B) است. امواج 2 و 4 اصلاحی هستند. این امواج به طور معمول دارای ساختار زیر می باشند:
توجه داشته باشید که امواج A و C در جهت روند ی با موج بزرگتر حرکت می کنند ، بنابراین تکانشی هستند و از پنج موج تشکیل شده اند. در مقابل ، موج B ضد روند و اصلاحی است و از سه موج تشکیل شده است.تشکیل موج انگیزه و به دنبال آن موج اصلاحی درجه موج الیوت را تشکیل می دهد که از روندها و تقابل ها تشکیل شده است .
امواج الیوت به زبان ساده
الیوت اظهار داشت که روند قیمت های مالی ناشی از غالب روانشناسی سرمایه گذاران است و نوسانات در در بازارهای مالی با همان الگوهای در حال تکرار یا “موج” ظاهر می شوند. اطلاعات مفید در مورد معاملات بازارهای دو طرفه را اینجا بخوانید.
نظریه الیوت تا حدودی به نظریه داو شباهت دارد زیرا هر دو مربوط به تشخیص حرکت موج دار قیمت سهام می باشد . اما الیوت علاوه بر این ، ماهیت ” تکراری بودن ” بازارها را نیز به رسمیت شناخت و توانست جزئیات بیشتری را تجزیه و تحلیل کند. (موج ها ساختارهای ریاضی هستند که در مقیاس کوچکتر بی نهایت تکرار می شوند) و کشف کرد که الگوهای قیمت سهام بورس به همین روش ساختار یافته اند و پس از این شروع به بررسی این کرد که چگونه می توان از این الگوهای تكرار شونده به عنوان شاخص های پیش بینی كننده بازار در آینده استفاده کرد.
پیش بینی های بازار بر اساس الگوهای موج
الیوت پیش بینی های دقیقی از سهام بورس را بر اساس ویژگی های غیر قابل تکرار و فراکتال در الگوهای موج انجام داد.
این الگو، در مقیاس های همیشه کوچکتر تکرار می شدند و الیوت در دهه 1930 از این ساختار فراکتال در بازارهای مالی پرده برداشت و تنها چند دهه بعد دانشمندان الگوی الیوت در بورس فراکتالها را تشخیص داده و آنها را به صورت ریاضی نشان دادند.
در بازارهای مالی ما می دانیم که “آنچه بالا می رود ، باید پایین بیاید” ، زیرا حرکت قیمت بالا یا پایین همیشه با یک حرکت مخالف دنبال می شود و عمل قیمت به روند و اصلاحات آن بستگی دارد روندها جهت اصلی قیمت ها را نشان می دهد ، در حالی که اصلاحات در جهت روندها حرکت می کند.
درجه های موج الیوت
از آنجا که امواج الیوت یک فراکتال است ، درجه های موج از نظر تئوری همیشه به صورت بزرگتر و کوچکتر گسترش می یابند.
الیوت بر این تاکید داشت که صرفاً به دلیل اینکه بازار همیشه کامل نیست ، به راحتی قابل پیش بینی نمی باشد به همین دلیل از نظر کاربرد عملی ، اصل موج الیوت مانند سایر روشهای تحلیل بورس محرمانه ماند.
برخی از تحلیلگران فنی با استفاده از تئوری موج الیوت سعی در کسب سود از طریق الگوهای موج در بازار سهام را داشته اند. زیرا که با این فرضیه حرکت قیمت سهام را می توان پیش بینی کرد چرا که حرکت قیمت درالگوهای بالا و پایینی به نام امواج که توسط روانشناسی سرمایه گذاری ایجاد شده تکرار می شود.
تئوری الیوت انواع مختلفی از امواج را مشخص کرده است ، از جمله امواج حرکتی ، امواج ضربه ای و امواج اصلاحی. البته همه معامله گران تئوری الیوت را به یک روش تفسیر می کنند ، زیرا قبول دارند که این استراتژی تجاری موفق است زیرا که تمام تجزیه و تحلیل موج الیوت به خودی خود برابر با یک طرح منظم نیست و به شما کمک می کند تا حرکات قیمت را به روشی بسیار دقیق تر پیش بینی کرد.
در اخر تئوری موج الیوت یک روش معامله ای نیست وهیچ قاعده خاصی برای آن وجود ندارد همچنین یک روش “صحیح” برای استفاده از آن در تجارت وجود ندارد. در نتیجه ، بسیاری از معامله الگوی الیوت در بورس گران و تحلیل گران فنی از نظریه الیوت استفاده نمی کنند ، نه به دلیل عدم درک آن بلکه به دلیل ماهیت ظاهرا و ذهنی نحوه استفاده از آن. با این وجود سرمایه گذاران موفق و همچنین تاجران حرفه ای بسیاری از الگوهای موج الیوت در تجارت خود استفاده کرده اند و با وجود این تکنیک را منحصر به فرد توانستند موفق شوند.
دیدگاه شما