نقد فرمول های فعلی شاخص های بازدهی کل و ارایه فرمولی جدید مقاله
.نقد فرمول های فعلی شاخص های بازدهی کل و ارایه فرمولی جدید: چکیده: مطالعه حاضر با رویکرد کاربرد ریاضی در مالی و متفاوت با شیوه ها و روش های رایج نگارش مقاله های علوم انسانی است. بهعبارتی دیگر می توان این پژوهش را پژوهشی بنیادی و مبتنی بر دانش ریاضی جهت شفافیت و سلامت بیشتر اطلاعات بازار اوراق بهادار نامید. در این مقاله خطاهای اطلاعاتی که در فرمول های کنونی محاسبه شاخص های بازده دارند، مورد بررسی قرار می دهیم و بهدنبال آن فرمول جایگزینی پیشنهاد می کنیم. در پایان به مقایسهی بازده های دو فرمول قبلی و فرمول پیشنهادی می پردازیم
This article is an application of mathematics in finance، whose approach is different from the usual methods of writing articles in humanities. In other words، this research article can be considered as a fundamental study based on mathematics for clearer and safer disclosure of information in capital markets. In this paper، we will challenge the informational inefficiencies existing in total return indexes currently being used، while suggesting a substituting formula. In the end، we study the relationships between the returns of the currently being used formulas on one hand، and the return of the suggested total return index on the other hand.
خلاصه ماشینی:
برای مثال اگر مقدار شاخص در زمان پایه برابر ١٠٠ و مقـدار کنونی آن برابر ١٢٠ باشد، آن گاه ارزش بازار به اندازه ٢٠% رشد کـرده اسـت مشـروط بـر آن که پرتفوی نهـایی و پرتفـوی اولیـه یکسـان باشـند و بنـابراین تغییـر در ارزش کـل تنهـا به واسطه ی تغییر در قیمت ها رخ داده باشد. Mt ارزش کل بازار پرتفوی شاخص است که توسط دستور زیر ١- برای آشنایی بیشتر با فرمول ها و مکانیزم های این نوع شاخص ها می توانید به منابع [١] و [٣] مراجعه کنید. - Bt1 - چون تغییری در قیمت ها رخ نداده ، دو مقدار شاخص برابر هستند؛ بنابراین نتیجه گیری هـای زیر برقرار است : It=It1 Þ Mt-1 =Mt-1 +Dt Þ Bt=Bt1 ´Mt-1 +Dt - Bt1 Bt - Mt1 - - پس تنها رابطه بین دو مقدار متوالی Bt-١ و Bt باید به شکل زیر باشـد تـا انتظـارات را در حالت خاص بالا برآورده کند: (1) فرمول تعدیل پایه +Dt Bt=Bt´Mt-١١ - Mt1 - و این نحوه تعدیل پایه ، در حرکت بین فرمول شاخص کل بورس دو زمان متوالی محاسـبه شـاخص قیمـت ، بـرای حفظ پیوستگی شاخص انجام می گیرد. ارایه فرمولی جایگزین جهت رفع مشکلات اطلاعاتی دو فرمول شاخص بازدهی کل برای رفع این مشکل راهکاری بدون شرح ارایه می شود: ابتدا توجـه کنیـد کـه در صـورت تعادل بازار در زمان های قبل و بعد از بازشدن نماد تساوی زیر بین ارزش هـای بـازار برقـرار است : Mt=Mt-1 +Dt-Dt (9) از این رو، در حالت تعادل ، صورت و مخـرج کسـر (٧) بـا هـم برابـر هسـتند و بـازدهی شاخص کل را برابر ١ نشان می دهد.
اطلاعاتی کاملی در خصوص شاخص بورس
حال که تا اینجا با مفاهیم بورسی آشنا شدید، بهتر است راجع به شاخص های بورسی هم اطلاعات کسب کنید.
- شاخص بورس تهران چیست؟
- به ویژه این که شاخص بورس تهران در رسانهها را با نام شاخص بورس ایران می شناسند
- شاخص کل بورس چیست؟
- نحوه محاسبه شاخص کل بورس
- عملکرد شاخص بورس
- >
- شاخص های سهام کمتر شناخته شده
- اگر سهامهای بازار منفی باشند تکلیف شاخص هم وزن چه می شود؟
- تفاوت شاخص کل با شاخص هم وزن
- برای درک بهتر شاخص ها
- شاخص صنعت بیانگر چیست؟
- >
- روشی دیگر برای تعیین ارزش سرمایه گذاری، این بار با شاخص صنعت
ما در این مقاله قصد داریم که به شما شاخص های بورسی و مفاهیم آن ها را آموزش دهیم و همچنین شما را با دوره آموزش مبتدی تا پیشرفته بورس در ایران آشنا کنیم ، تا انتهای آموزش همراه ما باشید.
شاخص بورس تهران چیست؟
در حقیقت، شاخص بورس تهران، معیاری برای میانگین گرفتن از رشد یا ریزش سهامِ شرکتهای بورسی می باشد.
به ویژه این که شاخص بورس تهران در رسانهها را با نام شاخص بورس ایران می شناسند
شاخص کل بورس چیست؟
به میانگین کل نوسانات موجود در بازار بورس، شاخص کل می گویند، این شاخص در واقع نشان دهنده وضعیت عمومی بازار است و رشد شاخص بورس به معنای رشد بازار بورس است. بهتر بدانید که این شاخص توسط سهم های بزرگ راحتتر تغییر پیدا میکند به عنوان مثال اگر سهام شستا در یک روز تغییر داشته باشد به راحتی میتوان تغییر در شاخص مشاهده کرد.
نحوه محاسبه شاخص کل بورس
خوب است بدانید که فرمول محاسبه ی شاخص کل بورس نه مثل محاسبه دلتا و یا فیثاغورث است، نه انتگرال و مشتق! بلکه فرمول محاسبه شاخص کل به شکلی طراحی شده که به نسبت بزرگ یا کوچک بودن شرکتها توجه میکند.
عملکرد شاخص بورس
شاخص بورس سهام اگر احساس کند که سرمایه گذاران در حال فرسودگی اقتصادی هستند. یک فهرست از داده های شرکت های مختلف در صنایع را جمع آوری می کند. این داده ها با هم تصویری فرمول شاخص کل بورس را تشکیل می دهند که به سرمایه گذاران کمک می کند تا سطح قیمت فعلی را با قیمت های گذشته مقایسه کنند تا عملکرد بازار را محاسبه کنند.
بهتر است بدانید>>
- برخی از شاخص ها بر روی زیرمجموعه کوچکتر بازار تمرکز دارند
- اندازه شاخص ها نیز متفاوت است ، برخی از آنها تعداد انگشت شماری از سهام را ردیابی می کنند و برخی دیگر هزاران سهام را جستجو می کنند. هر شاخص هدفی منحصر به فرد دارد زیرا سرمایه گذاران مختلف به بخشهای مختلف علاقه مند هستند.
شاخص های سهام کمتر شناخته شده
فراتر از فرمول شاخص کل بورس این شاخص های معروف بازار سهام ، هزاران شاخص کمتر شناخته شده وجود دارد. شما می توانید شاخص هایی پیدا کنید، که عملکرد سهام در یک کشور خاص را نشان می دهد، یا در بخش خاصی از اقتصاد تجارت می کنند.
برخی از شاخص ها، شرکت های بزرگ ، متوسط و کوچک را به دسته های مختلف تفکیک می کنند. برخی دیگر از استراتژی های سرمایه گذاری مانند رشد ، ارزش یا سرمایه گذاری سود سهام برای انتخاب سهام مولفه استفاده می کنند.
تقریباً هر نوع سهام مورد علاقه شما ، شاخصی برای آن وجود دارد. افزایش صندوق های سرمایه گذاری شاخص و ETF منجر به تکثیر شاخص ها شده تا به مدیران صندوق کمک کند تا از استراتژی های منفعلانه سرمایه گذاری برای به حداقل رساندن هزینه ها استفاده کنند و به سرمایه گذاران اجازه دهد تا سبدگردانی را دقیقاً به دلخواه خود تنظیم کنند.
به معیاری که برای میانگین گرفتن یکسان از بازار سرمایه استفاده می شود، شاخص هم وزن می گویند.
اگر سهامهای بازار منفی باشند تکلیف شاخص هم وزن چه می شود؟
اگر چنین باشد اما صرفا چند سهام بزرگ بازار مثبت باشند، شاخص کل مثبت میشود؛ اما حتما در چنین مواردی شاخص هم وزن منفی خواهد بود.
تفاوت شاخص کل با شاخص هم وزن
می دانید تفاوت اصلی شاخص کل با شاخص هم وزن در چیست؟
تفاوت آنها در، در نظر نگرفتن ارزش سهام است.
شاخص هم وزن از تمام سهامهای بازار به صورت یکسان میانگین میگیرد؛ ولی شاخص کل بیشترین تاثیر خود را از سهامهای بزرگ میگیرد.
برای درک بهتر شاخص ها
- یک شاخص ، عملکرد قیمت یک سبد اوراق بهادار را با استفاده از یک معیار استاندارد و روش خوب اندازه گیری می کند.
- شاخص ها در بازارهای مالی اغلب به عنوان معیار برای ارزیابی عملکرد یک سرمایه گذاری استفاده می شوند.
شاخص صنعت بیانگر چیست؟
شاخص صنعت در حقیقت نشان دهنده ی وضعیت عمومی یک صنعت در بورس است.
همانطور که می دانید در بازار سرمایه شرکتهای مختلفی وجود دارند که دستهای از این شرکتها در یک صنعت به فعالیت می پردازند.
به طور مثال سهام ذوب آهن اصفهان، سهام فولاد مبارکه و سهام فولاد هرمزگان در یک صنعت در حال فعالیت هستند که به مجموع این سهامها در کنار هم صنعت فولادی گفته میشود.>>
و در ادامه، شرکتهایی که فرمول شاخص کل بورس در یک صنعت فعالیت می کنند، از آنها میانگینی گرفته شده و به صورت شاخص رسم میشوند که به آن شاخص صنعت میگویند.
روشی دیگر برای تعیین ارزش سرمایه گذاری، این بار با شاخص صنعت
قطعا می دانید که تحلیلگران برای شناسایی سهام از روش های مختلفی استفاده می کنند که یکی از این روش ها، تحلیل شاخص یک صنعت است ! زیرا به این روش، به طور کلی متوجه میشوند این صنعت ارزش سرمایه گذاری دارد یا خیر.
این قسمت از آموزش بورس هم به پایان رسید، امیدواریم راجع به شاخص های بورس توضیحات خوبی داده باشیم، برای آموزش قسمت های بعدی بورس با سایت استاد محرابی، مراجعه کنید.
فرمول شاخص کل بورس
ضریب بتا و کاربرد آن در بازار سهام
در مقالههای گذشته به طور مفصل در مورد روشهای تحلیل سهام صحبت کردیم. دانستیم دو روش اصلی تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال برای سرمایهگذاران بازار سرمایه از اهمیت ویژهای برخوردار هستند. هر یک از این روشها نیاز به ابزارهایی دارند. برای مثال تحلیل بنیادی نیاز به بررسی صورتهای مالی و همچنین استفاده از پارامترهای بنیادی مثل قیمتهای جهانی و مواردی از این دست دارد. همچنین در تحلیل تکنیکال از ابزاری همانند خطوط روند، حمایتها و مقاومتها، فیبوناچی و … استفاده میشود.
یکی از ابزارهای مهمی که تحلیلگران برای تشکیل سبد خود از آن استفاده میکنند ضریب بتا (در انگلیسی Beta Coefficient) است. در یک تعریف ساده میتوان گفت که ضریب بتا میزان نوسانپذیری یک شاخص نسبت به شاخص فرمول شاخص کل بورس دیگر را بررسی مینماید. در بازار بورس اوراق بهادار معمولا (و نه همیشه) ضریب بتا را برای یک سهم نسبت به شاخص کل اندازهگیری میکنند.
برای درک بهتر موضوع اجازه دهید یک مثال ساده را با هم بررسی کنیم. احتمالا میدانید که شاخص بورس یک کشور بیانگر فرمول شاخص کل بورس میانگین بازدهی آن در بازههای زمانی مختلف است. برای مثال وقتی شاخص بورس از ۱۰۰ هزار واحد به ۱۵۰ هزار واحد برسد، یعنی سهام موجود در آن به صورت میانگین (میانگین وزنی) ۵۰% بازدهی و رشد قیمت را داشتهاند. حال ممکن است در همین بازار یک سهام ۱۰۰% رشد کرده باشد و سهام دیگر ۲۰%! شاخص بتا در واقع میزان نوسان قیمت سهام نسبت به شاخص کل را اندازهگیری میکند. در ادامه بیشتر این موضوع را توضیح خواهیم داد.
فرمول ضریب بتا
در یک تعریف بهتر میتوان گفت که ضریب بتا میزان ریسک سیستماتیک سهام یا سبد سهام شما را نسبت به کلیت بازار میسنجد. ضریب بتا را میتوان با تقسیم کردن کوواریانس بین بازدهی دارایی (سهام) شما و بازدهی شاخص بازار بر واریانس بازار به دست آورد. از این عبارات نترسید! در ادامه به راحتی با این مفاهیم آشنا خواهید شد…
فرمول ضریب بتا
توجه کنید که هدف این مقاله نحوه محاسبه ضریب بتا نیست. در این مقاله قصد داریم تعریف ساده و دقیق این پارامتر را ارائه کرده و کاربرد آن در بازار سرمایه را بررسی کنیم. محاسبه ضریب بتا در مقالات دیگر سایت به صورت کامل در اختیار شما قرار میگیرد.
تفسیر ضریب بتا
یک سرمایهگذار حرفهای کسی است که نسبت به جزییات سهام خود اطلاعات کاملی دارد. یکی از این جزییات مهم میتواند ضریب بتا باشد. پس از محاسبه این عدد خواهیم دید که معمولا این عدد میتواند مقادیری بالاتر از یک، یک، بین صفر و یک، صفر و کمتر از صفر را داشته باشد. در ادامه معنای هرکدام از این اعداد را توضیح میدهیم.
بیشتر از یک
ضریب بتای بیشتر از یک به معنای نوسان بیشتر قیمت سهام شما نسبت به میانگین بازار است. واضح است که در این صورت ریسک و احتمال بازدهی سهام مورد نظر نیز بالاتر خواهد بود. (رابطه مستقیم بین ریسک و بازدهی) مثلا اگر ضریب بتای یک سهم ۲ باشد به این معنی است که در صورت رشد ۵۰ درصدی شاخص کل، سهام شما دو برابر آن یعنی ۱۰۰% رشد میکند. توجه کنید که در صورت افت شاخص نیز سهام مذکور دوبرابر میزان افت شاخص کل، افت قیمتی را تجربه خواهد کرد. در بازار سهام به سهام با ضریب بتای بیشتر از یک، سهام تهاجمی هم میگویند! احتمالا حالا دلیل آن را به خوبی میدانید!
در این صورت نوسانات قیمت سهام شما مطابق با نوسانات قیمت شاخص کل است.
بین صفر و یک
در صورتی که ضریب بتا بین صفر و یک باشد، نوسانات قیمت سهام از نوسان شاخص کل ملایمتر بوده و با شیب کمتری همراه خواهد بود. باز هم برای درک بهتر موضوع یک مثال را مطرح میکنیم. فرض کنید ضریب بتای سهام شرکت فولاد مبارکه اصفهان را محاسبه کردهایم و عدد ۰/۵ به دست آمده است. حال فرض کنید در یک بازه یک ساله شاخص کل بورس با ۲۰٪ کاهش از ۱۰۰ هزار واحد به ۸۰ هزار واحد رسیده باشد. اگر قیمت سهام شرکت فولاد مبارکه اصفهان در ابتدای سال به ازای هر سهم را ۱۰۰ تومان در نظر بگیریم، قیمت سهام این شرکت در انتهای سال چقدر خواهد بود؟!
بله درست حدس زدید! ۹۰ تومان! از آن جا که ضریب بتای این سهم ۰.۵ بوده است پس میزان کاهش قیمت آن نیز نصف کاهش شاخص کل یعنی ۱۰% میباشد. در بازار سهام به چنین سهامی، سهام تدافعی میگویند، زیرا ریسک خرید و فروش آن کم بوده و البته انتظار بازدهی در آن نیز کمتر است.
در این صورت نوسانات سهام از هیچ الگوی مشخصی پیروی نکرده و هیچ ارتباطی به نوسان شاخص کل ندارد. ضریب بتا را ضریب همبستگی نیز مینامند، از این جهت میتوان بتای صفر را به معنای عدم همبستگی بین دو پارامتر در نظر گرفت.
گاهی اوقات پس از محاسبه ضریب بتای یک سهام به یک عدد منفی و کوچکتر از صفر میرسیم. بتای منفی نشاندهنده سهامی است که بر خلاف روند بازار حرکت میکنند. مثلا اگر میانگین بازدهی بازار در یک بازه زمانی مثبت باشد اما سهام یک شرکت بر خلاف روند بازار با کاهش قیمت همراه شود، بتای آن منفی است.
محاسبه بتا برای صنایع مختلف
همانطور که گفته شد ضریب بتا نشاندهنده میزان همبستگی بین دو پارامتر است. در بازار سرمایه کشور ما معمولا پارامتر مرجع را شاخص کل در نظر میگیرند و ضریب بتای سهام مختلف را نسبت به آن میسنجند. اما مورد دیگری که میتوان ضریب بتا را برای آن اندارهگیری کرد، شاخص صنایع مختلف است. مثلا بعضی صنایع ممکن است بتای بالاتر از یک داشته باشند. معنای این جمله این است که میانگین بازدهی سهام صنعت مورد نظر نسبت به بازدهی شاخص کل ۱۰% بیشتر است. دقت کنید که در این جا به “میانگین قیمت” اشاره شد. یعنی فرمول شاخص کل بورس ممکن است مثلا صنعت داروسازی نسبت به شاخص کل بتای ۱/۲ را داشته باشد اما سهام شرکتهای مختلف داروسازی مقادیر مختلفی چه مثبت چه منفی و حتی صفر را اتخاذ کنند.
چکیده مطلب:
در دانش مالی ضریب بتا را به عنوان شاخصی برای محاسبه ریسک سیستماتیک سبد سهام نسبت به بازار مرجع در نظر میگیرند. این پارامتر برای مقایسه همسویی و همبستگی دو شاخص مختلف محاسبه میشود. برای مثال میتوان ضریب بتای سهام یک شرکت یا شاخص یک صنعت خاص را نسبت به شاخص کل محاسبه کرده و از تفسیر آن برای تشکیل سبد سهام با ریسک مختلف استفاده کرد. البته بسیاری از نرمافزارها و وبسایتها نیز همواره محاسبات را به صورت آنلاین در اختیار فعالان و سرمایهگذاران بازار سرمایه قرار میدهند. در مقاله “نحوه محاسبه ضریب بتا” به تفصیل در مورد چگونگی اندازهگیری ضریب بتا توضیح خواهیم داد.
شاخص کل هم وزن بورس چیست؟
یکی از مواردی که درروند مطالعه بازار سرمایه و انتخاب سهام مطلوب جهت خرید، به آن برمیخوریم، شاخصهای ارزیابی بازار سهام است.
در هر فعالیتی که توسط انسان صورت میگیرد، نتایج قبلی و معیارهای ارزیابی پیشین میتواند به اون کمک کند تا در فرآیندهای بعدی باتجربه بهتری پیش رود.
فعالیت در بازارهای مالی نیز از این قاعده مستثنی نیست. شاخصهای ارزیابی در بازار سهام میتواند در ارتباط با اندازهگیری برخی پارامترها و ارزیابی آنها کمک شایانی کند.
در مطلب حاضر، قصد داریم به شاخصهای ارزیابی بازار سهام با تأکید ویژهبر شاخص کل هم وزن بورس بپردازیم. در حالت کلی، سهامدار از طریق قیمت سهام، وضعیت صورتهای مالی و میزان بازدهی صنعت، اقدام به خرید و فروش سهم میکند.
هر یک از این موارد دارای معیارهایی هستند که در این تصمیمگیری به وی کمک خواهند کرد. قیمت به مثابه مهمترین ویژگی ظاهری یک سهم دیده میشود و شاخصهای قیمتی و بررسی آنها از اهمیت ویژهای برخوردار است.
در بازار بورس شاخصهای زیادی توسط فعالان استفاده میشود و کاربرد دارند. این شاخصها در تحلیلهای بازار از گذشته تا آینده و پیشبینی روندها به کمک ابزارهای نموداری استفاده میشوند.
هر شاخص متغیر خاص مورد تعریف خود را شامل میشود و نمیتوان نتایج حاصل از شاخصها را نسبت به هم مقایسه کرد بلکه باید هر شاخص را نسبت به خودش و در بازه زمانی بررسی و تحلیل کرد. ازجمله شاخصهای مهمی که فعالان بازار با آن آشنا هستند میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
- شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX
- شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX
- شاخص صنعت و شاخص مالی
- شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
- شاخص بازار اول و بازار دوم
- شاخص 50 شرکت برتر
شاخص کل هم وزن، زیرمجموعهای از شاخص کل است. درواقع شاخص کل هم وزن از دل شاخص کل قیمت بدست آمده است. در ادامه به توضیح شاخص کل، چرایی بوجود آمدن شاخص کل هم وزن و تفاوت این دو میپردازیم.
شاخص کل چیست؟
شاخص کل قیمت (Tehran Exchange Price Index) که به اختصار آن را شاخص کل مینامند، نشاندهنده تغییرات سطح عمومی قیمتها در کل بازار است و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را بیان میکند.
این تغییرات نسبت به تاریخ مبدأ که در سال 1369 است، بیان میشود. منظور از سال پایه سالی است که نوسانات قیمت در آن کمتر است و به عنوان مبدأ تغییرات انتخاب میشود.
این شاخص، همان شاخصی است که در خبرها و گزارشها اطلاعرسانی میشود و نمادی از رشد یا افت بازار عنوان میشود. هرچند که تعبیر درستی نیست و در ادامه این مطلب، مفصل دلیل آن را شرح میدهیم. شاخص کل با فرمول ذیل، محاسبه میشود:
مقدار شاخص کل
ارزش جاری برای هر شرکت برابر با حاصلضرب تعداد سهام آن در قیمت هر سهم شرکت موردنظر است. از مجموع ارزش جاری شرکتهای پذیرفتهشده در بورس، ارزش جاری بازار به دست میآید.
این شاخص فقط تغییرات قیمت سهام در سطح بازار را نشان میدهد و فاقد معیاری دیگر نظیر سود نقدی است. وقتی میگوییم شاخص کل 10 درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکتهای بورسی به میزان ۱۰ درصد نسبت به سال پایه (1369) رشد یافته است.
نکتهی دیگر آن است که این شاخص تمام شرکتها را در نظر میگیرد و اگر سهامی متوقف باشد، قیمت آخرین معامله منظور میشود. اگر شما سهام تمامی شرکتهای بازار را متناسب با وزن سرمایهای هر شرکت در پرتفوی خود داشته باشید تغییر شاخص کل دقیقاً میزان سود و ضرر شمارا نشان میدهد.
برای مثال اگر شاخص کل نسبت به اول سال از 10000 واحد به 15000 واحد رسیده باشد میانگین بازدهی سود و قیمت سهامها رشد 50 درصد داشته است و این به این مفهوم نیست که همهی شرکتهای موجود در محاسبات شاخص، 50 درصد سود داشتهاند بلکه ممکن است شرکتی 100 درصد سود داشته و شرکتی هم 500 درصد ضرر داشته این شاخص میانگین قیمت و سود تمام شرکتهای بورسی را نشان میدهد.
به طور کلی، شاخص کل قیمت، میانگین تمام بازار است. همچنین شاخص کل در مواردی همچون افزایش سرمایه از طریق آورده یا مطالبات سهامداران، افزایش و کاهش شرکتها و ادغام شرکتها تعدیل میشود تا تغییرات حاصل از این رخدادها در مقدار شاخص تأثیر نداشته باشد.
شایانذکر است افزایش سرمایه از محل اندوخته و پرداخت نقدی موجب تعدیل این شاخص نمیشود. مهمترین نکته در این شاخص، وزن شرکتها میباشد.
همانطور که در فرمول شاخص میبینیم ارزش جاری سهام که شامل تعداد سهام و قیمت آن است در شاخص کل دخیل است. بنابراین هرچه شرکت تعداد سهام بیشتری داشته باشد، تغییرات قیمت آن بر شاخص کل بیشتر است. شاخص بورس، شاخصی فرمول شاخص کل بورس کلی، ساده و در دسترس است و اطلاعاتی راجع به کلیت تغییرات قیمت بازار به ما میدهد.
پس از مشکلاتی که در ارزیابی شاخص کل پیش آمد، نیاز به شاخصی دقیقتر باقابلیت انعطاف بیشتر حس شد. گاهی نیاز بود که صرفاً تغییرات شاخص قیمت بررسی شود و وزن سهمها در آن دخیل نباشد، که شاخص کل فاقد این ویژگی بود.
معاملات کد به کد و هدفدار روی سهمهای بزرگ در جهت مثبت کردن مصنوعی بازار از دیگر عواملی بود که نیاز به شاخص هم وزن را افزایش داد.
پس از کش و قوسهای فراوان، شاخص هم وزن از تاریخ 5 اسفند 93 توسط سایت مدیریت فناوری بورس در دسترس کاربران قرار گرفت.
در این شاخص کلیه شرکتهای پذیرفتهشده در بورس با وزنی برابر در محاسبات لحاظ میکنند، لذا اثر معاملات کد به کد و هدفدار، بر این شاخص خنثی شد.
افزایش قیمتی هر سهمی در این شاخص به یکمیزان است. شاخصهای هم وزن با افزایش سرمایه تعدیل نمیشوند و تنها با اضافه شدن یا حذف شرکت و تقسیم سود نقدی تعدیل میشوند.
تفاوت بین شاخص ارزشی و شاخص کل هم وزن
پیشتر ذکر شد که تفاوت عمده این دوشاخص در وزن شرکتهای محاسبه شده در شاخص است که شاخص کل تمایز میان سهامهای بزرگ و کوچک قائل میشود ولی شاخص هم وزن، وزن یکسان برای همه شرکتها در نظر میگیرد.
از دید فعالان بازار سرمایه، شاخص کل هم وزن دید شفافتری نسبت به روند بازار میدهد و امتیاز بیشتر سهمهای شاخص ساز در محاسبات شاخص کل، را از آنان میگیرد.
وقتی شاخص هم وزن منفی است یعنی بازدهی بیش از نصف شرکتهای بازار کاهشیافته است و زمانی که شاخص هم وزن مثبت باشد یعنی بازدهی بیش از نصف شرکتهای بازار رشد کرده است.
درواقع، شاخصکل معیاری برای رشد بازار نیست. گاهی شاهد آن هستیم که خیلی از سهمها افتهای زیادی داشتند ولی شاخص کل صعودی بوده؛ یعنی سرمایه سهامداران از بین رفته ولی شاخص به سقف میرسد.
ولی شاخص هم وزن، وزن برابری سهام را نشان میدهد؛ وقتی کلیت بازار منفی است شاخص هم وزن منفی و چنان چه کلیت بازار مثبت است شاخص هم وزن نیز مثبت خواهد شد، ولی شاخص کل نمیتواند نماینده عمومی قیمتها باشد.
این موضوع بر محاسبه دقیق شاخص کل نیز اثر میگذارد. چراکه معاملات هدفدار کد به کد نیز در عدد شاخص لحاظ شده است. بنابراین اگر گفته شود: “شاخص کل صعودی است” یا “شاخص کل مثبت است”، الزاماً به معنی رشد همه شرکتهای حاضر در بازار نیست.
صحیحتر آن است که رشد بازار را با شاخص کل هم وزن بورس، بسنجیم. متأسفانه عدم دانش کافی در این زمینه، عدهای را به گمراهی میراند و باعث میشود تعبیر درستی از وضعیت بازار نداشته باشند.
در شاخص کل ممکن است اکثر شرکتها بازدهی منفی داشته باشند اما تنها مثبت بودن چند شرکت بزرگ باعث مثبت شدن شاخص کل بشود.
در شاخص هم وزن، شاخص بر اساس میزان فرمول شاخص کل بورس فرمول شاخص کل بورس بازدهی اکثر شرکتها نشان داده میشود نه بر اساس سرمایه بیشتر.با توجه به اینکه، تعداد شرکتهای پذیرفتهشده در بورس و اوراق بهادار تهران به اندازهای است که به سادگی میتواند با نوسانات تحت تأثیر قرار گیرد، بنابراین استفاده از شاخص کل به عنوان معیار ارزیابی چندان فرمول شاخص کل بورس کمکی به شناخت روند نمیکند و صرفاً میتوان شدت هیجانات بازار را لمس کرد.
نکتهی دیگر درباره شاخص هم وزن این است که در هر صنعت نیز به تناسب تعداد شرکتها اثرگذار است نه بزرگی شرکتها و تعداد سهام آنها. نوسانات شاخص هم وزن به واسطه ویژگیهای فرمول شاخص کل بورس فوق، کم است. بنابراین ریسک این شاخص نسبت به شاخص کل کمتر است. کاربرد دیگر شاخصهای هم وزن غیر از افزایش قدرت تحلیل و تصمیمگیری در سرمایهگذاران، در صندوقهای شاخصی است که باعث کاهش ریسک، سادگی و شفافیت میشود.
با این تفاسیر، ذکر تفاوتها و مزایا و معایب، کدام شاخص مفیدتر است؟
واضح است که هر شاخصی، به تناسب ماهیتش، مزایا و معایب خاص خود را دارد. شاخص کل دیدی کلی از شرایط بازار به دست میدهد که در آن نقش شرکتهای بزرگ، پررنگتر است.
درواقع اگر برای سهامداری رشد سهمهای بزرگ مهم باشد، شاخص کل میتواند به اون نشان دهد که شرایط به چه صورت است. اما اگر میخواهیم جزئیات بیشتری بدست آوریم و بدانیم درمجموع بازار رو به رشد یا افول است، بهتر است، شاخص کل هم وزن را در نظر بگیریم.
نحوه محاسبه ضریب جادویی بورس(ضریب بتا)
میدونید که ضریب بتای یک سهم ثابت نیست و میتواند تغییراتی را داشته باشد و از طرف دیگر ضریب بتا در روند مثبت و منفی یکسان نیست.
مثلا ممکن است تاثیر رشد شاخص بر دارایی ما، بیشتر از تاثیر افت آن بر دارای ما باشد
در نتیجه لازم است که ما محاسبه ضریب بتا را یاد بگیریم.
برای محاسبه ضریب بتا سهم مورد نظرمون فقط کافیه این مسیر رو بریم:
مرحله اول:
وارد سایت fipiran میشویم همان سایتی که در مقاله قبلی یعنی صندوق های سرمایه گذاری توضیح داده شد و
از بخش زیر فایل اکسل مربوط به اطلاعات شاخص رو دریافت میکنیم:
فایل اکسل شاخص کل را در بازه زمانی که میخواهیم ضریب بتا را برای سهم موردنظرمان محاسبه کنیم از سایت دریافت میکنیم
توجه کنید که هر چقدر بازه ای که ضریب بتا در آن محاسبه میشود طولانی تر یا بلند مدتی تر باشد عدد ضریب بتا دقیق تر خواهد بود
همون طور که میبینید تاریخ مد نظرتان را باید بدون هیچ فاصله یا اسلشی وارد کنید.
در مرحله بعدی باید اطلاعات سهم را دقیقا در همان بازه زمانی از مسیر زیر دریافت کنیم:
(خدمات اطلاعاتی- شرکت ها -تاریخچه اطلاعات نماد )
همانند مرحله قبل اسم سهم و تاریخ را انتخاب میکنیم:
توجه کنین که تاریخ اطلاعاتی که برای سهم و شاخص انتخاب کردیم باید با هم یکی باشد مثلا اگه در یک تاریخ مشخص
برای سهم به خاطر بسته بودنش مقداری نداریم باید عدد مربوط به آن را از شاخص هم حذف کنیم .
پس اول باید چک کنیم که تعداد روزهایی که ما برای شاخص و سهم اطلاعات قیمت داریم یکی باشد
یعنی مثلا تو تاریخ 5/11/99 سهم ما بسته باشه باید واحد شاخص رو هم در اون تاریخ از محاسباتمون حذف کنیم
حالا چه طور میتونیم از بین این همه عدد اونهایی که معادل ندارن رو پیدا و حذف کنیم ؟؟
فقیط کافیه که از بخش زیر در اکسل این کار را انجام دهیم :
تنظیمات تابع رو هم به صورت زیر انجام میدیم:
حذف موارد تکراری:
تو این مرحله روزهایی که علامت N/A دارند به این دلیل هست که برای سهم در اون روزها اطلاعات قیمتی نداریم
حالا باید روزهایی که اطلاعات اونها رو نداریم حذف کنیم برای این کار از منو data فیلتر رو انتخاب میکنیم
و فقط تیک گزینه N/A رو انتخاب میکنیم در نتیجه برای ما تمام مواردی که این علامت رو دارن نمایش داده میشه
با انتخاب همه اونها رو حذف میکنیم
مجددا گزینه فیلتر رو میزنیم و تیک select all رو فعال میکنیم.
حالا فقط اطلاعات روزهایی رو داریم که معادل شاخص و قیمت سهم مورد نظر در اون روز وجود داشته باشد
اکنون دوباره چک میکنیم ببینیم که تعداد داده هامون برای شاخص و برای سهم یکسان هست یا خیر
تو این مرحله ممکنه تعداد داده های سهم بیشتر باشه و دلیلش هم اینه که ما به خاطر باگ سایت داده تکراری دریافت کردیم
برای حذف این داده های تکراری هم کافیه از منو Home گزینه Duplicate Values رو انتخاب کنیم.
همون طور که میبینید روزهایی که تکراری هستن با رنگ قرمز نمایش داده شدند
و خیلی راحت میتوانیم از هر تاریخ تکراری ها را حذف کنیم.
مرحله سوم
فرمول محاسبه ضریب بتا:
حال که اطلاعات را یکسان سازی کردیم نوبت میرسه به محاسبه ضریب بتا
هم برای سهم و هم برای شاخص یک ستون رو اختصاص میدیم به محاسبه تغییرات قیمت نسبت به روز قبل (b1-b2)/b2
(هر چی به سمت بالای جدول میایم تاریخ ها جدید میشن)
حالا کواریانس تغییرات قیمت فملی نسبت به قیمت شاخص کل رو محاسبه میکنیم
از تابع covar استفاده میکنیم
کافیه که یک مساوی بذاریم و اسم تابع رو در cell بعدی سرچ کنیم
و دو ستون تغییرات قیمت سهم و تغییرات واحد شاخص رو انتخاب میکنیم
در cell بعدی واریانس شاخص رو حساب میکنیم دوباره مساوی قرار میدیم عبارت var رو مینویسیم
و enter میزنیم و ستون تغییرات واحد شاخص رو انتخاب میکنیم
حالا تو cell سوم ،کواریانس رو بر واریانس تقسیم میکنیم تا ضریب بتا برای ما بدست بیاد
ضریب بتا به ما کمک میکند که میزان ریسک سیستماتیک سهم و سبدمون رو مدیریت کنیم
هدف ما از بین بردن ریسک سیستماتیک نیست ، اتفاقا توی یک بازار صعودی داشتن پرتفویی با بتای بزرگتر از یک،
به شما این امکان را میدهد که هم جهت بازار حرکت کنید، اما بیشتر از شاخص بازدهی بگیرید.
این پرتفوی توی بازار نزولی یا خرسی ترسناکه و تو این بازار باید سهم هایی با بتا های پایین تر رو انتخاب کنیم.
دیدگاه شما