بازده بورس چگونه محاسبه می شود؟
احسان والیان
- اشتراکگذاری
گزارش و محاسبه بازده سهام - در میان بسیاری دیگر از گزارشهای مالی – به بررسی سود سالانه و تغییراتی که در قیمت سهام اتفاق افتاده میپردازد
حساب و کتاب کردن در زندگی هر کدام از ما از کمترین مخارج و بازدهیها گرفته تا ابعاد بزرگتری مانند سرمایه گذاری از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. باید در نظر داشت که در هر حرکت مالی ما چه پیامدها و بازدهیهایی نصیبمان خواهد شد. از آنجایی که سرمایه گذاری در بورس به بعد مالی زندگیمان وارد شده است، پس بررسی و محاسبه بازده بورس نیز در کنار دیگر محاسبات مالی بسیاری از ما قرار گرفته است. ما پرتفوی شخصیمان را مانند کیف پولمان هر روز مورد بررسی قرار میدهیم. انواع سهامی که داریم را چرتکه میاندازیم تا بفهمیم که آیا بازدهی داشته است یا خیر؟ میزان بازدهیمان چه مقدار بوده است؟ برای پاسخ به این سوالات – جدا از حسابهای سرانگشتیمان – میتوانیم اول با درک مفهوم بازده بورس آشنا شویم و بعد نحوه محاسبه کردن آن را بیاموزیم.
مفهوم بازده سهام
همه ما به دلیل اهدافی مشخص اقدام به سرمایه گذاری میکنیم؛ اولین و مهمترین هدف از سرمایه گذاری این است که در بلند مدت و آینده بتوانیم با آنچه که به عنوان بازده به اصل سرمایه ما اضافه میشود، خواستهها، نیازها و اهداف مالیمان را برآورده کنیم. بازده سهام برآورد یا بازدهی است که در طول زمان سرمایه گذاری که در سهام کردهایم به ما ارائه میشود. در محاسبه بازده سهام علاوه بر سود و بازدهی که از سرمایه گذاری نصیبمان میشود، هزینههایی هم که در طول سرمایه گذاری کردهایم به حساب میآیند.
هدف محاسبه بازده بورس
میدانیم که گزارشهای مالی و حسابداری بسیاری از انواع مختلف وجود دارند که همه آنها با هدفی تقریبا مشابه ارائه میشوند. این هدف مشترک میزان هزینه و از همه مهمتر محاسبه بازده را شامل میشود. ساده بگوییم که گزارش و محاسبه بازده سهام - در میان بسیاری دیگر از گزارشهای مالی – به بررسی سود سالانه و تغییراتی که در قیمت سهام اتفاق افتاده میپردازد. بعد از این بررسی دقیق، آنچه که افزایش سرمایه و سود سهم است از کل رقم حاصل شده کم میشود و آن وقت است که نتیجه محاسبه بازده بورس در مورد سهم موردنظر به دست میآید. حال این سوال به وجود میآید که این محاسبه به چه شکل انجام میشود.
تعریف بازده
به طور معمول چهار روش برای محاسبه بازده بورس مورد استفاده قرار میگیرد. قبل از این که به توضیح روشهای محاسبه بازده بورس بپردازیم باید به این موضوع اشاره کنیم که بازده بورس به صورت درصد یا نرخ نشان داده میشود. به توضیح 4 روش محاسبه بازده میپردازیم؛
1. بازده قیمتی؛ میدانیم که با خرید سهام در واقع ما اقدام به خرید اوراق بهادار یک شرکت پذیرفته شده در بورس میکنیم؛ بنابراین برای محاسبه بازده هر ورقه بهادار در بورس یا بازده سرمایه طبق معادله زیر عمل میکنیم. گفتنی است که در این روش قیمت خرید و فروش در نظر گرفته میشود و رقم به دست آمده همان تفاوتی است که میان قیمت خرید و قیمت فروش وجود دارد. اگر این نسبت را در 100 ضرب کنیم، بازده قیمتی برحسب درصد به دست میآید.
2. بازده کل سرمایه گذاری؛ محاسبه بازده بورس در این روش که به بازده کل سرمایه گذاری مشهور است به جمع بازده سرمایهای و جمع بازده نقدی میپردازد که معادله آن به شکل زیر است.
3. بازده نقدی؛ همانطور که از اسمش پیدا است از دسته بازدهیهایی به شمار میرود که به صورت نقدی در طول دوره سرمایه گذاری به دست فرد سرمایه گذار میرسد. اگر بخواهیم با یک مثال توضیح دهیم پس بهتر است اینطور تصور کنیم که خانهای را برای سرمایه گذاری خریدهایم و آن را به کسی اجاره دهیم. بعد از گذشت یک ماه، آنچه که از مستاجر خود میگیریم میشود بازده نقدی سرمایه گذاری ما. این نوع بازده در مورد کسانی که خودرو یا مغازهای میخرند و آن را به شخصی برای کار کردن میسپارند هم مصداق دارد. این که سر ماه عایدی مشخصی – طبق قرار – از آنها دریافت میشود. به ظاهر با یک حساب سرانگشتی میتوان به بازده نقدی دست پیدا کرد. اما باید گفت که این روش هم معادله خود را دارد که به این شکل است؛
4. بازده سرمایه گذاری در بورس؛ تصور میکنیم که در مسیر سرمایه گذاریمان در بورس سهم یک شرکت را با قیمت 1000 تومان خریدیم. در پایان دوره یک ماه، قیمت از 1000 تومان به 1500 تومان رسیده و با اضافه شدن سود مجمع عمومی عادی – به عنوان مثال 500 تومان – مجموع هر سهم میشود 2000 هزار تومان. این نوع بازده را بازده سرمایه گذاری در بورس میگویند. معادله برای برآورد کردن این نوع بازده عبارت است از؛
صندوق های سهامی و بازده بورس
تا اینجا با محاسبه بازده بورس و انواع روشهای به دست آوردن آن آَشنا شدیم. بی شک در زمان بررسی این مفهوم مهم در بازارهای مالی به ویژه بازار سهام این سوال برایمان پیش آمده که آیا میتوان با انتخاب ابزار سرمایه گذاری مناسب کاری کرد که نیازی به این دست محاسبات به صورت فردی نداشته باشیم؟ بسیاری از ما ذکاوت و دقت لازم برای انجام چنین محاسباتی را داریم. اما بسیاری از مواقع وقت کافی برای انجامشان نداریم و ترجیح میدهیم با سرمایه گذاری در جایی مطمئن و هوشمند انجام محاسبات، تحلیلها و رصدهای روزانه بازار را برای پویایی سرمایه خود به متخصصین بسپاریم. به قولی که میگویند کار را به کاردان بسپاریم. خوشبختانه فضای سرمایه گذاری آنلاین و صندوقهای سهامی به خوبی توانستهاند این انتظار و البته دیگر نیازهای ما را در مسیر سرمایه گذاری برآورده کنند. صندوقهای سهامی مانند صندوق آوای سهام کیان و صندوق آهنگ سهام کیان با داشتن تیمی از متخصصین و تحلیلگرانی که سالها سابقه فعالیت در این زمینه را دارند، صاحب این توانایی هستند که تمام حساب و کتابهای لازم در سرمایه گذاری را برایمان انجام دهند.
برآورد بهترین ها در سهام
فعالیت صندوقهای سرمایه گذاری تنها به محاسبات و تحلیلها مربوط نمیشود. این دست صندوقها برای اینکه بتوانند بالاترین و بهترین بازدهی را برای سرمایه گذاران خود به همراه داشته باشند تلاش میکنند تا در کوتاهترین زمان ممکن به بررسی و محاسبه بازده بورس در سهام موجود در سبد خود دست پیدا کنند و با خرید به موقع سهام شرکتهای موفق و پربازده گامی فراتر از آنچه که وضع کلی بورس ارائه میدهد را برای سرمایه گذاران خود به ارمغان بیاورند.
محاسبه سود بورس در سال ۹۹
در میان بازارهای مختلف در ایران، امسال بازار بورس سودآوری بسیاری داشته است. بازار سهام ایران در ابتدای سال 99 بیش از ۷۱ درصد بازدهی داشته است. اما آیا این روند در ماههای آینده سال ادامه خواهد یافت؟ تا پایان امسال این روند بازار سهام چگونه خواهد بود و سود بورس در سال 99 چند درصد افزایش یا کاهش خواهد داشت؟
تحولات بازار بورس
در نیمه نخست سال جاری، بررسی میزان بازدهی بازارهای پنجگانه از حفظ صدرنشینی بازار سهام در این بازه زمانی حکایت دارد. دراین مدت بورس تهران با بازدهی 211 درصدی بالاترین بازدهی را برای سرمایهگذاران خود داشته است. در پایان سال گذشته شاخص کل بورس عدد 512,900 واحد را نشان میداد که این رقم با رشد 1,082,260 واحدی به 1,595,160 واحد در روز 31 شهریور ماه رسیده است. درست است که از 20 مرداد ماه امسال شاخص کل بورس با ریزش قابل توجهی همراه شد و از ارتفاع نزدیک به 2.1 میلیون واحد به کانال 1.5 میلیون واحد عقبنشینی کرد، اما همچنان رشد جهشی این بازار باعث شده که بازدهی بورس فاصله زیادی با سایر بازارها داشته باشد.
بازار سهام ایران از 20 مرداد 99 وارد دوران پرنوسان خود شد، به گونهای که تا شهریور 99 شاخص کل با افت بیش از 22 درصدی مواجه گردید. در پایان شهریور، شاخص کل بورس پس از یک نوسان سرانجام 4 هزار و 615 واحد معادل 27 صدم درصد افت کرد و این روند افت شاخص همچنان ادامه یافت.
بدین ترتیب در نیمه نخست سال 99 در مجموع شاخص کل بورس بیش از 92 هزار واحد معادل 5.43 درصد ریزش کرد. بررسی ارزش بازار نیز از افت 5.9 درصدی ارزش بازار بورس تهران حکایت دارد که به 6024 هزار میلیارد تومان کاهش یافته است.
در این بین با وجود تصویب برنامههای متنوع حمایتی دولت از بازار سرمایه که به گفته مسئولان در طول تاریخ بازار بیسابقه بوده است، تزریق جو روانی ناشی از اقدام امریکا برای فعالسازی مکانیسم ماشه به رغم مخالفت اروپا، چین و روسیه، تعادل عرضه و تقاضا را به نفع عرضه به هم ریخت. اما شرایط بازار نشان داد که تا حدودی از این جو منفی کاسته شده است و بر همین اساس میتوان انتظار داشت که در آینده روزهای متعادلتری برای بازار فراهم شود.
پیشبینی سود بورس در سال 99
مجموع ارزش بازار بورس و فرابورس در تاریخ ۱۰ اردیبهشت ۹۹ حدود ۴ هزار هزار میلیارد تومان (همت) بوده است. با پیشبینی ارزش مجموع دو بازار فوق در پایان سال ۹۹، میتوانیم میزان متوسط سود بورس از امروز تا پایان سال را تخمین بزنیم.
قاعدتاً پیشبینی ارزش بازار سرمایه در آینده بسیار سخت است. برای این کار، با توجه به حجم عرضههای برنامهریزیشده و ارزش امروز بازار، میخواهیم برآورد کنیم که برای حفظ ارزش و سود بورس در سطح فعلی، بازار سرمایه به چه میزان نقدینگی نیاز دارد.
بر اساس تصمیمات اخیر، تا پایان سال حدود ۳۰۰ همت سهام عدالت در بورس قابل معامله خواهد شد. اگر فرض کنیم با توجه به افزایش شدید قیمت سهام عدالت، نیمی از صاحبان آن اقدام به عرضه سهام خود در بازار کنند، ۱۵۰ همت نقدینگی برای جذب آن نیاز است. دولت نیز قصد دارد ۵۰ همت از سهام باقیمانده خود در شرکتهای بورسی را در قالب صندوقهای قابل معامله در بورس عرضه کند. از این رو ۵۰ همت نقدینگی هم از این محل وارد بازار خواهد شد. از طرف دیگر، اگر فرض کنیم نسبت سهم شناور بازار فقط حدود ۱۰ درصد باشد، برای حفظ محاسبه سود بورس ارزش امروز بازار نیز ده درصد ۴۰۰۰ همت (ارزش کل بازار) یعنی ۴۰۰ همت نقدینگی نیاز خواهد بود. مجموع ارقام فوق حدود ۶۰۰ همت برآورد میگردد.
نتیجه: یعنی برای حفظ ارزش بازار در پایان سال ۹۹ در سطح فعلی، بازار سرمایه به حدود ۶۰۰ همت نقدینگی نیاز خواهد داشت.
حال فرض میکنیم حجم نقدینگی در پایان سال ۹۹، حدود ۳۰۰۰ همت باشد. در حال حاضر نسبت سپردههای جاری به کل نقدینگی حدود ۱۶ درصد است. اگر فرض کنیم با توجه به کاهش نرخ سود بانکی این نسبت در سال ۹۹ به ۲۰ درصد افزایش یابد، یعنی در پایان سال ۹۹ مجموع سپردههای جاری حدود ۶۰۰ همت خواهد بود. لذا برای حفظ ارزش بازار در سطح فعلی تا پایان سال، بازار بورس به اندازه مجموع سپردههای جاری کل کشور به نقدینگی نیاز خواهد داشت!!
بدیهی است که با فرض صحت مفروضات فوق، اختصاص چنین حجم نقدینگی به بازار سرمایه بسیار نامحتمل است. لذا برای حفظ ارزش امروز بازار تا پایان سال ۹۹، یا باید نقدینگی پایان سال بسیار فراتر از ۳۰۰۰ همت باشد (افزایش شدید نقدینگی و در نتیجه تورم بالا) یا نسبت سپردههای جاری به کل نقدینگی بسیار فراتر از سطح فعلی قرار گیرد و عمده فعالیتهای اقتصادی تعطیل و عمده نقدینگی جاری صرف خرید و فروش سهام شود (رکود).
اعداد و ارقام فوق، نشان میدهد این انتظار که ارزش بازار سرمایه در پایان سال ۹۹ بالاتر از ارزش امروز آن باشد، انتظار بسیار بعیدی است؛ مگر در دو حالت: ابر تورم یا رکود شدید اقتصادی و یا هر دو!!
سخن پایانی
این تحلیلها به معنی توصیه به ورود یا عدم ورود به بازار بورس نیست. این محاسبات درباره کلیت بازار است. توصیه ما این است که برای ورود به بازار بورس و همه بازارهای سرمایهگذاری مثل بازر فارکس یا ارزهای دیجیتال، حتماً مطالعه و تحقیق کنید و تحلیل فاندامنتال و تحلیل تکنیکال را فرابگیرید.
نکته مهمی که نباید فراموش شود این است که منابع ضروری زندگی خودتان را به امید کسب سود کلان در بورس سرمایهگذاری نکنید.
سود انباشته چیست؟ نحوه محاسبه سود انباشه به چه صورت است؟
آیا می دانید سود انباشته چیست؟ سرمایه گذاری در شرکتها و بورس، همیشه با هدف دریافت سود و افزایش درآمد، انجام میشود. هیچگاه همه ی سود یک شرکت به سهامداران تحویل داده نمیشود، بلکه درصدی از سود خالص را به حساب سهامداران واریز کرده و درصدی از سود را که به منظور های مختلف استفاده میشود را تحت عنوان سود مذکور در حسابی به نام سهامداران ذخیره میکنند که معمولا در این حساب، درصدی از سود انباشته ی سالهای قبل هم موجود می باشد. به درصدی از سود خالص که با فرمول و روش های خاص حسابداری محاسبه میشود، سود انباشته میگویند، چون امکان اینکه سود چند سال در حساب ذخیره شود وجود دارد اصطلاحا سود انباشته میگویند.
تعریف سود انباشته چیست؟
Retained earnings سود انباشته، در واقع درصدی از سود را دربرمیگیرد که در شرکت سهامی به منظورهای متفاوت استفاده میشود و در نهایت به سود سهامداران ختم میشود. در پایان هر سال یا به عبارتی در پایان سال مالی لازم است به همه ی حساب ها، اعم از بدهکاری ها، بستانکاری ها، هزینه ها، درآمد، درآمد خالص، سود، سود خالص، ضرر و زیان، زیان ناخالص، زیان خالص و انباشته ی باقیمانده ی سال سپری شده، رسیدگی شود و به صورت نتیجه ای مکتوب درآورد. سود مذکور از فرمول مخصوص حسابداری به صورت زیر به دست می آید:
سود انباشته= سود ابتدای دوره+ سود و زیان خالص- سود سهام نقدی- سود سهمی.
سود مذکور و هر کدام از عبارات ذکر شده با استفاده از این فرمول به دست می آیند. البته امروزه استفاده از نرم افزارهای حسابداری، انجام این محاسبات را آسان نموده است.
سود ابتدایی دوره، سودی موثر بر مقدار سود انباشته
سود ذخیره شده دوره های قبلی در سال مالی اخیر، به عنوان سود ابتدایی دوره شناخته میشود. این عدد امکان دارد منفی و یا مثبت باشد. مقدار سود ذخیره شده ابتدای دوره، نقش مهمی در مقدار آن ایفا میکند. اگر در سال مالی گذشته، مقدار هزینه ها و بدهی ها از سود مذکور بیشتر شده باشد، این مقدار منفی میشود. برای جبران سود ذخیره شده منفی، از سود انباشت دوره ی جدید کسر میشود. به این معنی که در دوره ی پیش رو هم اثر منفی انباشت سال گذشته را باید جبران نمود و هم سود بیشتر کسب نمود.
سود و زیان خالص، موثر بر سود انباشته
سود یا زیان خالص، از محاسبهی هزینه های عملیاتی، هزینه های غیر عملیاتی، مالیات، محاسبه سود بورس درآمدهای عملیاتی و درآمدهای غیر مالیاتی، به دست می آید.
فرمول سود و زیان خالص
مالیات- درآمدهای غیر عملیاتی+هزینه های غیر عملیاتی+درآمدهای عملیاتی.
درآمدهای عملیاتی، همانگونه که اسمش پیدا است. شامل درآمدهایی است که با انجام کار از قبیل: فروش محصولات تولید شرکت، ارائه ی خدمات به مشتریان شرکت، اجاره ی بخشی از دارایی های شرکت، انجام شراکت به منظور انجام کار بیشتر.
درآمدهای غیرعملیاتی، شامل درآمدهای حاصل از سود بانکی، دریافت بازپرداخت وامی که به کارکنان داده شده است.
هزینه غیر عملیاتی شامل هزینه هایی از قبیل بازپرداخت وام، یا پرداخت بهره ی وام به بانک می باشد.
مالیات، بخشی از درآمد می باشد به اداره ی دارایی تسلیم میگردد. طبق مصوبه ی دولتی، اگر درآمد شرکت ها از حدی بالاتر برود، آن درآمد مشمول مالیات میشود.
با جایگزین کردن مقدار عددی عبارات ذکر شده در فرمول سود و زیان خالص، یک عبارت عددی به دست می آید. مقدار به دست آمده اگر مثبت باشد یعنی سود خالص، و اگر منفی باشد یعنی زیان خالص. محاسبه ی دقیق سود یا زیان خالص، در محاسبه ی سود انباشته موثر میباشد.
سود خالص نسبت به سود ناخالص، کمتر می باشد اما برای برنامه ریزی، قابل اطمینان تر میباشد. برای محاسبه سود خالص، باید هزینه های پنهان را از سود ناخالص کسر کرد. هزینه های پنهان شامل:
- هزینه ی اجاره املاک
- هزینه ی آب، برق، گاز و تاسیسات
- هزینه هایی که به منظور نوسازی محل کار متحمل میشوند
- هزینه ی تبلیغات
- هزینه ی تعمیر و خرید ابزارآلات و دستگاه
- بیمه ی پرداختی
- هزینه ی خدماتی نظیر غذا، چای، نظافت و باغبانی
- سود سهام نقدی، عددی موثر در سود انباشته:
سود سهام، به مبلغی که هر شرکت سهامی در پایان سال مالی موظف است به سهامداران تحویل دهد، اطلاق میشود. البته در یک دوره ی مالی، ممکن است به علت زیان مالی شرکت، اصلا سودی به سهامداران تعلق نگیرد. زمانی که در جلسات عمومی، نرخ سود سالیانه بررسی و تصویب شد. شرکت سهامی موظف میشود که سود را ظرف مدت معینی به سهامداران عرضه کند.
سود سهمی، سودی که از محاسبه سود بورس مقدار سود انباشته می کاهد
سود سهمی، همانگونه که از نامش پیدا است سودی میباشد که به بالا بردن ارزش و تعداد سهم سهامداران منجر میشود. سود سهمی به طور مستقیم به سهامداران عرضه نمیشود. بلکه با افزایش تعداد سهم آنها، به صورت غیرمستقیم، سهام را افزایش داده و به سهامداران، سود میرسانند. سود سهمی برای شرکت های سهامی هم مزیت هایی به همراه دارد. با این توصیفات، لازم شد مثالی از محاسبهی مقدار سود انباشته را مطرح نماییم.
سود ذخیره شده ابتدایی دوره:10.350.000
سود سهام نقدی: 80.000.000
سود سهمی: 20.000.000
سود و زیان خالص:200.000.000
10.350.000+ 200.000.000– 80.000.000– 20.000.000= محاسبه سود بورس 100.350.000
سود ذخیره شده این شرکت، عددی مثبت و برابر با صد میلیون و سیصد و پنجاه هزار ریال میباشد. سود انباشته در موارد مختلفی چون:
- تولید محصولات با کیفیت تر
- گسترش خط تولید یا خدمات
- پرداخت وام ها و بدهی ها
- خرید سوله یا املاک جهت افزایش دارایی های شرکت
- افزایش جذب نمایندگی
- افزایش جذب کارگر و پرسنل
- افزایش تبلیغات
به مصرف میرسد. همه ی این فعالیت ها موجب رونق کسب و کار، افزایش ارزش سهام و افزایش سود دهی، بدون پرداخت هیچ گونه آورده ای از طرف سهامداران میشود. قطعا سهامداران حقیقی از این پیشرفت خرسند خواهند شد و سود انباشته را مفید می پندارند. مدیران و صاحبان مشاغل، برای ارتقای سود و همچنین سود انباشته، باید تمام عوامل موثر در کاهش یا افزایش سود انباشته را بررسی کرده و در جهت افزایش سود انباشته برنامه ریزی کنند. انجام پروژه هایی که ریسک زیان بالایی دارند، موجب احتمال کاهش سود انباشته میشود. راه اندازی بخش جدید در تولید محصولات، احتمال افزایش سود انباشته را بالا می برد. افزایش تبلیغات قطعا در دراز مدت، افزایش سود انباشته را موجب میشود. سود انباشته، در ترازنامه یا صورت وضعیت مالی شرکت ها در دوره ای معین، درج میشود. ترازنامه صورت وضعیتی است از دارایی ها، بدهی ها و سرمایه ی دوره ی مالی سپری شده که توسط حسابرسان و بخش حسابداری تهیه میشود.
ترازنامه، سند درج سود انباشته
ترازنامه ها همگی به یک صورت ارائه میشوند. ترازنامه شامل سه ستون، دارایی، بدهی و سرمایه میباشد.
- دارایی: همه اموال، اسناد، املاک، بستانکاری ها، وسایل و تجهیزات در بخش دارایی ترازنامه به صورت لیستی براساس کاهش نقدینگی ثبت میشوند.
دارایی ها با معیار زمان به دو دسته ی جاری و غیرجاری تقسیم میشوند. دارایی هایی که در زمان کمتری به نقدینگی تبدیل میشوند، دارایی جاری یا نقدینگی بالاست و نوع غیرجاری، دارایی است که زمان زیادی برای تبدیل آن به پول نقد نیاز است.
- بدهی ها: بدهی ها معمولا بخش جدا نشدنی ترازنامه ها محسوب میشوند، بدهی ها شامل تمام وامها، چک و سفته ها و بدهی هایی که شرکت موظف به پرداخت آنهاست، میباشد. کاهش بدهی ها و تمرکز بر افزایش سود به ارائه ی ترازنامه ای با کیفیت کمک میکند.
- سرمایه: سود سهامداران، حق و حقوق سهامداران و سود انباشته سالیانه در این بخش ترازنامه ثبت میشوند.
ترازنامه در اصل حاوی معادله ی بنیادی حسابداری مبتنی بر دارایی= بدهی +سرمایه، میباشد.
افزایش سرمایه از محل سود انباشته
اگر سود ذخیره شده شرکت های سهامی به حد نصاب برسد، مدیران میتوانند اوراق سهم جدید به سهام شرکت اضافه کنند. این افزایش سهام موجب رونق و بالا رفتن سود خواهد شد. در کنار افزایش سرمایه از طریق سود انباشته، سهم هایی را هم به عنوان سهم جایزه به سهامداران ارائه محاسبه سود بورس خواهند کرد. این افزایش اوراق سهام هر سهامدار، تاثیری در سود سالیانه فرد نخواهد داشت. اشکالی که روش افزایش سرمایه از سود انباشته دارد، این است که به صورت کاذب سرمایه را افزایش میدهد. به عبارتی نه ارزش سهام افزایش می یابد، نه شرکت صاحب پول بیشتری میشود. بلکه فقط تعداد سهم هر شخص افزایش می یابد. مزیت افزایش تعداد ورق سهام فرد هم که مشخص است، فرد در هنگام فروش سهام سود کسب میکند.
گسترش کسب و کار و افزایش سوددهی شرکت با استفاده از سود انباشته، افزایش سرمایه ی شرکت و سهامداران را نیز به همراه دارد.
تاثیر سود انباشته بر قیمت سهام شرکت
هنگامی که یک شرکت اوراق سهم هایش را به فروش میگذارد، قطعا خریداران به سود انباشته آن شرکت توجه میکنند. شرکت ها و صنایع پرمصرف نسبت به شرکتهای دیگر، از سود انباشته بیشتری برخوردار هستند. انباشته ی بالا و قابل توجه در ترازنامه ی شرکتها، نشان از موفقیت و سود مثبت آن شرکت دارد. شرکت هایی که سود انباشته کم و یا غیر قابل توجهی دارند، موفقیتشان ریسک بالاتری دارد. البته باید توجه نمود که مقایسه ی سود انباشت شرکتها با توجه به صنف فعالیت، مدت فعالیت و میزان پشتیبانی دولتی یا خصوصی انجام گیرد. با توجه به تقاضای بیشتر برای سهام شرکتهای با سود انباشته ی بالاتر، قیمت اوراق سهام آن شرکت ها قابل توجه است.
البته امکان اینکه شرکتهای با سود ذخیره شده کمتر، موفق شده و سود بیشتری کسب کنند، وجود دارد به شرط اینکه مدیریت فعال و حسابرس دلسوز داشته باشند.
سود انباشته سهام عدالت
به گفته برخی از کارشناسان اقتصادی، سود انباشته سهام عدالت مبلغ بسیار بالایی است. مدیران و مسئولان این شرکتها، از سود انباشته به منظور انجام فعالیت های دیگری استفاده میکنند. اگر از سود انباشته به عنوان منبع افزایش سرمایه استفاده میکردند، 150 هزار تومان به ارزش سهام عدالت 570 هزار تومانی افزوده می شد.
سود اندوخته، متفاوت با سود انباشته
طبق قانونی که در ترازنامه موجود است، هر شرکت سهامی موظف است سالانه در پایان دوره ی مالی، 5%از سود خالص و نهایی خود را به عنوان سود اندوخته، ذخیره کند. این موضوع یک بحث حسابرسی است و به منظور حفظ دارایی و منافع شرکت ها میباشد. فقط کافی است که بدانیم سود اندوخته و سود انباشته با یکدیگر متفاوت هستند.
چگونه از سود انباشته مختص هر شرکت اطلاعات کسب کنیم؟
از آنجایی که اکثر مردم به سرمایه گذاری در بورس علاقه مند هستند،لازم است قبل از سرمایه گذاری اطلاعاتی درمورد شرکت مورد نظر خود کسب کرده و سپس سرمایه گذاری انجام داد.
به منظور کسب اطلاعات مربوط به ترازنامه ی شرکت های فعال در بورس، میتوان به سایت کدال با آدرسcodal.ir مراجعه کرد. برای اطلاع از مقدار سود انباشته ی هر شرکت، ابتدا روی بخش اطلاعیه کلیک کرده و مشخصات شرکت مدنظر را انتخاب نموده تا اطلاعات سود انباشته را آپلود کند.
سود انباشته متعلق به هر سهم را چگونه محاسبه کنیم؟
به منظور محاسبه سود انباشته متعلق به هر حساب، مقدار عددی سود انباشته را بر تعداد کل سهم ها تقسیم کرده و عددی که به دست می آید، سود انباشته مختص هر سهم میباشد.
سود انباشته شامل مالیات نمیشود:
با توجه به اینکه ابتدا مالیات پرداخت میشود، سپس سود انباشته محاسبه میگردد، میتوان گفت مالیات به طور غیر مستقیم از انباشته کسر میگردد. شرکت هایی که در طول دوره ی مالی، دچار زیان انباشته شده باشند. می توانند با درج زیان انباشته در اظهارنامه ی مالیاتی، از دادن مالیات با توجه به مصوبات مالیاتی، معاف گردند.
سهامداران باید بدانند، کسب سود و درآمدزایی از طریق سرمایه گذاری و خرید سهام، نیازمند صبر میباشد. اگر صاحبان سهام، دریافت سود زیاد در زمان کمی را مدنظر قرار دهند. قطعا با سود انباشته موافق نخواهند بود و آن را نمیپذیرند، غافل از اینکه سود انباشته اگر به درستی مدیریت شود، در دراز مدت موجب رونق شرکت، بالا رفتن ارزش سهام و به طبع سوددهی بیشتر میشود.
شرکت خود را به بهترین شکل مدیریت کنید
هر مدیر خوب نیازمند ابزاری قدرتمند است تا بتواند مجموعه خود را به بهترین شکل مدیریت کند. مجموعه نرم افزار مالی و منابع انسانی فینتو ابزاری قدرتمند است که می تواند به مدیران در کنترل کارمندان و محاسبه حقوق و دستمزد آنها کمک کند.
شما همیشه یک مدیر لایق هستید و باید بهترین ها برای شما باشد. با استفاده از نرم افزار حسابداری آنلاین فینتو کار مدیریت خود را بسیار آسان تر کنید.
بهره یا سود مرکب چیست؟ و چگونه محاسبه میشود؟
سود مرکب چیست؟ در ابتدا باید اشاره کنیم که سود یا بهره مرکب با بهره ساده تفاوت دارد.
سود ساده یعنی در طی زمان، یک درصد سود ثابت به سرمایه تعلق میگیرد. پس سود ساده در نرخ سود ثابت در طی زمان هست که به سرمایه اولیه شما تعلق میگیرد. برای مثال اگر ۱۰۰ دلار در حساب پس اندازه خود با نرخ بهره ۵ درصد قرار دهید، آنگاه در اینحالت فقط باید سرمایه اولیه(۱۰۰ دلار) را ضربدر نرخ بهره(۰.۰۵) کنید.
سپس میتوانید این مقدار سود را برای زمانی که میخواهید سرمایه خود را پس انداز کنید، محاسبه کنید. یعنی ۵ درصد سود بر روی ۱۰۰ دلار، میشود ۵ دلار. اگر این حساب محاسبه سود بورس را برای ۵۰ سال نگه دارید، آنگاه ۲۵۰ دلار سود میکنید و کل سرمایه شما برابر میشود با ۳۵۰ دلار(۲۵۰+۱۰۰=۳۵۰). پس سود یا بهره ساده به اینصورت است.
سود مرکب متفاوت میباشد. منظور از سود مرکب این است که ما از سود هم سود کسب میکنیم. اگر از سود مرکب بدرستی استفاده کنید، آنگاه میتوانید سرمایه های کوچک را در طی زمان به سرمایه های بزرگ تبدیل کنید.
به بیان ساده در سود مرکب، ما سود کسب شده را مجدد بعنوان سرمایه اولیه در نظر میگیریم. بنابراین سود بر روی سود تعلق میگیرد. برای مثال فرض کنیم ۱۰ هزار دلار سهام میخریم. برای سادگی فرض کنیم سالانه ۱۰ درصد سود از روی سهام کسب میکنیم.
در سال اول، ۱۰ درصد سود میگیریم و ارزش سرمایه گذاری ما تبدیل میشود به ۱۱ هزار دلار. در سال دوم، ۱۰ درصد سود بر روی ۱۱ هزار دلار لحاظ میشود. بنابراین در سال دوم، با همان ۱۰ درصد سود ثابت، سرمایه ما تبدیل میشود به ۱۲ هزار و ۱۰۰ دلار. یعنی در سال اول با ۱۰ درصد سود توانستیم ۱۰۰۰ دلار کسی کنیم.
اما در سال دوم با همان ۱۰ درصد سود توانستیم ۱۱۰۰ دلار کسب کنیم. اینحالت بدین دلیل است که بر روی سود سال اول(۱۰۰۰ دلار) نیز ۱۰ درصد سود کسب کردیم که میشود ۱۰۰ دلار.
اگر این فرآیند را در بلندمدت ادامه دهید مثلا در ۲۵ سال آینده، با سود سالانه ۱۰ درصد میتوانید به ۱۱۰ هزار دلار برسید. و این حالتی است که هیچ سرمایه دیگری وارد نکنید.
پس سود مرکب یعنی بعد از یک دوره سرمایه گذاری، در دوره بعد از سود دوره قبل هم سود میگیریم و این مفهوم بهره مرکب به زبان ساده است. برای اینکه با سود مرکب به نتیجه برسیم باید سه کار انجام بدهیم: مقدار سرمایه اولیه را کاهش ندهیم، تمام سودها را در هر دوره سرمایه گذاری کنیم و در آخر هم باید صبر کنیم!
حال مثال دیگری بررسی میکنیم. فرض کنیم سرمایه ۱۰ هزار دلاری خود را وارد یک سرمایه گذاری با سود سالانه ۰.۰۶ میکنیم. بدین ترتیب در سال اول ۱۰۶۰۰ دلار سود میکنیم(۱۰۰۰۰*۱.۰۶). بجای اینکه ۶۰۰ دلار سود خود را برداشت کنیم باید آن را برای سال بعد سرمایه گذاری کنیم. با اینکار در سال بعد ۱۱۲۳۶ دلار سود میکنیم(۱۰۶۰۰*۱.۰۶).
در اینحالت شما ۶۰۰ دلار را در کنار سرمایه اولیه، سرمایه گذاری کرده اید و ۶۳۶ دلار سود کردید یعنی با وجود اینکه درصد سود ثابت و سرمایه اولیه تغییر نکرده است، اما سود ما در دوره قبل ۶۰۰ دلار بود و در این دوره ۶۳۶ دلار است یعنی ۳۶ دلار بیشتر از سود دوره قبل میباشد. اینحالت بخاطر قدرت سود مرکب هست.
روش محاسبه بازده سهام چگونه است ؟ فرمول قطعی حاسبه بازده سهام
محاسبه بازده سهام یکی از کارهایی است که هر سرمایه گذاری باید آن را بداند و انجام دهد. گرچه نرم افزارها و سیستم های کارگزاری ها این کار را برای سهام های خریداری شده و سرمایه گذاری شده انجام می دهند اما دانستن نحوه محاسبه بازده سهام می تواند از نظر ذهنی و تجربی به سرمایه گذار کم کند.
به طور کلی زمانی که می خواهیم تجربه ای را به صورت کمی بیان کنیم باید از مفهوم ” نسبت ” استفاده کنیم. نسبت دو یک اتفاق جدید نسبت به یک اتفاق مبدا یا قدیمی می تواند تفاوت این تجربه را به ما نشان دهد. از این نسبت در علم ریاضی و مهندسی به نام راندمان یا بازده یاد می شود. این مفهوم برای راحتی در مقایسه استفاده می شود.
به طور مثال وقتی شما می خواهید دو وسیله الکترونیکی را فارغ از هر فاکتور دیگر با یک دیگر مقایسه کنید می توانید نسبت کار انجام شده به انرژی دریافتی آن ها را با یکدیگر مقایسه کنید. در واقع بازده نسبت آن چیزی است که دریافت می کنیم به آن چیزی است که پرداخت می کنیم. در زبان اقتصادی بازده نسبت سود به هزینه است.بر اساس همین تعریف به نظر می رسد می توان محاسبه بازده سهام را نیز ساده تر تعریف کرد. توجه داشته باشید که به محاسبه بازده محاسبه بازده سرمایه گذاری در بورس نیز گفته می شود.
تعریف و محاسبه بازده سهام
ما در بالا به طور کلی با تعریف بازده آشنا شدیم و مفهوم کلی آن را درک کردیم. در مورد محاسبه بازده سرمایه گذاری در بورس نیز گفتیم که این بازده بر اساس نسبت سود به هزینه تعریف می شود. برای یافتن نحوه محاسبه بازده سهام باید سعی کنیم سود و هزینه را تعریف کنیم.
در کلام ساده تر شما برای این که بتوانید در بخش های مختلف دست به محاسبه بازده بزنید باید سعی کنید تعریف مشخصی از سود و هزینه در آن بخش ارائه بدهید. بسته به نوع بازار و نوع سرمایه و … این سود و هزینه می تواند تعاریف مختلفی داشته باشد.
به نظر شما برای محاسبه بازده سهام چه تعاریفی می توان برای هزینه و سود به کار برد؟ هزینه به نظر چیزی جز قیمت سهام به اضافه کارمزد های مربوط به آن است. در واقع هزینه ای که برای خرید سهام کرده اید را می توان در بخش هزینه قرار دارد.
اما برای سود گزینه های مختلفی جلوی ما قرار دارد. سود می تواند شامل موارد زیر باشد:
۱- تفاوت قیمت کنونی با قیمت خرید ( در جهت مثبت – به طور مثال اگر قیمت خرید ۱۰۰ تومان باشد قیمت کنونی ۱۵۰ تومان سود حاصل ۵۰ تومان است )
۲- سود سالانه ای که شرکت ها و سهم ها در مجمع خود تقسیم می کنند.
۳- مزایای حق تقدم
۴- مزایای سهم جایزه
این ها تمام سود هایی است که ممکن است در خرید و فروش یک سهم اتفاق بیفتد. حال با توجه به این تعاریف به نظر می رسد اکنون می توانیم سراغ محاسبه بازده سهام برویم.
چگونگی محاسبه بازده سهام
به نظر می رسد محاسبه بازده سهام کار چندان سختی نباشد. کافی است شما تمام بخش های سود را با یک دیگر جمع کنید و آن را تقسیم بر هزینه خرید کنید. عدد به دست آمده را در صد ضرب کنید تا بازده سهام به شکل درصدی خودش را نشان دهد.
توجه داشته باشید که تعداد برگه سهم در این معامله حذف شده است. اگر می خواهید تعداد برگه سهم را در محاسبه دخیل بکنید باید آن را در تمامی موارد ذکر شده یعنی هزینه خرید و تمامی سود ها ضرب کنید. بنابراین بر اساس اصل ریاضی تعداد برگه سهم تاثیری در محاسبه ندارد و به بر اساس فاکتورگیری به سادگی از محاسبه خارج می شود.
همانطور محاسبه سود بورس که می بینید محاسبه بازده سهام کار چندان مشکلی ندارد و هر کسی می تواند آن را به راحتی انجام دهد. البته به این نوع محاسبه، محاسبه بازده کل نیز گفته می شوند. سرمایه گذاران بسته به نوع سرمایه گذاری و استراتژی که دارند می توانند بازده های مختلفی را محاسبه کنند.
به طور مثال یک سرمایه گذار که دید بلند مدت تری دارد دوست دارد بداند بازده سود سالانه نسبت به سرمایه گذاری که انجام می دهد چقدر است. او تنها کافی است سود سالانه را تقسیم بر هزینه خرید سهام کند و آن را در صد ضرب کند.
آن چیزی که مشخص است این است که در تمامی انواع محاسبه بازده محاسبه سود بورس سهام، هزینه یک مفهوم و معنا را دارد و ثابت است و آن چیزی جز هزینه خرید سهام نیست.
کارایی محاسبه بازده سهام
اما سوال اصلی این است که محاسبه بازده سهام چه کارایی دارد و چه لزومی برای استفاده از آن وجود دارد؟ مهم ترین کارکردی که بازده سهام برای سرمایه گذاران و معامله گران دارد این است که نشان می دهد یک معامله گر تا چه اندازه به هدف خود نزدیک شده و چه اندازه توانسته بازدهی لازم را به دست بیاورد.
در کلام ساده تر محاسبه بازده نشان می دهد که سرمایه گذار و معامله گر بر اساس استراتژی که انتخاب کرده آیا موفق بوده یا خیر. اگر بازدهی منفی باشد یا کم تر از حد انتظار باشد کاملا مشخص است که مشکلی وجود دارد و سرمایه گذار یا معامله گر باید نسبت به حل آن اقدام کنند. گاهی اوقات این محاسبات مشخص می کند که سرمایه گذار باید استراتژی خود را عوض کند و سراغ انواع دیگر استراتژی ها برود.
همانطور که گفتیم محاسبه بازده سهام انعطاف خوبی دارد و این امکان را به سرمایه گذار و معامله گر می دهد که بر اساس استراتژی خاص خودشان بازدهی مناسبی را تعریف کنند.
توجه داشته باشید که بازدهی یک نوع شاخص و فاکتور متریک است که می تواند به شما نشان بدهد که انتخاب یک سهم و استراتژی تا چه اندازه موفقیت آمیز بوده است و به شما این امکان را می دهد که آن را با سایر انتخاب ها و استراتژی ها مقایسه کنید.
از این رو پیشنهاد می دهیم که حتما سعی کنید محاسبه بازده سهام را به صورت منظم و دوره ای بر اساس استراتژی خودتان انجام دهید و آن را در جایی مانند اکسل ذخیره کنید. اگر بتوانید از این بازدهی نموداری هم به دست بیاورید عملا می توانید روند پیشرفت یا پسرفت خودتان را به خوبی مشاهده کنید. این می تواند شما را از رویا و خیال پردازی تا حد زیادی نجات دهد. پس کارکرد اصلی بازده سهام این است که باعث می شود شما با واقعیت ها روبرو شوید.
دیدگاه شما