تحقیقات بازار چیست؟

تحقیقات بازار (market research)

به مجموعه ای از فرآیند ها که تولید کننده محصول، مشتری و مصرف کننده نهایی را به هم متصل و مرتبط می کند را تحقیقات بازار یا تحقیقات بازاریابی می گویند. تعریف فرصت ها و تهدید های بازاریابی، ارزیابی فعالیت‌ های بازاریابی و درک بهتر نسبت به فرآیند بازاریابی و بهبود آن از جمله اهدافی است که فرآیند تحقیقات بازار به دنبال می کند. دیوید دارمانین، مدیرعامل Hotjar این استارتاپ موفق را راه اندازی کرد در حالی پیش از آن منجر به نابودی دو کسب و کار دیگر شده بود و او دلیل آن شکست را این می دانست که درک درستی از بازار و نیاز مشتری و مصرف کننده نداشتند. پس از آن او و همکارانش تصمیم گرفتند که این بار کسب و کار خود را ابتدا با انجام تحقیقات بازار شروع کنند و بدون در نظر گرفتن نیاز واقعی مصرف کننده قدمی برای شروع کسب و کار برندارند. و نتیجه چه بود؟ بله، موفقیت آمیز بود. اگر شما هم می خواهید نتیجه مثبتی در کسب و کار ببینید و محصولاتتان به فروش برسد باید ابتدا درک و اطلاعات درستی از نیاز جامعه مصرف کنندگان به دست آورید؛ به این ترتیب زحماتتان به ثمر نشسته و پیروز خواهید بود.

اما این تحقیقات بازار چیست؟ چه مراحلی دارد؟ با ما در ادامه همراه باشید.

تحقیقات بازار چیست؟

در واقع هدف تحقیقات بازار این است که به جای حدس و گمان، اطلاعات درست و منطقی در مورد نیاز مشتری و مصرف کننده به دست آورید، به این ترتیب خواهید دانست که یک پروژه عملی است یا نه و نتیجه مطلوبی در پی دارد یا خیر. این فرایند از ضرر جلوگیری می کند؛ اما در صورتی که بی گدار به آب بزنید ممکن است در نهایت محصولات با استقبال مشتری و مصرف کننده روبرو نشده و روی دستتان بماند! در واقع تحقیقات بازار با طرح پرسش هایی به تولید کننده کمک می کند تا با بهبود طراحی محصول، افزایش تجربه مشتری و بهبود بازاریابی، مشتریان بالقوه و باکیفیت را جذب کند، به این ترتیب نرخ فروش و سود را بالا می برد.اصولی ترین و بنیادی ترین کاری که برای تحقیقات بازار انجام می شود، طرح پرسشنامه با استفاده از پلتفرم تحقیقات بازار یا نرم افزار تحقیقات بازار است.

تحقیقات بازاریابی چیست؟

طی تحقیقات بازاریابی می توانید بفهمید که کسب و کار شما در کدام قسمت بازار موفق تر عمل خواهد کرد، به این ترتیب همه تاکتیک ها و استراتژی های بازاریابی را بر اساس آن می سنجید تا یک بازاریابی تاثیر گذار داشته باشید.در واقع در تحقیقات بازاریابی هدف کسب اطلاعات درست در جهت بهبود روش های بازاریابی محصول است و تغییرات مثبت را در آینده به صورت منطقی به شما نشان می دهد.در حقیقت، تحقیقات بازار، بازار و نیاز مشتری را بررسی می کند در حالی که تحقیقات بازاریابی همه مسائل مربوط به بازاریابی را در برمی گیرد.

تفاوت پرسش نامه تحقیقات بازار و پرسش نامه تحقیقات بازار چیست؟ تحقیقات بازاریابی

در طرح پرسش نامه چهار فاکتور اصلی دخیل است که برای درک بهتر به توضیح و تفاوت آنها می پردازیم:

1. Product (کالا یا خدمات)

2. Price (هزینه‌ای که توسط مشتری پرداخت می شود)

3. Place (مکانی که قرار است محصول در آن بازاریابی شود)

4. Promotion (تبلیغات و روابط عمومی)

در صورتی که این 4 فاکتور به درستی در کنار هم برای یک محصول کار کنند، هم در بازار و هم در بازاریابی به نتیجه فوق العاده ای رسیده و موفق خواهید بود.پرسش نامه تحقیقات بازار در جهت شناخت بازار تلاش می کند؛ و با استفاده از آن می توانید اطلاعاتی در مورد بازار و مصرف کننده به دست آورید که شما را به یک بینش روشن و منطقی در مورد نتیجه احتمالی محصول می رساند.

در واقع فاکتوری که پرسش نامه تحقیقات بازار با آن سروکار دارد، فاکتور P یا همان مکان است، مکان در این پرسش نامه یعنی بخش خاصی از بازار یا یک بازار خاص.هدف پرسش نامه تحقیقات بازار این است که یک سری اطلاعات را در مورد بازاری خاص، محصول، خدمات یا توسعه مفهومی که به فروش در آن بازار خاص کمک می‌ کند و مشتریان (گذشته، حال و آینده) به دست آورده و به تحلیل و تفسیر آنها بپردازد.در طی فرایند تحقیقات بازار، نیاز مشتریان مشخص شده و می توان به یک نتیجه گیری منطقی در مورد سرنوشت محصول در این بازار رسید.

پرسش نامه تحقیقات بازاریابی

این پرسش نامه مفهوم وسیع تری را پوشش می دهد. در واقع پرسش نامه تحقیقات بازاریابی روی هر چهار فاکتور اصلی متمرکز است. از جمله نمونه سوالاتی که در این پرسش نامه طرح می شود شامل:

- تحقیق در مورد محصول جدید

- تحقیق در مورد تبلیغات

- تحقیق در مورد مشتری بالقوه و مفید

- روش های ممکن برای توزیع

در واقع تحقیقات بازاریابی روی مفاهیمی از جمله توسعه، مکان و ارزیابی محصول یا خدمات و مشتریان در حال رشد و برندینگ تمرکز می کند. یعنی شما با استفاده از این پرسش نامه می توانید از ابتدای آگاهی از برند تا ارزش ویژه برند را بسنجید.

مراحل تحقیقات بازار

راه های زیادی وجود دارد تا اطلاعات درستی از رقبا، مصرف کنندگان و به طور کلی ویژگی های بازار به دست آورید اما توصیه می کنیم که خود را صرفا به یک روش خاص محدود نکنید. مراحل و روش های مختلفی در تحقیقات بازار پیش روی شماست که با توجه به کسب و کار خود می توانید یک یا چند مورد از آنها را اجرا کنید.

طرح پرسش نامه؛ متداول ترین روش

هاب اسپات طی تحقیقی که از 2000 متخصص تجربه مشتری کسب کرده، پرسش نامه را متداول ترین روشی می داند که شرکت ها برای تحقیقات بازار از آن استفاده می کنند.

از مزایای طرح پرسش نامه برای تحقیقات بازار این است که طرح آنها ارزان تمام می شود و از طرفی استفاده از آنها هم ساده و دسترسی به آن آسان است. پرسش نامه به شما این امکان را می دهد تا در مدت زمان کوتاهی، داده های زیادی را بدست آورید. از دیگر مزایای این روش آن است که تحلیل و تفسیر داده ها هم به راحتی صورت می پذیرد.

مصاحبه؛ عاقلانه ترین روش

در این روش لازم است به صورت تک تک و جداگانه با مشتریان بالقوه خود به صحبت بپردازید. مزیت مصاحبه این است که شما می توانید به طور عمیق به احساسات و افکار مشتری خود پی ببرید. حتی اگر امکان جلسه حضوری نیست، می توانید از ویدیو چت استفاده کنید. مصاحبه به شما این امکان را می دهید تا بازار خود را بهتر شناخته و با آن احساس نزدیکی بیشتری داشته باشید. به این ترتیب راه درست تری برای فروش و جلب مشتری در پیش می گیرید.

گروه های متمرکز؛ خطرناک ترین روش

در این روش، لازم است با دقت تعدادی از افراد را انتخاب کنید که کاملا منطبق بر بازار هدف شما هستند. یک مدیر آموزش دیده، در مورد محصول، تجربه مشتری یا پیام بازاریابی، شروع به مکالمه می کند تا اینکه به درک و بینش عمیقی از مشتری یا مخاطب خود برسد.

اگر تازه کار هستید یا آشنایی چندانی با فرآیند تحقیقات بازار ندارید، این روش را به شما توصیه نمی کنیم. برای اینکه از روش گروه های متمرکز برای تحقیقات بازار استفاده کنید، بایستی تجربه کافی در این زمینه داشته باشید. پس این روش ریسک بالایی دارد و در صورتی که به هر دلیلی درست و اصولی پیش نرود، نتایج تحقیقات بازار دچار خطا و انحراف خواهد شد. از جمله خطاهایی که احتمال دارد در این روش رخ دهد، سوگیری فراوان است.

مشاهده؛ قوی ترین روش

مشاهده روشی جالب و قوی در تحقیقات بازار محسوب می شود. در روش مشاهده لازم است حین جلسه شما با مشتری، فردی در جلسه حضور داشته باشد که وظیفه اش مشاهده جزئیات و نکته به نکته رفتار مشتری است. مشتری در حین مشاهده یا خرید محصول شما یا محصول رقیبتان، ممکن است از خود بازخورد یا واکنش هایی بروز دهد که دانستن و در نظر گرفتن این واکنش و بازخوردها در به دست آوردن نتیجه مطلوب به شما کمک بزرگی میکند.

مشاهده روشی جالب و قوی در تحقیقات بازار محسوب می شود. در روش مشاهده لازم است حین جلسه شما با مشتری، فردی در جلسه حضور داشته باشد که وظیفه اش مشاهده جزئیات و نکته به نکته رفتار مشتری است. مشتری در حین مشاهده یا خرید محصول شما یا محصول رقیبتان، ممکن است از خود بازخورد یا واکنش هایی بروز دهد که دانستن و در نظر گرفتن این واکنش و بازخوردها در به دست آوردن نتیجه مطلوب به شما کمک بزرگی میکند.

مشاهده یک جایگزین عالی برای روش گروه متمرکز است. مشاهده یک روش ارزان و آسان به حساب می آید که یکی از مزایای آن این است که افراد دیگر تحت فشار جلسه نبوده و نظرات و انتقادات یا انتظارات خود را راحت تر و واضح تر بازگو می کنند.

اما نقطه ضعفی که این روش دارد این است تحقیقات بازار چیست؟ که به خوبی نمی توانید به تفکرات و نظرات مشتری نفوذ کنید؛ به همین دلیل برای پرسشنامه یا مصاحبه جایگزین مناسبی نیست.

تحقیقات بازار چه کمکی به شما میکند؟

- به شما کمک می کند تا مخاطب خاص و بالقوه خود را بشناسید.

- دریافت بازخوردهای زیاد درمورد محصول.

- جایگاه خود در مقایسه با رقبای بازار.

- تصمیم گیری بهتر درمورد کمپین ها و رویدادهای آینده.

- تولید محتوای جدید و اصیل.

- یک نام و شعار درست برای برندینگ خود انتخاب کنید.

کلام آخر: در این مقاله سعی کردیم مختصر و مفید به بیان نکاتی در مورد تحقیقات بازار بپردازیم، امیدواریم برایتان مفید بوده باشد و پاسخ سوالات خود را دریافت کرده باشید.

مراحل انجام تحقیقات بازاریابی

برای هر مدیر بازاریابی، مدیر برند، مدیر تبلیغات و حتی هر کارآفرینی لازم است که برای عرضه و فروش بهتر محصولات و خدماتش، و تحقق سایر اهداف بازاریابی که در سر دارد به تحقیقات بازاریابی روی بیاورد. ممکن است سلیقه مشتریان طی یک سال آن قدری تغییر کند که محصول پرفروش سال قبل، به دلیل تغییر نکردن به موقع، به محصولی از رده خارج تبدیل شود! ارزش‌های یک بازار نیز همواره در حال تغییر می‌باشند و کنترل این تغییرات و آگاهی کامل به بازار بسیار ضروری‌ست. در تحقیقات بازاریابی، ما جامعه هدف را بررسی می‌کنیم. جامعه هدف یعنی: یک گروه مشخص از افراد یا اشیاء که برای توسعه ساختارهای داده‌ها و اطلاعات، لازم است تا آن‌ها را مورد تحقیق و مشاهده قرار دهیم.

مراحل انجام تحقیقات بازاریابی

انتخاب جامعه هدف در تحقیقات و پژوهش بازار، اولین گام مهم شماست

برای انجام تحقیقات بازاریابی، باید مراحل زیر را برای دستیابی به دیتای مورد نیازمان انجام دهیم:

1. طرح مسئله، مشکل یا هدف
2. انتخاب روش تحقیق یا پژوهش
3. نوع و جنس دیتای مورد نیازمان
4. طراحی پرسشنامه
5. تعیین نمونه آماری و اندازه
6. جمع‌آوری داده‌ها
7. تحلیل داده ها
8. تهیه گزارش پژوهش

1) طرح مسئله، مشکل یا هدف در تحقیقات بازار

پیش از هر چیز باید بدانیم که چه می‌خواهیم و برای رسیدن به چه منظور می‌خواهیم دیتا کسب کنیم؟

• شفاف‌سازی راه: باید هدفی تعیین کنیم که راه ما را در طی انجام تحقیقات، روشن کند.
• کلی‌گویی ممنوع: نباید در بیان این هدف نوعی کلی‌گویی شود؛ وگرنه ارزش تحقیقات‌مان را پایین می‌آورد.
• تعیین دیدگاه: طوری باشد که تحلیلگران شرکت بدانند که با چه دیدگاهی باید نتایج تحقیقات را تحلیل کنند؛ مالی؟ جامعه شناسانه؟ روان شناسانه؟

به طور مثال: برای معرفی یک محصول جدید به بازار، سوالات مطرح شده می تواند شامل:

• چگونه به بازار ورود پیدا کنیم؟
• با چه حجمی از کالا و یا محصول وارد بازار تحقیقات بازار چیست؟ شویم؟
• با چه حجمی از تبلیغات وارد این بازار شویم؟
• روش پخش‌مان برای ورود به بازار چگونه خواهد بود؟
• و….

2) انتخاب روش تحقیق یا پژوهش در تحقیقات بازاریابی

تحقیقات بازاریابی را می‌توان به این سه دسته تقسیم کرد:

3) نوع و منبع دیتای مورد نیازمان در تحقیقات بازاریابی

دسته‌بندی دیگری برای انواع دیتاها وجود دارد که شامل دو نوع می‌باشند:

داده‌های اولیه و ثانویه را در مقالات‌شان به طور مجزا توصیف کرده‌ایم؛ اما به طور خلاصه می‌توان گفت:

• داده‌های ثانویه: داده‌هایی‌ست که ما احتیاج داریم و ممکن است سابقا توسط شرکت یا موسسه‌ای دیگر جمع‌آوری شده باشد و ما سعی می‌کنیم تا با دسترسی به آن، در زمان و هزینه صرفه‌جویی کنیم.
• داده های اولیه: داده‌هایی‌ست جامع‌تر و کامل‌تر که با جمع‌آوری آن‌ها در کنار داده‌های ثانویه، تحقیقات بازاریابی کامل‌تری خواهیم داشت. داده‌های اولیه به دو روش مشاهدات و پرسشگری به دست می‌آید.

4) طراحی پرسشنامه در تحقیقات بازاریابی

از اصلی‌ترین مراحل تحقیقات بازار، طراحی پرسشنامه در تحقیقات بازاریابی می‌باشد. طراحی سوالات به روشی مناسب، اهمیتی حیاتی دارد. اگر سوالات خشک و کسل کننده باشند و یا حتی تحقیقات بازار چیست؟ چیدمان سوالات به نحوی باشد که باعث خستگی خواننده شود، قطعا پاسخ‌های به دست آمده نمی‌توانند کمک مناسبی به تحقیق بازاریابی شما کنند!

لازم است تاکید کنیم که تجربه و نحوه برخورد پرسشگر اهمیت بسیار زیادی دارد؛ حتما از فردی با تجربه، کارآزموده، با ظاهر آراسته و با روابط عمومی بالا بهره بگیرید!

در فرایند طراحی و به کارگیری پرسشنامه با دو موضوع مهم مواجه می‌شویم:

• دسته‌بندی کردن: بایستی اطلاعات به دست آمده را با یک معیار مرتب کنیم (برای مثال همان طور که فایل‌هایمان را در یک فولدر، بر اساس نام، تاریخ یا سایز فایل، Sort می‌کنیم.)
• سنجیدن نگرش‌ها: هدف از طرح بسیاری از پرسش‌هایی که در تحقیقات بازاریابی از مشتری می‌پرسیم، فهمیدن نگرش‌های اوست. نگرش به این معنی که دیدگاه کلی یک شخص نسبت به یک چیز چگونه است؟

5) تعیین نمونه آماری و اندازه تحقیقات بازاریابی

بسیار خب حالا ما به یک بانک اطلاعات احتیاج داریم که بتوانیم افرادی را که می‌خواهیم از آن‌ها سوال بپرسیم و مصاحبه کنیم؛ پیدا کنیم.

برای مثال، دفترچه تلفن‌ها و بانک‌های ایمیل یک منطقه یا شهر می‌تواند گزینه مناسبی به نظر برسد؛ هرچند این روش یک ایراد دارد و آن این است که این لیست‌ها، شامل افرادی که به تلفن دسترسی ندارند و افرادی که شماره تلفن‌شان در لیست ثبت نشده‌است نمی‌شود. حتی گاهی اوقات افراد خانه خود را عوض می‌کنند و شما به بخش نسبتا بزرگی از مخاطبان احتمالی تان دسترسی نخواهید داشت.

خلاصه این بخش به شما می‌گوید که منابعی را برای پیدا کردن جامعه هدف پیدا کنید. اگر بانک ایمیل یا دفترچه تلفن دارید که هیچ! اما اگر ندارید، از خودتان بپرسید:

• آن‌ها از چه وب‌سایت‌هایی بیشتر دیدن می‌کنند؟
• در کدام پیج‌های اینستاگرام بیشتر تردد دارند؟
• در مترو می‌توان آن‌ها را بهتر بیابیم یا در پارک یا در دانشگاه‌ها؟
• در چه ساعاتی از روز می‌توانم بهتر آن‌ها را بیابم؟
• و…

شما به یک «جامعه» به عنوان مشتی از خروار احتیاج دارید که تحقیقات‌تان را بر روی آن‌ها انجام بدهید.

6) جمع‌آوری داده‌ها در تحقیقات بازاریابی

حال با داشتن پرسشنامه، شناختن مخاطب و تشخیص نوع داده‌هایی که می‌خواهیم، جمع‌آوری داده‌ها در تحقیقات بازاریابی را از افراد مدنظرمان شروع می‌کنیم. البته جمع‌آوری داده‌ها هم برای خودش مشکلاتی دارد. مثلا:

• ممکن است کسی که برای تهیه گزارش می‌رود نتواند به خوبی مفهوم سوالات را بیان کند و در جذب مخاطب، ناکام بماند!
• ممکن است رفتار و روش برخوردش جوری باشد که مخاطب را کلافه و وادار به جوابی سرسری و غیر واقعی کند.
• ممکن است خطاهای تحقیقات از طرف فرد پاسخگو نیز صورت بگیرد. شاید به خوبی مفهوم سوالات و تحقیق را متوجه نشده باشد.
• شاید مخاطب به خاطر خجالت کشیدن یا تعارف داشتن یا هر دلیل دیگری، به شما جوابی مثبت و خوب بدهد. مثلا بی خودی از شما تعریف کند. این در حالی‌ست که برای تحقیق‌تان به نظرات کاملا واقعی نیاز دارید، نه نظرات مثبت قلابی!
• و….

می‌توانیم با کنترل کیفی روند انجام مصاحبه، کیفیت سوالات و افرادی که کار پرسشگری را انجام خواهند داد؛ خطاهای احتمالی مذکور را تا حد زیادی کاهش دهیم؛ اما فراموش نکنید که هر تحقیقی، درصدی خطا (هرچند اندک) را طبیعتا دارد.

7) تحلیل داده‌ها در تحقیقات بازاریابی

ابتدا باید داده‌های خام به درستی در دسته‌بندی‌های مشخصی قرار بگیرند. به طور مثال دسته‌بندی براساس حروف الفبا، محله‌های مورد تحقیق و یا هر دسته‌بندی که برای تحقیق شما مناسب‌تر است. سپس داده‌های دسته‌بندی شده را مورد شمارش قرار دهید. در ساده‌ترین حالت ممکن، بررسی کنید که به هر کدام از سوالات پرسش‌نامه شما چه تعداد پاسخ از نوع (مثلا) گزینه الف داشته اید و یا برای مثال (اگر خدمات سفر ارائه می دهید) چند نفر از مخاطبان، اعتقاد دارند که سفر به مشهد را با هواپیما، بیشتر از قطار و اتوبوس ترجیح می‌دهند و…

از طرفی دیگر می‌توانید این نوع پاسخ‌ها را بر اساس سن، جنسیت، وضعیت مالی و… مخاطبان‌تان دسته‌بندی کنید؛ که هر کدام از این افراد، چه پاسخ‌هایی را در پرسش نامه وارد کرده‌اند.

این نوع از دسته‌بندی، برای مصاحبه‌هایی که چندین ویژگی جامعه را بررسی می‌کنند بسیار مناسب‌تر و با کاربرد بیشتری می‌باشند.

ضمنا می‌توانید با استفاده از 4 روش تحلیل داده‌ها، به تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده بپردازید:

8) تهیه گزارش پژوهش در تحقیقات بازاریابی

معمولا با توجه به نیاز هر کسب و کار، گزارش و نحوه ارائه آن متفاوت خواهد بود.

اما گزارش تحقیق به طور کلی، این موارد را شامل می‌شود:

• اجازه‌نامه‌های لازم در طی فرآیند تحقیق
• فهرست مطالب
• لیست تصاویر
• خلاصه اجرایی (شَمای کلی تحقیق)
• اهداف پژوهش
• روش‌های استفاده شده در تحقیق
• نتایج
• محدودیت‌های پیش رو
• نتیجه گیری‌ها و راهبرد‌های پیشنهادی
• ضمائم (که شامل نسخه‌ای از پرسشنامه‌ها و سایر مستندات به علاوه‌ی منابع استفاده شده در تحقیق می‌باشد.)

درآخر، لازم است ذکر کنیم که تحقیقات بازاریابی به تنهایی و خودی خود کاربردی ندارد؛ مگر آن که نتایج این تحلیل‌ها ارزیابی شده، و در تمامی فعالیت‌های بازاریابی آینده، ملاحظه گردد.

Market Research چیست؟ | نگاه تجربی به تحقیقات بازار…

خیلی ساده:
اجازه بدید از خود عبارت تحقیقات بازار شروع کنیم. تحقیقات را اینطور تعریف کنیم: استفاده از تمامی ابزارها و روش های علمی که در دانشگاه‌ها استفاده میشود و بازار را هر موضوعی که مرتبط به کسب و کار است در نظر بگیریم. با این دو تعریف به بیان ساده تحقیقات بازار، استفاده از تمامی روش‌های دانشگاهی برای حل مسائلی است که در حوزه کسب و کار تعریف می‌شوند.

کمی ‌شفاف‌تر:
تحقیقات بازار با تحقیقات بازاریابی (marketing research) چه فرقی دارد؟
به‌صورت کلاسیک تحقیقات بازار را زیرمجموعه تحقیقات بازاریابی معرفی می‌کنند. البته همه افراد فعال در این حوزه چنین توافقی ندارند ولی من مساله را خیلی کلی‌تر می‌بینم و معتقدم هرمساله‌ای که خروجی آن قرار است به تصمیم‌های بیزینسی در سطوح مختلف کمک کند را می‌توان بخشی از تحقیقات بازار در نظر گرفت. پیشنهادم این است که روی این تعاریف خیلی وسواس نشان ندهیم.

تحقیقات بازار چه مراحلی دارد؟
با توجه به تعریفی که به آن رسیدیم، مثل هر پژوهش علمی دیگری، مراحل تحقیقات بازار هم چهار مرحله خیلی کلی دارد:
۱- طراحی پژوهش (Research Design)
طراحی پژوهش یعنی تبدیل کردن یک مشکل یا دغدغه در کسب و کار به صورت یک مساله پژوهشی. این مرحله خیلی وقت‌ها سخت‌ترین گام یک پژوهش در نظر گرفته میشود. خیلی هم دور از ذهن نیست چون واقعا طراحی یک سوال درست و خوب مسیر کل پژوهش را تعیین می‌کند، پس باید دانش عمومی هر حوزه کسب و کار را داشته باشیم تا بتوانیم سوال دقیق طرح کنیم.
۲- نمونه گیری (Sampling)
بعد از طراحی یک پژوهش نیاز است تا بر اساس صورت مساله‌ها، داده‌های مورد نظر را جمع‌آوری کنیم. این داده‌ها می توانند کمی (عدد و رقمی) یا کیفی (توصیفی) باشند. باید دقت داشت تعداد و روش نمونه‌گیری در هر پژوهشی متفاوت است و باید متناسب جمع‌آوری شوند. اگه نمونه‌گیری درست انجام نشود تمامی تحلیل‌ها و خروجی‌ها می‌توانند بیشتر از آنکه کمک‌کننده باشند، باعث گمراهی شوند.
۳- تحلیل (Analysis)
بعد از جمع‌آوری داده‌ها نیاز هست تا با تکنیک‌های تحلیل کمی (تحلیل توصیفی و استنباطی) یا تحلیل کیفی (به عنوان نمونه نظریه زمینه‌ای) داده‌ها را تحلیل کنیم.
۴- گزارش‌دهی (Reporting)
مرحله حساس و پراهمیت بیزینسی همین مرحله آخر است. چطور؟ چون تقریبا تا قبل از این نتایج کسی که متخصص آمار و تحلیل داده نیست احتمالا خیلی سخت می‌تواند با فرایند ارتباط برقرار کند. این هنر یک پژوهشگر است که بتواند نتایج کارش را در قالبی اصولی و قابل فهم برای دیگران گزارش کند، تحقیقات بازار چیست؟ تا نتایج به دست آمده قابل استفاده باشد.

Market Research کجا کاربرد دارد؟
دسته‌بندی‌های مختلفی برای حوزه کاری تحقیقات بازار وجود دارد. به یکی از این دسته‌بندی‌ها در ادامه اشاره می‌کنم:
۱- سنجش برند (Brand Metrics)
برای سنجش برند می‌توان به موضوعاتی مانند میزان آگاهی از برند (Brand Awareness)، بازشناسی برند (Brand Recognition) و تصویر برند (Brand Image) اشاره کرد. مدل‌های اعتباریابی‌شده زیاد و متنوعی برای سنجش این موضوعات وجود دارند که یکی از پراستفاده‌های آن مدل آکر(Aaker) هست که بسته به نیاز میتوان آنرا انتخابش کرد.
۲- سنجش بازار (Market Metrics)
در سنجش بازار به صورت کلی می‌توان در اندازه بازار (Market Size) و سهم بازار (Market Share) از روش های تحقیقات بازار استفاده کرد.
۳- سنجش مشتری (Customer Metrics)
برای سنجش مشتری هم می‌توان به موضوعات مختلفی اشاره کرد از جمله رضایت مشتری (Customer Satisfaction) که مدل های زیادی برای سنجش آن وجود دارد از جمله مدل کانو (KANO) یا سروکوال (Servqual). باید توجه داشت که بسته به نوع بیزینس مدل (B2B یا B2C) و اینکه در چه صنعتی هستیم باید مدل متناسب را انتخاب کنیم. بعد از رضایت مشتری می‌توان به وفاداری مشتریان (Customer Loyalty)، نرخ توصیه شدن به دیگران (NPS) و رفتار مشتری (Customer Behavior) اشاره کرد.
۴- سنجش مفهوم (Concept Test)
هر وقت صحبت از ارایه یک سرویس یا کالای جدید یا اضافه کردن یک مسیر جدید بیزینسی می‌شود موضوع سنجش مفهوم اهمیت بیشتری پیدا کرده و بسیار پررنگ می‌شود. در این حوزه تلاش می‌شود به چنین سوالاتی پاسخ داده شود: مشتری‌ها حاضرند این محصول را‌ بخرند؟ چقدر حاضرند بابت آن پول پرداخت کنند؟ و …
۵- محصول پژوهی (Product Research)
یکی از موضوعات جدیدی که در حوزه تکنولوژی بسیار پررنگ شده بحث استفاده از تحقیقات بازار در تیم‌های محصول است. در واقع صورت این مسائل توسط طراحان محصول یا سرویس مطرح میشود و خروجی آن هم قرار است به تیم محصول کمک کند.
۶- پروژه‌های موردی (Ad-hoc)
در آخر ممکن است با مسئله‌ای در کسب و کار روبرو شوید که جز هیچ کدام از دسته‌بندی‌های قبلی نباشد. مثلا سنجش اثربخشی تبلیغات در یک کانال خاص. معمولا چنین مسائلی را به‌عنوان پروژه‌های موردی درنظر می‌گیرند و بسته به اقتضا از مدل‌ها و ساختارهای پژوهشی استفاده می کنند.

ابزارهای مورد استفاده در تحقیقات بازار چیست؟
به صورت کلی از دو دسته داده می‌توانیم در پژوهش‌هایمان استفاده کنیم:
１- پژوهش‌های کیفی (Qualitative Research) که ابزارهای پر مصرف آن شامل مصاحبه عمیق (Deep Interview) و گروه‌های متمرکز (Focus Group) است.
２- پژوهش‌های کمی (Quantitative Research) که ابزارهای پر مصرف آن شامل پرسشنامه (Questionnaire)، داده‌های باز (Open Source Data) و داده‌های کمی موجود در پایگاه‌های داده است.

چه مهارت‌های نرمی برای متخصص تحقیقات بازار لازم است؟
به نظرم تفکر انتقادی و تفکر خلاق مهم‌ترین ویژگی یک متخصص تحقیقات بازار است. کسی که می تواند مشکلات را صورت‌بندی کرده و راه‌حل‌های کابردی برای آن خلق کند.

چه نرم‌افزارهایی برای متخصص تحقیقات بازار لازم است؟
من معتقدم که هدف مهم‌تر از وسیله و ابزار است. یک متخصص تحقیقات بازار باید بتواند با داده‌ها کار کند، تحلیل آماری انجام دهد و گزارش تهیه کند. حالا با هر ابزاری که این کار را انجام دهد و شما با آن راحت‌تر هستید قابل قبول است (البته تا جایی که عملکردتان تحت تاثیر قرار نگیرد)
نکته مهم: به‌صورت کلی پروژه‌های تحقیقات بازار حجم داده‌هایی بین ۱۰۰ تا ۵۰۰۰ داده دارند. برای همین خیلی از کارها نیازی به ابزارهای پیشرفته دیتا ساینسی یا استفاده از برنامه نویسی ندارد. اما به‌صورت کلی با توجه به هدفی که دنبال می‌کند، پیشنهاد من این است:

برای تمیزسازی داده‌ها:
گام اول: اکسل
گام دوم: Open Refine (برای کسانی که نیاز به کار با داده‌های زیاد دارند و علاقه‌ای هم به برنامه نویسی ندارند)
گام سوم: اسکریپت‌نویسی داخلی اکسل (VBA)
گام چهارم: یک زبان برنامه‌نویسی مثل R یا Python (شخصا پایتون را توصیه می‌کنم چون کامیونیتی و تنوع کار در آن بسیار بزرگتر و بیشتر از R هست)

برای تحلیل داده‌ها:
گام اول: اکسل (تقریبا تمام کارهایی که در برنامه‌های تحلیل آماری می‌توان انجام داد داخل اکسل با پرفورمنس پایین‌تر می‌توان انجام داد اما شدنی است و اگر علاقه‌ای به درگیر شدن با نرم افزار جدید ندارید کفایت می‌کند)
گام دوم: SPSS (سرعت تحلیل‌های مختلف در SPSS نسبت به اکسل بسیار بالاتر است و من توصیه‌ام کار با SPSS برای تحلیل‌های کمی است)
گام سوم: یک زبان برنامه‌نویسی مثل R یا Python

برای مصورسازی داده‌ها:
گام اول: اکسل (مصورسازی داده‌ها در اکسل بسیار ساده است و با دردسر کم می‌توان خروجی‌های زیبا و قابل فهم داشت)
گام دوم: PowerBI یا DataStudio (به صورت کلی ابزارهای هوش تجاری برای مصورسازی بسیار توانمند هستند منتها چون ویژگی‌های زیاد و پیشرفته دارند ممکن است در شروع باعث سردرگمی شوند)
گام سوم: یک زبان برنامه‌نویسی مثل R یا Python

چطور درباره Market Research بیشتر بدانیم؟
واقعیت این است که یوتیوب به‌عنوان بزرگترین دانشگاه دنیا در دسترس است و می‌توان آنجا محتواهای درجه یک پیدا کرد اما برای شروع هدفمندتر منابع زیر را پیشنهاد می‌کنم:
１- کتاب روش تحقیق – دکتر حیدرعلی هومن
２- کتاب آمار توصیفی – دکتر حیدرعلی هومن
３- کتاب آمار استنباطی در علوم رفتاری ج ۱ – دکتر حیدرعلی هومن
４- کتاب تحقیقات بازار چیست؟ مبانی پژوهش کیفی – انسلم استراوس – برای آشنایی آکادمیک با پژوهش کیفی
５- کتاب تست مامان – برای آشنایی با مفاهیم پژوهش کیفی به صورت عملی
６- کتاب Statistics Fundamentals – Katharine Alexis Kormanik
７- کتاب Basic Marketing Research – Scott M. Smith

بازه حقوقی یک متخصص تحقیقات بازار چقدر است؟
در زمان نوشتن این مطلب یعنی ابتدای سال ۱۳۹۹، از سطح مبتدی تا پیشرفته حقوق متخصصان تحقیقات بازار بین ۳ میلیون تومان تا ۶ میلیون تومان متغییر است.

با من می‌توانید از طریق ایمیل زیر در ارتباط باشید:
[email protected]

تحقیقات بازار چیست؟

تحقیقات بازار یکی از عوامل مهم رقابت بین شرکت‌ها به حساب می‌آید. با شناختن مشتریان می‌توان مبنای رقابت در بازار را تغییر داد. با استفاده از تحقیقات ‌بازار، اطلاعات جمع‌آوری شده مورد بررسی قرار می‌گیرد و با تحلیل اطلاعات می‌توان نیاز بازار، اندازه و رقابت در بازار را تعیین کرد. تحقیقات ‌بازار شامل هر دو روش کیفی (گروه‌های کانونی و مصاحبه‌های عمیق) و روش‌های کمّی (پرسشنامه‌ها و تحلیل داده‌های ثانویه) است.

تحقیقات ‌بازار به ساده‌ترین شکل به‌صورت ناخودآگاه با پرسیدن نظر مشتریان درباره محصول، قیمت و یا سوالاتی درباره رقبا، توسط کارفرما انجام می‌شود؛ اما تحقیقات بازار حرفه‌ای با استفاده از فرمول ها و تکنیک‌های این علم انجام شود که اطلاعات فوق‌العاده با ارزشی را در اختیار صاحبان کسب و کار قرار می‌دهد.

میزان پیچیدگی و ساده بودن تحقیقات ‌بازار نیز به کارفرما بستگی دارد. برخی فرآیندها آن‌قدر ساده است که نیاز به انجام آن توسط افراد زبده نمی‌باشد ولی برخی فرآیندها نیز باید توسط متخصصین این امر انجام گیرد. از عوامل تاثیرگذار در تحقیقات بازار می‌توان به بودجه، زمان و تجربه کاری در تحقیقات بازار اشاره کرد. هدف اصلی انجام تحقیقات بازار جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز کارفرما برای ارتقا کسب و کار، ایجاد نوآوری و راه‌اندازی کسب و کارهای جدید است.

آموزش: تحقیقات بازار چیست

تحقیقات بازار به فرآیند جمع‌آوری و تحلیل داده‌های مورد نیاز برای راه‌اندازی کسب‌و‌کار گفته می‌شود. انجام این کار برای موفقیت یک کسب‌و‌کار و سوددهی آن ضروری است.

تحقیقات بازار یا Market Research به فعالیت‌های سازمان‌دهی شده‌ای گفته می‌شود که به جمع‌آوری اطلاعات برای شناخت بازار هدف و مشتری‌ها می‌پردازد. تحقیقات بازار یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های کسب‌و‌کار است. هدف از تحقیقات بازار این است که شما به شناخت بهتری از مشتری‌های خود برسید، دید بهتری نسبت به رقبا پیدا کنید و نیازهای بازار را برای ارائه‌ی یک محصول مناسب درک کنید. درواقع اطلاعاتی که از تحقیقات بازار جمع‌آوری می‌شوند به شما کمک می‌کنند که ببینید آیا برای محصول یا خدماتی که می‌خواهید ارائه دهید مشتری در بازار وجود دارد یا خیر. این اطلاعات به تحقیقات بازار چیست؟ کارآفرینان اجازه می‌دهد که برای کسب‌و‌کار خود تصمیمات عاقلانه‌ و سودمندتری بگیرند. کلید موفقیت هر کسب‌و‌کار درک نیازمندی‌های مشتری‌ها و ارائه‌ی خدمات سودمند برای رفع این نیازمندی‌ها است. تحقیقات بازار از ۳ فاز اصلی برنامه‌ریزی، جمع‌آوری داده و تحلیل داده تشکیل شده است که در ادامه به بررسی دقیق‌تر هر فاز می‌پردازیم.

فاز اول: برنامه‌ریزی برای تحقیقات بازار

برای اینکه نتیجه‌ی بهتری از تحقیقات خود داشته باشید باید این کار را با برنامه‌ریزی انجام دهید. این کار را می‌توانید با پرسیدن سوال‌های زیر آغاز کنید:

۱- آیا بازار به محصول من احتیاج دارد

در این مرحله شما باید مطمئن شوید که آیا بازار مناسبی را برای فروش محصولات یا خدمات خود انتخاب کرده‌اید یا خیر. به‌عنوان مثال اگر در یک منطقه‌ی سردسیر زندگی می‌کنید فروختن استخرهای بادی که در فضای باز بنا می‌شوند کار عاقلانه‌ای به نظر نمی‌رسد.

۲- آیا محصولات من نیازهای خاص بازار را برطرف می‌کند

بعد از اینکه نیازهای کلی و عمومی بازار را بررسی کردید باید از خودتان بپرسید که اکنون چه برنامه‌هایی برای برطرف کردن آن‌ها دارید و در آینده چگونه می‌خواهید به آن‌ها رسیدگی کنید. به‌عنوان مثال نیاز به خوردن غذای سالم در همه جای دنیا وجود دارد و مردم نیز رژیم‌های غذایی متفاوتی دارند. بنابراین اگر می‌خواهید یک رستوران باز کنید باید به غذاهایی که در رستوران سرو می‌شوند فکر کنید و نیازهای افرادی که رژیم‌های غذایی محدود دارند را هم در نظر بگیرید.

۳- آیا قیمت‌های من منصفانه و برای رقابت مناسب هستند

قیمت یکی از مهم‌ترین عواملی است که ممکن است باعث شود مشتری‌ها خرید کردن از رقبا را به شما ترجیح دهند. بنابراین شما برای اینکه بتوانید سود حاصل از فروش هر واحد از محصولات خود را افزایش دهید باید فعالیت‌های رقبای خود را مدام تحت نظر داشته باشید و روحیه‌ی رقابتی خود را حفظ کنید.

۴- مشخص کنید که به دنبال چه داده‌ای برای تحقیقات بازار هستید

با پاسخ دادن به سوالات بالا و تحلیل کردن جواب‌ها متوجه خواهید شد که تحقیقات خود را چگونه باید آغاز کنید. هدف این است که شما یک ایده داشته باشید و سپس ببینید که چگونه می‌توانید آن را عملی کنید. به‌عنوان مثال رستورانی را در نظر بگیرید که برای مشتری‌هایی که به بیماری‌های خاص مبتلا هستند یک وعده تحقیقات بازار چیست؟ غذای بدون گلوتن در منوی غذای خود گذاشته است و به دنبال این است که بتواند غذاهای متنوع‌تری را برای این‌گونه افراد ارائه دهد. پس می‌تواند با نظرسنجی کردن از آن‌ها به تحقیقات خود جهت داده و به پاسخ موردنظر خود برسد.

۵- یک فرضیه در نظر بگیرید

همان‌طور که داشتن درک پایه از نیازهای بازار برای تحقیقات شما مفید است، داشتن یک فرضیه یا پیش‌بینی از نتیجه‌ی تحقیقات نیز به سود شما خواهد بود. اما بهتر است که خودتان را برای هر نتیجه‌ای آماده کنید. قبل از اینکه تحقیقات خود را آغاز کنید کمی زمان بگذارید و در مورد نتیجه‌ی مورد انتظار خود فکر کنید. احتمالا به جواب‌های مختلفی خواهید رسید اما انجام این کار آمادگی شما برای تحلیل داده‌ها را بیشتر خواهد کرد.

فاز دوم: جمع‌آوری داده‌ها برای تحقیقات بازار

هیچ کسب‌و‌کار کوچکی بدون داشتن درک صحیحی از مشتری‌های خود، محصولاتی که قصد دارد ارائه دهد و بدون شناختن بازار نمی‌تواند به موفقیت برسد. رقابت کردن دشوار است و نداشتن شناخت کافی از رقبا فرصت برنده شدن را از شما خواهد گرفت. بعد از برنامه‌ریزی‌های اولیه نوبت به جمع‌آوری داده می‌رسد. ۲ راه برای فرآیند جمع‌آوری داده وجود دارد:

۱- تحقیقات کمی

این نوع از تحقیقات با انجام محاسبات ریاضی روی حجم زیادی از داده‌ها انجام می‌شود. داده‌هایی که برای این منظور استفاده می‌شوند معمولا از پرسشنامه‌های چند گزینه‌ای به دست می‌آیند و به راحتی قابل اندازه‌گیری و مقایسه هستند. متدهای این روش تحقیق به شما اجازه می‌دهد دید بهتر و قابل‌فهم‌تری نسبت به داده‌ها داشته باشید. گوگل آنالیتیکس مثال دیگری از تحقیقات کمی است که اطلاعات خوبی درباره‌ی وضعیت وب‌سایتتان به شما می‌دهد. شما از طریق این اطلاعات متوجه خواهید شد که دیگران چگونه وارد سایت شما شده‌اند، چه مدت زمانی را در سایت شما سپری کرده‌اند و بعد از مشاهده‌ی کدام صفحه از وب‌سایت شما خارج شده‌اند.

۲- تحقیقات کیفی

متدهای تحقیقات بازار چیست؟ تحقیق کیفی به شما کمک می‌کند تا تنظیمات دقیق‌تری برای تحقیقات کمی خود داشته باشید. داده‌های تحقیقات کیفی از شرح دادن یک موضوع توسط کاربران به دست می‌آیند و روی حجم کمتری از داده‌ها انجام می‌شوند. رایج‌ترین روش برای جمع‌آوری این داده‌ها پرسیدن سوال‌های تشریحی و در نظر گرفتن محلی برای نوشتن پاسخ و نظرات توسط مشتری‌ها است. این نوع تحقیق معمولا در کنار تحقیقات کمی انجام می‌شود و به تحلیل‌های بیشتری نیاز دارد. اما می‌تواند دید عمیق‌تری به شما بدهد. به‌عنوان مثال شما می‌توانید از گوگل آنالیتیکس به‌عنوان راهی برای نمایش داده‌ها و اینکه چه تعدادی از مشتری‌های بالقوه به سایت شما وارد می‌شوند استفاده کنید. و برای اینکه متوجه شوید چرا این نوع از مراجعه‌ها تاثیرگذار‌تر است از تحقیقات کیفی استفاده کنید. نظرسنجی‌ها، گروه‌های متمرکز، تست کاربر و مصاحبه‌های حضوری مثال‌هایی از روش‌های جمع‌آوری داده برای تحقیقات کیفی هستند.

تحقیقات بازار ۲ نوع اصلی دارد

بعد از برنامه‌ریزی و فرضیه شما باید نوع تحقیق خود را مشخص کنید. تحقیقات بازار ۲ نوع اصلی دارند که در ادامه درباره‌ی هرکدام بیشتر توضیح می‌دهیم.

تحقیقات اولیه: این نوع تحقیق شامل اطلاعاتی است که شما باید بابت محصولات و سرویس‌هایی خود اطلاعات آن‌ها را جمع‌آوری کنید.

تحقیقات ثانویه: این نوع تحقیقات از داده‌هایی که قبلا توسط افراد دیگری جمع‌آوری شده است برای بررسی بازار رقابت استفاده می‌کند.

دستورالعمل خاصی برای جمع‌آوری داده‌ها وجود ندارد اما معمولا توصیه می‌شود که تحقیقات ثانویه قبل از تحقیقات اولیه انجام شوند. این کار باعث می‌شود تحقیقات بازار چیست؟ تا شما دید اولیه‌ی بهتری نسبت به شرایط بازار داشته باشید و داده‌های بهتر و مفیدتری استخراج کنید.

تحقیقات ثانویه چگونه انجام می‌شود

• منابع عمومی مانند کتابخانه‌ها و سازمان‌ها
• بانک‌ها و دیگر موسسات مالی
• موسسات آموزشی مانند دانشگاه‌ها و موسسات فنی
• جستجو در نشریات آنلاین (می‌توانید از جستجو در Google Scholar استفاده کنید.)

تحقیقات اولیه چگونه انجام می‌شود

• مصاحبه‌ها (حضوری و غیرحضوری)
• نظرسنجی‌ها (آنلاین یا توسط ایمیل)
• پرسشنامه (آنلاین یا توسط ایمیل)
• تشکیل گروه متمرکزی از مشتری‌های بالقوه و گرفتن بازخورد از آن‌ها

• مصرف‌کنندگان هنگام خرید کردن چه فاکتورهایی را در نظر می‌گیرند.
• آن‌ها چه چیزی را در مورد محصولات فعلی شما دوست دارند و چه چیزهایی را دوست ندارند.
• چه چیزهایی می‌تواند به بهبود این محصولات کمک کند.
• قیمت منطقی برای این محصول چقدر است؟

فاز سوم: تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده

مهم‌ترین مرحله‌ی تحقیقات بازار تحلیل کردن و جمع‌آوری اطلاعات مفید از داده‌های جمع شده است. یکی از روش‌های تحلیل داده‌ها، تحلیل SWOT است که به شما کمک می‌کند تا با نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای موجود در بازار کسب‌وکار آشنا شوید.

نقاط قوت و نقاط ضعف به مواردی گفته می‌شود که شما می‌توانید آن‌ها را کنترل کنید مانند مسائل مربوط به نیروی انسانی و قیمت‌ها.

فرصت‌ها و تهدیدها به مواردی گفته می‌شود که شما هیچ کنترلی روی آن‌ها ندارید مانند تغییرات بازار و قوانین.

در ادامه و با یک مثال این ۴ مرحله را بیشتر توضیح می‌دهیم.

فرض کنید شما برای راه‌اندازی یک کسب‌و‌کار کوچک ایده‌ی جدیدی به ذهنتان رسیده است. ایده‌ی شما این است که روی ظرف‌های ساده طرح‌های مختلف بکشید و آن‌ها را برای فروش در بعضی مدارس قرار دهید.

نقاط قوت (Strengths): از آنجایی که این ظرف‌ها با دست تزئین می‌شوند محصولات بسیار زیبا و بی‌همتایی هستند. این محصولات هیچ ‌موقع قدیمی نمی‌شوند و عمر طولانی دارند. همچنین برای مناسب‌هایی مانند کریسمس می‌توان طرح‌های جدیدی به آن‌ها اضافه کرد.

نقاط ضعف (Weaknesses): از آنجایی که طراحی این ظرف‌ها توسط دست انجام می‌شود بنابراین کاری زمان‌بر است. پیشنهاد شخصی‌سازی کردن و سفارش گرفتن از مشتری‌ها برای طرح‌های دلخواهشان هنوز به آن‌ها داده نشده است. کاسه‌هایی که دارای طرح‌های اکرلیک هستند می‌توانند فقط برای تزئین استفاده شوند و ظروفی که دارای لعاب هستند به‌عنوان ظروف غذاخوری به کار می‌روند.

فرصت‌ها (Opportunities):‌ مغازه‌ای که به تازگی باز شده است می‌تواند این محصولات را نیز در کنار دیگر محصولات به فروش برساند و فرصت خوبی برای قرار گرفتن محصولات شما در معرض عموم است.

تهدیدها (Threats): محصولاتی مشابه با این ظروف در فروشگاه‌های دیگر عرضه می‌شود که وزن کمتری داشته و قیمتشان نیز کمتر است. آن‌ها به‌طور مرتب کیفیت محصولات خود را بررسی می‌کنند و طرح‌های جدید به بازار عرضه می‌کنند.

اشتباهات رایج در تحقیقات بازار

۱- اکتفا کردن به تحقیقات ثانویه

بررسی کردن تحقیقات دیگران مطمئنا قدم خوبی برای شروع تحقیقات بازار است. اما تنها استناد کردن به آن‌ها نمی‌تواند دید خوبی از همه‌ی مسائل به شما بدهد. زیرا این اطلاعات به مرور زمان قدیمی شده و فرصت شناخت فاکتورهای جدید را از شما می‌گیرد.

۲- اکتفا کردن به منابع موجود در وب‌سایت‌ها

زمانی که شما از موتورهای جستجو برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده می‌کنید درواقع اطلاعاتی را به دست می‌آورید که همه به آن‌ها دسترسی دارند و حتی شاید دقیق و صحیح نباشند. برای جمع‌آوری اطلاعات دقیق‌تر می‌توانید از منابع موجود در کتابخانه‌ها و دانشگاه‌ها یا مراکز کوچک کسب‌و‌کار استفاده کنید.

۳- نظرسنجی کردن از دوستان و آشنایان

بعضی از صاحبین کسب‌و‌کارها فقط از اعضای فامیل و همکاران نزدیکشان برای نظرسنجی کردن استفاده می‌کنند. اما این افراد همیشه منابع خوبی برای نظرسنجی نیستند. شما برای به دست آوردن اطلاعات دقیق باید با مشتری‌های واقعی صحبت کنید و از احتیاجات و انتظاراتشان اطلاعات کسب کنید.