یکی از عواملی که در توسعه و رشد بازارهای سرمایه نقش پر رنگی دارد، آشنایی معامله گران با پیچ و خم های بازار و روش های تجزیه و تحلیل اوراق بهادار است. تا زمانی که روش های تحلیل تکنیکال و یا تحلیل بنیادی را به خوبی آموزش ندیده باشید، تشخیص زمان درست برای خرید و یا فروش یک سهم اقدامی بسیار چالشی به شمار می رود!
بهترین زمان برای خرید سهام
یکی از عواملی که در توسعه و رشد بازارهای سرمایه نقش پر رنگی دارد، آشنایی معامله گران با پیچ و خم های بازار و روش های تجزیه و تحلیل اوراق بهادار است. تا زمانی که روش های تحلیل تکنیکال و یا تحلیل بنیادی را به خوبی آموزش ندیده باشید، تشخیص زمان درست برای خرید و یا فروش یک سهم اقدامی بسیار چالشی به شمار می رود!
بهترین زمان برای خرید سهام را می دانید؟
یکی از چالشی ترین اقدامات در بحث سرمایه گذاری در بازار بورس، انتخاب یک زمان مناسب برای خرید و یا فروش یک سهم است. به عبارتی سرنوشت این سرمایه گذاری را بیشتر از هر چیزی همین زمان درست تعیین می کند. ترس، تصمیمات هیجانی و طمع مخرب ترین تصمیمات معاملاتی هستند که هر فردی در حساس ترین لحظات می تواند آن ها را مرتکب شود. اگر می خواهید به یک معامله گر حرفه ای تبدیل شوید، اولین قدم این است که بتوانید این رفتارهای هیجانی را در خود کنترل کنید. بنابراین به شما توصیه می کنیم قبل از ورود به بورس این سوال را از خود بپرسید؛ چرا می خواهید در این بازار سرمایه گذاری کنید؟
بسیاری از افراد تنها به این دلیل که درصد زیادی از مردم در حال ورود به بازار بورس هستند، تصمیم به سرمایه گذاری در این بازار می گیرند. طبق گفته رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار حدود 14 درصد از مردم هم اکنون کد بورسی دریافت کرده و در حال فعالیت هستند؛ به نظر شما چه تعداد از این افراد با دانش و اطلاعات کافی پا به این بازار گذاشته اند؟ اگر می خواهید بهترین زمان برای خرید سهام را بدانید باید یک معامله گر حرفه ای باشید و تبدیل شدن به چنین فردی تنها به انگیزه و آموزش نیاز دارد.
بازار بورس مکانی برای تصمیمات هیجانی نیست
چه کسی می تواند ادعا کند که بورس همیشه پرسود و یا همیشه پرضرر است؟ این بازار علاوه بر اینکه می تواند شما را به سود دلخواهی برساند، گاهی اوقات نیز می تواند مسبب ضرر کردن و کم شدن سرمایتان شود؛ و این موضوع تنها به دانش و تجربه شما بستگی دارد. اگر هنوز به اندزاه کافی اطلاعات ندارید و با هر بار متشنج شدن جو بازار و یا شنیدن خبرهای ناخوشایند به خارج کردن سرمایه خود فکر می کنید، بهتر است به سرمایه گذاری در بازار دیگری فکر کنید. چراکه گرفتن تصمیمات هیجانی در بورس نتیجه ای نخواهد داشت. بهترین زمان خرید سهام در گذشته برای خرید سهام را اول آموزش و پس از آن تجربه شخصی خودتان تعیین می کند.
روشهایی برای انتخاب بهترین زمان برای خرید سهام
انتخاب یک سهم خوب برای خرید، نه تنها یک حرفه تخصصی است، بلکه می تواند یک هنر باشد! زمانی که تصمیم به خرید سهام یک شرکت می گیرید، باید چشم انداز و آینده آن را نیز در نظر داشته باشید. از همین رو باید بگوییم که عوامل زیادی در موفقیت یک شرکت دخیل هستند؛ بنابراین هیچ فرمول جادوئی برای پیش بینی آن وجود ندارد بلکه تنها باید مهارت کافی برای تحلیل و بررسی داشته باشید. علاوه بر آن جنبه های کمی یک شرکت مانند سود آن به راحتی قابل اندازه گیری است اما انتخاب بهترین زمان برای خرید سهام به عوامل دیگری نیز نیازمند است؛ به عنوان مثال چگونه می خواهید جنبه های کیفی یک شرکت مانند کارکنان آن، حسن شهرت و .. را اندازه گیری کرده و بعد تصمیم بگیرید؟
یکی دیگر از دلایلی که سرمایه گذاری در این بازار را به یک هنر تبدیل کرده است این است که بازار همیشه طبق تصورات و پیش بینی های شما رفتار نمی کند. عوامل زیادی می تواند سبب تغییرات ناگهانی و غیر قابل پیش بینی در بازار شود؛ بنابراین به عنوان یک فرد معامله گر باید انتظارات هر چیزی را داشته باشید. از همین رو برای تشخیص زمانی مناسب برای خرید سهام روش هایی وجود دارد که در ادامه به آن ها اشاره کرده ایم.
- انتخاب بهترین سهام برای خرید به روش علم تکنیکال
- انتخاب بهترین زمان برای خرید سهام به روش بنیادی
روش تکنیکال؛ روشی برای تشخیص بهترین زمان برای خرید سهام
علم تکنیکال در بورس چیست؟ این سوال اغلب افرادی است که به تازگی می خواهند قدم در این بازار بگذارند. به علم بررسی نمودارهای قیمتی و پیش بینی صعودی و یا نزولی بودن بازار به کمک نمودارها، علم تکنیکال گفته می شود. در واقع علم تکنیکال به یک معامله گر کمک می کند تا:
- نوسان های قیمتی گذشته را با انگیزه پیش بینی تغییرات قیمت در آینده تحلیل کنید
- می توانید منطبق بر رفتارهای بازار و از طریق میانگین متحرک قیمت ها، حجم معاملات، شکل گیری الگوها و سایر شاخص های تکنیکال را تحلیل کنید.
- علم تکنیکال یک روش معتبر برای پیش بینی قیمت کالاها بر اساس الگوی تغییرات قیمت است.
تکنیکال سه اصل مهم دارد که باید به آن ها توجه داشته باشید. اول اینکه همه چیز در قیمت لحاظ شده است، روندها_الگوها تکرار خواهند شد و قیمت ها بر اساس روندها حرکت خواهند کرد. از آنجایی که قیمت ها بر اساس روندها حرکت می کنند، در بحث تحلیل تکنیکال، روندشناسی یکی از ضروری ترین مباحثی است که برای داشتن عملکردی قابل قبول در بورس باید به آن توجه داشته باشید. اگر اقدام به روندشناسی کنید، خطاهای معاملاتی خود را به حداقل کاهش می دهید چرا که می دانید نباید در روند نزولی اقدام به خرید سهم کنید.
آشنایی با مفهوم های روندشناسی
همانطور که کمی پیش اشاره کردیم شناسایی روند قیمتی در بحث بهترین زمان برای خرید سهام بسیار پراهمیت است. آشنایی با راهبردهای اول روندشناسی به شما کمک می کند تا تحلیل تکنیکال معتبرتری داشته باشید.
- سقف قیمت: هرگاه در مسیر صعودی دو روز متوالی منفی ب میزان ریزش 7% تشکیل شود به آن سقف قیمتی می گوییم.
- کف قیمتی: هرگاه در مسیر نزولی دو روز پشت سرهم با میزان صعود 7% تشکیل شود به آن کف قیمتی می گوییم.
- به مجموعه ای از تغییرات قیمتی که بتوانیم سه کف قیمتی را با یک خط به یک دیگر متصل کنیم به گونه ای که به ازای هر کف یک سقف بالاتر داشته باشیم روند مثبت گفته می شود.
- به آخرین لمس قیمت روند شکسته قبل از ادامه کاهش قیمت سهام پولبک گفته می شود.
راهبردهای دوم روند شناسی نیز عبارتنداز:
- سطح مقاومتی: سطح قیمتی که هر زمان قیمت به آن سطح نزدیک می شود احتمال اینکه قیمت نتواند از آن سطح عبور کند افزایش می یابد.
- سقف تاریخی: به قیمتی از سهام گفته می شود که بعد از آنکه قیمت سهام به آن عدد مشخص رسید، برای مدت زمان طولانی شاید 7 سال، دیگر به آن قیمت نرسد. بنابراین می تواند بهترین زمان برای خرید سهام باشد.
انتخاب زمان مناسب برای خرید سهام به روش بنیادی
پس از روش بررسی تکنیکال روش دیگری نیز برای مشخص کردن بهترین زمان برای خرید یک سهم وجود دارد و آن روش بنیادی است. در انتخاب یک سهم به روش تمرکز بر آیتم های تحلیل بنیادی باید به موارد زیر دقت کافی داشته باشیم.
- تابلو خوانی
- صورت های مالی و فعالیت شرکت
- بدست آوردن نسبت های مالی
- پیش بینی سودآوری و تعدیل های EPS
- بررسی وضعیت کشور و شرایط سیاسی
- مورد بررسی قرار دادن ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک
آموزش تابلو خوانی
آموزش تابلو خوانی به شما کمک می کند تا متوجه شوید سهام مورد نظر به لحاظ قیمتی بار روانی دارد یا خیر. همچنین تابلو خوانی اطلاعات مفید دیگری از قبیل تعداد سهام شرکت، درصد شناوری سهام، پی برای سهام شرکت و سود سازی به ازای هر سهم به شما می دهد.
صورت های مالی و فعالیت شرکت
در بحث بررسی صورت های مالی و فعالیت شرکت نیز باید ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت گردش وجوه نقد و فعالیت شرکت مورد بررسی قرار بگیرند. بررسی تمام ابعاد ترازنامه به شما کمک می کند تا اطلاعات مفیدی راجع به دارایی های جاری و غیرجاری، بدهی های جاری و غیرجاری، حقوق صاحبان سهام و … بدست آورید. بنابراین می توان اینطور گفت که انتخاب بهترین زمان برای خرید سهام کار چندان ساده ای نیست و به آموزش و یادگیری پیوسته نیاز دارد! نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این است که در صورت های سود و زیان اغلب افراد ملاک را بر سود هر سهم قرار می دهند که این ریسک بالایی دارد!
بررسی فعالیت شرکت و گروه و صورت گردش وجوه نقد
بررسی صورت های گردش وجوه نقد نیز نشان دهنده این است که یک شرکت چگونه سرمایه و دارایی های خود را هزینه می کند؛ از همین رو اطلاع از آن می تواند سیگنال خوبی برای انتخاب بهترین زمان برای خرید سهام باشد. بررسی فعالیت شرکت و یا گروه نیز بیانگر این است که سرمایه و دارایی از کجا وارد شرکت شده است. این صورت را باید طی دوره سال های متوالی مورد بررسی قرار داد و آن را با دوره های قبل و بعد مقایسه کرد.
آیا الان زمان مناسبی برای ورود به بورس است؟
چه زمانی برای ورود به بورس و یا خرید و فروش مناسب تر است؟ پاسخ دقیقی به این سوال وجود ندارد! چراکه اگر به خوبی می دانید بورس چیست و آموزش های لازم را نیز در این زمینه دیده اید، همین الان بهترین زمان است که وارد بورس شوید و اگر آموزش ندیده و یا اطلاعاتی ندارید، هیچ زمانی برای ورود به این بازار سرمایه گذاری مناسب نیست! بورس یکی از بهترین بازارهای سرمایه است که می تواند سود خوبی به شما بدهد اما به شرطی که توانایی مدیریت کردن سرمایه خود را داشته باشید. به عنوان مثال نمی توانید به امید سیگنال گرفتن از دیگران و یا خرید و فروش طبق پیروی از اکثریت، انتظار سودهای زیادی داشته باشید.
بسیاری از افراد برای ورود به بورس هیچ هدفی جز یک شبه پولدار شدن ندارند! توجه داشته باشید که بورس نمی تواند در یک بازه زمانی کوتاه سرمایه شما را چندین برابر کند! بلکه برای گرفتن بهترین نتیجه از این بازار باید با چشم اندازی چند ساله سرمایه خود را وارد بازار کنید. بنابراین در کنار تشخیص بهترین زمان برای خرید سهام، باید دقت داشته باشید که بورس همیشه طبق پیش بینی های شما رفتار نمی کند؛ پس باید قدرت مدیریت هر چیزی را داشته باشید.
چه میزان از سرمایه خود را وارد بورس کنیم؟
این یکی از اصلی ترین سوالاتی است که اغلب از ما پرسیده می شود. چه میزان از سرمایه خود را به بازار تزریق کنیم؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال نیز کسی به اندازه خودتان نمی تواند کمک کننده باشد! چه میزان قدرت ریسک دارید؟ آیا سرمایه خرید سهام در گذشته ای دارید که حداقل تا 3 سال آینده به آن نیاز نداشته باشید؟ همان طور که قبلا نیز گفتیم بازار بورس نسبت به دیگر بازارهای سرمایه مانند بازار طلا و یا ارز بهتر است اما در صورتی که با چشم اندازی چند ساله وارد آن شده باشید.
اگر از بورس انتظار دارید تا یک شبه شما را به درآمد برساند، احتمالا تصمیمات هیجانی بیخ گوشتان است! در این شرایط هر سهمی که به شما توصیه کنند می خرید بدون آنکه هیچ یک از آموزش های بالا مانند تحلیل تکنیکال و یا تحلیل بنیادی را دیده باشید! فراموش نکنید که تشخیص بهترین زمان برای خرید سهام بدون آموزش های لازم یکی از چالشی ترین قسمت های بورس است. همچنین دانش کافی به شما کمک می کند تا بهترین زمان برای فروش هر سهمی را نیز تشخیص دهید و اینگونه دیگر تصمیمات هیجانی نخواهید گرفت.
سرمایه گذاری از طریق بورس سخت و خطرناک نیست اگر آموزش دیده باشید!
همان طور که چندین بار در طول متن اشاره کردیم برای ورود به بورس چیزی بیشتر از آموزش و بالا بردن اطلاعات اهمیت ندارد. مهم نیست هم اکنون چند درصد مردم در بورس حضور دارند؛ مهم این است که اگر شما نیز می خواهید به یک معامله گر حرفه ای تبدیل شوید باید آموزش ببینید و بی گدار به آب نزنید! برخی از افراد تجربه های خوشایندی از سرمایه گذاری در بورس ندارند و از نظر آن ها این بازار ریسک بالایی دارد.
توجه داشته باشید که هیچ شخصی نمی تواند رفتار بازار را کاملا پیش بینی و تضمین کند؛ بنابراین تشخیص بهترین زمان برای خرید سهام و همچنین بهترین زمان برای ورود و خروج از بازار تنها به آموزش و کسب تجربه نیاز دارد.
دامنه نوسان قیمت سهام در بورس و تاثیر آن بر معاملات بازار
دامنه نوسان قیمت سهام ابزاری است که حد بالا و پایین معامله یک سهم را مشخص و نوسانات قیمت آن را کنترل میکند. تاثیر دامنه نوسان قیمت سهام در بورس را در کارگزاری سرمایه و دانش بخوانید.
دامنه نوسان قیمت سهام چیست ؟ این دامنه چه اهمیتی برای کاربران در بازار بورس دارد؟ در این مقاله با شما همراه هستیم تا یکی از مهمترین فاکتورهای مربوط به بازار یعنی دامنه نوسان بورس را با شما مرور کنیم. همان طور که میدانید معاملات در بازار خرید سهام در گذشته بورس تهران با محدودیت نوسان در طول روز همراه است. اما بسیاری از کاربران اطلاعات کافی درباره این دامنه نوسان نداشته و به همین دلیل در هنگام شروع معاملات خود در بازار با چالشهایی روبرو میشوند.
در ادامه سری تا پیاز دامنه نوسان قیمت سهام را بررسی کرده و تأثیر آن بر معاملات را نیز ارزیابی خواهیم نمود.
دامنه نوسان قیمت سهام چیست
دامنه نوسان بورس چیست و آیا فقط مختص بازار بورس ایران است؟ قیمت هر سهم در بازار بورس ایران در طول هر روز کاری میتواند مقدار مشخصی از قیمت روز قبل جابهجا شود. به این معنی که امکان افزایش و یا کاهش قیمت یک سهم در یک روز بیشتر از این محدوده نوسان وجود نداشته و در صورت ارائه پیشنهادات قیمتی کمتر یا بیشتر از محدوده مجاز در نظر گرفته شده، عملاً امکان معامله برای کاربر وجود نخواهد داشت.
دامنه نوسان قیمت سهام تنها مختص بورس ایران نبوده و همه کشورهای بزرگ نیز از این مهم استفاده میکنند. با توجه به مزیتهایی که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت، این ابزار در بزرگترین بازارهای بورس جهانی نیز کاربرد دارد. البته مقدار این محدوده در هر بازار متفاوت است. برخی از کشورها 10 درصد از قیمت نهایی روز گذشته، در برخی کشورها 20 درصد و در ایران به صورت معمول 5 درصد تعیین شده و کاربرد دارد.
دامنه نوسان قیمت سهام در بورس چقدر است؟
اکنون درک کردید که دامنه نوسان قیمت سهام چیست و فقط مختص بازار بورس تهران هم نبوده و در همه کشورها از مزیتهای آن استفاده میشود. اما دامنه نوسان قیمت سهام در بورس تهران چقدر است؟ دامنه نوسان بورس تهران در هر روز برای هر بازار متفاوت است.
دامنه نوسان سهام در بازار بورس تابلو اصلی و فرعی 5 درصد است. به این معنی که قیمت یک سهم در هر روز نسبت به قیمت روز قبل حداکثر میتواند 5 درصد افزایش یا 5 درصد کاهش پیدا کند.
دامنه نوسان قیمت حق تقدم سهام مثبت و منفی 10 درصد است.
دامنه نوسان قیمت در بازار اول و دوم فرابورس 5 درصد است.
در بازار پایه فرابورس نیز سهام در سه تابلو مختلف دستهبندی میشوند که دامنه نوسان قیمت هر یک از این تابلوها با هم متفاوت است.
دامنه نوسان قیمت سهام در تابلو زرد فرابورس مثبت و منفی 3 درصد است. در صورتی که در این سهمها شاهد صفر خرید و یا فروش به مدت سه روز متوالی باشیم، دامنه نوسان به مثبت و منفی 5 درصد تغییر خواهد کرد.
دامنه نوسان قیمت سهام در تابلو نارنجی 2 درصد است و در صورت وجود صف خرید یا فروش به مدت سه روز متوالی در این سهمها، دامنه نوسان آنها به 4 درصد تغییر پیدا خواهد کرد.
دامنه نوسان قیمت سهام در تابلو قرمز 1 درصد است و در صورت وجود صف خرید یا فروش به مدت سه روز متوالی در این سهمها، دامنه نوسان آنها خرید سهام در گذشته خرید سهام در گذشته به 3 درصد تغییر خواهد یافت.
معیار تعیین دامنه نوسان قیمت سهام چیست
دقت داشته باشید که دامنه نوسان بورس بر اساس قیمت نهایی روز قبل تعیین میشود نه سایر قیمتها. اگر به تابلو بورس نگاه کرده باشید در پایان هر روز قیمتهای مختلفی برای یک سهم اعلام میشود.
قیمت آغازین اولین قیمتی است که هر روز سهم مورد نظر اولین معامله را با آن شروع کرده است.
قیمت پایانی قیمت آخرین معامله صورت گرفته در آن سهم در انتهای روز است.
پایینترین و بیشترین قیمت نیز قیمتهای حداقلی و حداکثری مربوط به یک سهم هستند.
در نهایت قیمت نهایی یک سهم از میانگین وزنی معاملات صورت گرفته در طول روز به دست میآید که معیار تعیین دامنه نوسان قیمت سهام در روز بعد خواهد بود.
در واقع صفر دامنه نوسان در هر روز کاری همان قیمت نهایی روز قبل است و 5 درصد کاهش یا افزایش از این قیمت محاسبه میشود.
تاریخچه و آینده دامنه نوسان قیمت سهام چیست
لازم به توضیح است که هر چند دامنه نوسان بورس در شرایط فعلی حداکثر 5 درصد است، اما این محدوده در طول تاریخچه بورس متفاوت بوده و ممکن است در آینده نیز دستخوش تغییراتی شود. سازمان بورس بر اساس شرایط موجود و پیشرفت بازار اقدام به ایجاد تغییر در این دامنه کرده است. دامنهای که در سالهای گذشته ابتدا 3 درصد بود و سپس به 5 درصد افزایش پیدا کرد. از این رو تغییر کردن آن در آینده نیز خیلی دور از ذهن نخواهد بود.
تأثیر دامنه نوسان قیمت سهام در بورس و معاملات چیست؟
با تعریف دامنه نوسان در بورس آشنا شدید و اکنون میدانید که دامنه نوسان قیمت سهام چیست . اما لازم است تا تأثیر دامنه نوسان بر معاملات کاربران را نیز بررسی کنیم. دقت کنید که تأثیر این دامنه ممکن است شرایط معاملات شما را با چالشهایی روبهرو سازد. از این رو دقت به این نکات اهمیت بسیار زیادی برای افراد فعال در بازار بورس دارد.
به عنوان اولین تأثیر باید در نظر بگیرید که امکان افت قیمت یک سهم در هر روز بیش از 5 درصد نسبت به قیمت نهایی روز قبل وجود ندارد.
هم چنین امکان افزایش قیمت سهم بیش از 5 درصد قیمت نهایی روز قبل وجود نخواهد داشت.
وقتی تقاضا برای یک سهم افزایش یافته و در نتیجه قیمت سهم رو به افزایش است، در نهایت این امر میتواند منجر به ایجاد صف خرید در سهم مورد نظر شده که ایجاد صف خرید دقیقاً به دلیل وجود همین دامنه نوسان بورس است.
هم چنین مفهوم صف فروش نیز به دلیل تعریف دامنه نوسان در بورس ایجاد شده است. وقتی عرضه یک سهم با فشار زیادی همراه شده و نهایت افت قیمت مجاز در طول یک روز برای آن رخ میدهد، شاهد ایجاد صف فروش در آن خواهیم بود.
حداکثر میزان افت یا افزایش سرمایه در طول روز با دامنه نوسان 5 درصد چقدر است؟
با تعریف دامنه نوسان بورس آشنا شدید. دقت داشته باشید که برخی از کاربران با این تعریف بر این تصور هستند که حداکثر میزان ممکن برای افت سرمایه یا افزایش سرمایه آنها در طول روز 5 درصد خواهد بود. این تصور اشتباه است.
فرض کنید که شما یک سهم در ابتدای یک روز کاری در صف خرید خریداری کرده باشید. در صورتی که قیمت سهم در انتهای روز به صف فروش برسد، سرمایه شما با 10 درصد افت قیمت و 1.5 درصد کارمزد همراه شده است. در واقع ممکن است شما در طول یک روز 11.5 درصد از سرمایه خود را از دست بدهید.
فرض کنید که شما در ابتدای یک روز سهمی را در صف فروش خریداری کرده باشید. اگر قیمت سهم در طول همان روز به صف خرید برسد، سرمایه شما با 10 درصد افزایش سرمایه و 1.5 درصد کارمزد همراه شده که در نهایت سود 8.5 درصدی را برای شما به دنبال خواهد داشت.
نحوه تعیین دامنه نوسان قیمت سهام در بورس بر اساس حجم مبنا
برای اینکه بهتر از قبل بدانید دامنه نوسان قیمت سهام چیست باید شما را با یک مفهوم دیگر در بازار به نام حجم مبنا آشنا کنیم. زیرا محاسبه دامنه نوسان قیمت برای هر روز به این اصطلاح نیز وابسته است.
حجم مبنا چیست؟
اگر به تابلو بورس برای هر سهم دقت کرده باشید، یکی از اطلاعات درج شده در تابلو برای هر سهم حجم مبنا است. حجم مبنا برای هر سهم بر اساس فاکتورهای مختلفی اعم از میزان کل سهام موجود برای آن سهم، درصد شناوری و مواردی از این دست تعیین میشود.
در اصطلاح بازار به حداقل حجمی که لازم است تا محدوده نوسان قیمت یک سهم به صورت کامل اعمال شود، حجم مبنا گفته میشود. در واقع برای اینکه قیمت یک سهم بتواند در نهایت به حداکثر دامنه نوسان چه در جهت منفی و چه در جهت مثبت برسد، حداقل باید به مقدار حجم مبنا معامله شده باشد.
برای درک هر چه بهتر این مفهوم، شما را با یک مثال ساده همراه میکنیم. فرض کنید که قیمت نهایی یک سهم در روز گذشته 1000 تومان بوده است. در شروع روز جاری این سهم در صف فروش باز شده و در تابلو با 5 درصد منفی روی عدد 950 تومان قرار گرفته و تا انتهای روز از صف فروش خارج نشود. در شرایط عادی و بدون وجود حجم مبنا، قیمت نهایی این سهم برای روز آتی همان 950 تومان خواهد بود. اما این مهم با وجود حجم مبنا شرایط دیگری خواهد داشت.
اگر حجم معاملات سهم در روز جاری حداقل به حجم مبنا برسد، قیمت نهایی آن 950 است. اما اگر حجم معاملات نتواند به حجم مبنا برسد، عملاً قیمت نهایی روز آتی مقداری کمتر و با یک تناسب بر اساس حجم مبنا و حجم معاملات تعیین خواهد شد.
مزیتهای دامنه نوسان قیمت سهام چیست
تا به اینجای مقاله تشریح کردیم که خرید سهام در گذشته دامنه نوسان قیمت سهام چیست و چگونه محاسبه میشود. اما این ابزار چه مزیتهایی برای کاربران به دنبال دارد؟
با وجود دامنه نوسان قیمت سهام، سهامداران بزرگ و افراد با سرمایهای زیاد امکان ایجاد تغییرات خیلی زیاد و به دلخواه خود را در قیمت سهم نخواهند داشت و این میزان حداکثر به مقدار دامنه نوسان خواهد بود.
وجود دامنه نوسان بورس باعث میشود تا در نهایت در انتهای روز قیمت واقعی سهم کشف شود. در صورت بروز اختلال در روند معاملات از سوی برخی از سهامداران و یا در زمان شروع عرضه یک سهم بعد از چند روز بسته بودن، از دامنه نوسان برای کشف قیمت آن استفاده میشود.
در شرایط بحرانی، دامنه نوسان از بروز تلاطمهای شدید در هر سهم جلوگیری میکند.
کاهش ریسک معاملات برای کاربران هم از مزیتهای وجود دامنه نوسان است تا آنها بیش از یک درصد مشخص در طول روز محتمل ضرر نشوند.
هم چنین با تعریف حجم مبنا باید درک کنید که ایجاد همین محدوده نوسان 5 درصدی در یک سهم نیز نیاز به سرمایه زیادی داشته و برای هر کسی با سرمایه کم امکانپذیر نخواهد بود. به این معنی که با یک معامله در صف فروش نمیتوان قیمت نهایی سهم را به منفی 5 درصد کاهش داد و برای این منظور حداقل نیاز است تا به مقدار حجم مبنا در آن سهم معامله صورت پذیرد.
معایب دامنه نوسان قیمت سهام چیست
دامنه نوسان قیمت سهام در بورس معایبی را نیز با خود به همراه دارد که درک آنها نیز برای کاربران لازم است.
ایجاد صف فروش و صف خرید از اصلیترین معایب این دامنه نوسان است.
عدم امکان سوددهی خیلی زیاد یک سهم در طول یک روز و یا چند روز را نیز میتوان به این معایب اضافه نمود.
دامنه نوسان قیمت سهام همان طور که از کاهش قیمت قابل توجه یک سهم جلوگیری کرده و مانع از ضرر کردن زیاد کاربران در بازار در طول یک روز میشود، از افزایش قیمت بی رویه آن نیز جلوگیری مینماید.
استثنائات دامنه نوسان بورس چیست
اکنون به خوبی میدانید که دامنه نوسان چیست و چه کاربردی در بازار دارد. اما لازم به یادآوری است که دامنه نوسان قیمت سهام با استثنائاتی نیز روبرو است. در برخی از مواقع دامنه نوسان قیمت یک سهم تغییراتی به خود میبیند.
در صورت افشای اطلاعات با اهمیت از نوع الف، در روز باز شدن قیمت آن، هیچ محدودهای برای آن تعیین نشده و قیمت سهم بدون دامنه نوسان قیمت سهام معامله خواهد شد.
در صورت برگزاری مجمع سالانه با هدف تقسیم سود یا تصویب صورتهای مالی، در روز باز شدن، قیمت سهم بدون محدودیت دامنه نوسان قیمت سهام باز خواهد شد.
در صورت توقف معاملات در یک نماد به دلیل افزایش سرمایه یک شرکت نیز قیمت آن در روز ابتدایی معاملات بدون محدودیت نوسان باز خواهد شد.
جمعبندی و نتیجهگیری
در این مطلب با تعریف دامنه نوسان در بورس آشنا شدیم. مفهوم دامنه نوسان قیمت سهام در بورس در اکثر کشورهای جهان برای جلوگیری از افت و خیز شدید قیمت در طول یک روز مخصوصاً در شرایط بحرانی و به وجود آمدن اخبار اقتصادی و سیاسی مختلف معنا پیدا میکند. در بازار بورس ایران نیز این مفهوم با همین استدلال مورد استفاده قرار گرفته و لازم است تا کاربران قبل از اینکه وارد معاملات واقعی در این بازار شوند، بدانند که دامنه نوسان قیمت سهام چیست و چه تأثیری روی معاملات آنها خواهد داشت.
ده نکته مهم در خرید و فروش سهام و سرمایهگذاری در بورس
بازار سرمایه ماهیتی نوسانی دارد و برای موفقیت در آن باید از دانش و تجربه لازم برخوردار باشیم و بتوانیم زمان لازم برای فعالیت مطلوب در این بازار را اختصاص دهیم. در واقع برای خرید سهام، باید بسیاری از عوامل را بررسی کنیم تا بتوانیم بهترین نتیجه را بگیریم. نکات متعددی برای سرمایهگذاری در بورس وجود دارند که لازم است رعایت شوند، از این رو در این مقاله به بررسی ده نکته مهم در خرید و فروش سهام و سرمایهگذاری در بورس خواهیم پرداخت.
نکات مهم برای خرید و فروش سهام و سرمایه گذاری در بازار بورس
عموما برای فعالیت در هر بازاری لازم است تا نکات اولیه، که لازمه فعالیت درست و منطقی هستند، را آموخته باشیم. بازار سرمایه نیز یکی از بازارهایی است که برای فعالیت در آن لازم است تا شرکتهای بورسی را از ابعاد مختلفی مورد سنجش و ارزیابی قرار دهیم. بازار سرمایه به دلیلی پیچیدگیهای خاصی که دارد، شاید بیش از بازارهای دیگر نیازمند دانش و زمان برای کسب آگاهی و تجربه باشد. این پیچیدگی، هم از حیث اطلاعات کلی بازار و نحوه عملکرد آن است، هم صنایع و شرکتهای بسیاری وجود دارند که باید از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گیرند. مورد دیگر آن است که حتی نحوه فعالیت در سامانههای معاملاتی نیز نیازمند آموزش است.
چنین بازاری قاعدتا نمیتواند برای افراد بدون آگاهی بازده داشته باشد و این افراد عموما زیانهای سنگین خواهند کرد. پس اولین لازمه فعالیت در بورس کسب دانش و اطلاعات لازم برای فعالیت است و در مرحله بعد لازم است که موارد و نکات مهم و کاربردی موجود در بازار سرمایه را بدانید و به آنها عمل کنید. در واقع ورود بدون علم و آگاهی کامل از صنایع و شرکتهای مختلف، میزان بازده و نحوه عملکرد آنها، به کسب زیان منجر خواهد شد و عوامل دیگری نیز وجود دارند که در ادامه این مقاله به بیان ده مورد از مهمترین نکات در زمینه خرید و فروش سهام و سرمایهگذاری در بورس خواهیم پرداخت:
۱- سرمایهگذاری با پول مازاد
لازم است توجه داشته باشید که میزان پولی را باید وارد بازار سرمایه کنید که در صورت از دسترفتن آن، آسیب جدی به شما وارد نشود. در واقع فروش زمین، ساختمان، ماشین و … برای فعالیت در بورس کاری اشتباه است و هرگز نباید انجام شود. به طور کلی بهترین راه این است که میزان پولی را وارد این بازار کنیم که تاثیری بر زندگی روزمره ما نداشته باشد.
۲- انتخاب صنایع برتر
انتخاب صنایع برتر، یکی از عوامل ضروری برای موفقیت در بازار سرمایه است. در واقع لازم است صنعتی انتخاب شود که چشمانداز روشنی داشته باشد و نیاز بیشتری به آن در چرخه اقتصادی کشور حس شود. مورد بعدی قابل تکثیر نبودن یا تکثیر بسیار کم آن صنعت است و لازم است از ثبات بالایی برخوردار باشد و در بین صنایع برتر جهان قرار داشته باشد. تولیدات داخلی محصولات آنها، ارزانتر از سایر کشورها خرید سهام در گذشته باشد و امکان واردات نیز وجود نداشته باشد تا بتواند بازار خوبی را برای خود فراهم کند و کشورهایی که از لحاظ صنعتی پیشتر از ما هستند، نتوانند محصولات بهتر و ارزانتری تولید کنند.
۳- تشکیل سبدی متنوع از سهام برتر
یکی از راههای کاهش و کنترل ریسک، تشکیل سبدی متنوع از شرکتهای برتر صنایع مفید و کاربردی است. ابتدا لازم است صنایع و شرکتهای موجود در آنها را بررسی کنید و از هر صنعت، یک یا دو شرکت برتر را انتخاب کنید و پس از بررسی صورتها و گزارشات مالی، سهام برتر را انتخاب کنید. داشتن ۴ یا ۵ شرکت و تخصیص ۲۰ تا ۲۵ درصد دارایی به هر کدام، سبب میشود تا از ریسک کلی پرتفو شما کاستهشود و در صورت کسب زیان از یک صنعت، صنایع دیگر به تعدیل سود و زیان شما کمک خواهند کرد.
۴- بازدهی
لازم است میانگین بازدهی شرکت مورد نظر را در دورههای زمانی مختلف بررسی کنید و هر کدام از شرکتها که میانگین بازدهی بیشتری داشته باشند، برای خرید مطلوب خواهند بود.
۵- نقدشوندگی
میزان معاملات روزانه انجامشده برای سهام نیز، یکی از مولفههای دیگر است که در جهت یافتن سهام مناسب ما را یاری میکند. در واقع حجم معاملات، میزان عرضه و تقاضا و فعالیت بدون توقف برای سهام، از جمله عواملی هستند که بر انتخاب ما تاثیر خواهند داشت. سهامی که معاملات روزانه بالایی دارند و به راحتی خرید و فروش میشوند، در واقع از نقدشوندگی بالایی برخوردار هستند و خرید آنها مناسب خواهد بود. سهامی که معاملات زیادی ندارند، در واقع میزان نقدشوندگی کمی خواهندداشت و نمیتوان بهراحتی آنها را تبدیل به نقدینگی کرد.
۶- سهام شناور آزاد
به میزان سهامی که در دسترس عموم قرار دارند و در میان سرمایهگذاران خرد تقسیم شدهاند، سهام شناور میگویند. لازم است که میزان سهام شناور آزاد سهم بیش از ۱۵ درصد باشد. البته لازم به ذکر است که شرکتهایی که میزان سهام شناور آزاد بسیار زیادی دارند نیز مناسب نیستند چراکه سبب کندشدن روند حرکتی سهم میشوند و به دلیل حرکت فرسایشی سهم، سبب خستگی سهامداران میشوند. در واقع سهمی که شناوری بالا دارد، مانند فردی است که تحصیلات بالایی دارد اما پشتوانه کاری برای او وجود ندارد.
۷- بررسی نسبتهای مالی مانند p/e سهم و انجام تحلیلهای مختلف
اگر سود پیشبینیشده را بر قیمت روز سهم تقسیم کنیم، نسبت p/e به دست میآید. این نسبت در صنایع مختلف با یکدیگر متفاوت است و برای انتخاب سهام برتر لازم است تا p/e سهام یک صنعت را با صنعت دیگر مقایسه کرده و سهمی که نسبت p/e کمتری دارد را انتخاب میکنیم. بالابودن این مقدار نشان از خوشبینی سهامداران از آینده دارد و بیان میکند که به رشد و کسب بازده برای شرکت باور دارند. لازم به ذکر است که ریسک سهامی که این نسبت برای آنها بالا است نیز بیشتر خواهد بود. نکته دیگری که بسیار اهمیت دارد، انجام تحلیلهای مختلف نظیر تحلیل تکنیکال و بنیادی است که دید جامعی از وضعیت شرکت به ما خواهند داد و میتوانیم با اطمینان بیشتری به سمت کسب بازده بالا حرکت کنیم.
۸- میزان پرداخت سود نقدی
میزان سود نقدی که شرکتها در مجامع سالیانه خود به سهامدارانشان پرداخت میکنند، هرقدر بیشتر باشد، آن شرکت مناسبتر خواهدبود. در واقع شرکتها تعیین میکنند که چه میزان از سود به دستآمده را میان سهامداران با عنوان سود نقدی تقسیم کنند. از این رو سهام شرکتهایی که پیشنهاد پرداخت سودنقدی بالاتر از ۸۰ درصد از سود به دستآمده سالانه خود را دارند، مناسب هستند. برای بررسی این مهم، بررسی سود نقدی سالهای گذشته میتواند موثر باشد.
۹- کنترل رفتارهای هیجانی
بازار سرمایه دارای نوسانات بسیاری است و در اکثر مواقع رفتارهای هیجانی افراد در مقابل با تغییرات قیمتی و شرایط بحرانی، سبب وخامت اوضاع میشود. در واقع رفتارهای سرمایهگذاران در این بازار، بر کل بازار سرمایه اثرگذار است و لازم است تا با دانش لازم و کنترل عواطف و احساسات خود پیش رویم تا از تصمیمات هیجانی و زیانهای بیشتر در امان باشیم.
۱۰- عملکرد مدیریت، طرح های توسعه و قدمت شرکت
عملکرد مدیریت شرکت نیز بسیار مهم است، چرا که برخی از شرکتها با اعلام اعداد و ارقام کذب، سبب زیان سهامداران میشوند و شرکتهایی که عملکرد مدیریت خوبی داشتهاند، با بررسی سوابق گذشته مدیران آنها قابل تشخیص هستند. در این حالت عملکرد خوب مدیران حاکی از آن است که در تعیین عواملی چون قیمت سهم، پیشبینی سود، تعدیل مثبت یا منفی، طرحهای توسعه و افزایش سرمایه، صادقانه عمل کردهاند و تغییری در قیمتها و دیگر عوامل ایجاد نشده است. نکته بعدی قدمت شرکتها است. موفقیت شرکتهای نوپا زمانبر است. در واقع کسب و کارهای نوپا مانند کودکی هستند که نیاز به طیکردن مجموعهای از مراحل دارد تا به حد جوانی و بزرگسالی برسد. اگر شرکت مناسب را انتخاب کنید، با گذر سهام رشد قابل توجهی خواهد داشت اما امکان شکست نیز وجود دارد.
نکات مشترک میان تمامی شرکتهای موفق
در واقع تمامی شرکتهای موفق به نوعی این مولفهها را در خود داشتهاند و به همین دلیل به موفقیتهای چشمگیر دست پیدا کردهاند. در ادامه به بیان این نکات خواهیم پرداخت:
درآمدهای جاری هر سهم
سود آخرین سه ماهه سهامی که انتخاب میکنید، باید در مقایسه با سهماهه مشابه سال قبل، رشد حداقلی ۲۰ درصد و بالاتر داشته باشد.
درآمدهای سالانه
درآمدهای شرکت طی ۵ سال گذشته، باید رشد قابل توجهی داشته باشند و لازم است تا سهامی انتخاب شوند که سود سالانه آنها از رشد ۲۵ تا ۵۰ درصدی تشکیل شده باشد.
محصولات یا خدمات جدید
بعضی شرکتها به دلیل خدمات متفاوت و و ایجاد نوآوری در کسب و کارشان، میتوانند ارزش افزوده بیشتری ایجاد کنند و پتانسیل کسب سود بیشتری خواهند داشت. لازم به ذکر است که باید از شرکت و خدمات آن مطمئن باشید، چراکه ممکن است هزینههای انجامشده به ثمر نرسند و زیان در بر داشته باشند. از این رو قدمت و سابقه شرکت مورد توجه خواهد بود.
میزان عرضه و تقاضا و حجم سرمایه شرکت
میزان عرضه و تقاضا و حجم معاملات سهام در قیاس با یکدیگر عاملی است که اطلاعات ارزشمندی درباره وضعیت معاملات و تمایل سرمایهگذاران به معاملات آن سهم به ما میدهد. از طرفی سهامی که میزان عرضه و تقاضای بالایی دارند، در واقع میزان نقدشوندگی بالایی نیز خواهند داشت. مورد دیگر این است که در شرایط مساوی و صرفا وجود تفاوت در میزان سرمایه، شرکتهایی که سرمایه کوچکتری دارند، در قیاس با شرکتهای دارای سهام و طول عمر زیاد بهتر هستند. این شرکتها به دنبال رشد هستند و سهام شناور کمتری دارند و در قیاس با شرکتهای بزرگ که معمولا سهام شناور بالاتری دارند، زودتر رشد خواهند کرد.
پیشگام بودن
به طور کلی و در صنایع مختلف، عموما دو یا سه سهم پیشگام موجود است که رشد خوبی دارند.
حمایتهای نهادی
وجود سرمایهگذاران نهادی که عملکرد بهتری از میانگین بازار داشتهاند، به عنوان سهامداران شرکت بسیار مهم است. در واقع این سرمایهگذاران اشخاص حقوقی هستند و به صورت روزانه به ارزیابی شرکتهای مختلف میپردازند و تخصص، تجربه و امکانات بیشتر این اشخاص در قیاس با افراد حقیقی، سبب میشود تا انتخاب بهتری داشته باشند و میتوان بر اساس انتخاب آنها پیشرفت.
جهت بازار
بررسی جهت بازار در تشخیص میزان سود و زیان سهام میتواند بسیار تاثیرگذار باشد. در واقع با یادگیری تفسیر روزانه شاخصهای عمومی و بررسی عملکرد پیشگامان بازار، میتوانید شرایط عمومی بازار و جهتگیری آن را تشخیص دهید و تغییرات قیمت و حجم سهام مختلف را بررسی کنید
کلام آخر
لازمه فعالیت موفق و سودده در بازار سرمایه، داشتن دانش، تجربه و زمان لازم برای فعالیت است. پس از یادگیری اصول و قواعد بازار، باید به بررسی سهام شرکتهای بورسی از ابعاد و جهات مختلفی بپردازیم. برای انتخاب سهام مناسب لازم است نکات مختلفی را رعایت کنید و عوامل مختلفی چون بررسی نوع صنعت، متنوعسازی پرتفو، کنترل رفتارهای هیجانی، بررسی میزان سود نقدی شرکت، انجام تحلیلهای مختلف، میزان نقدشوندگی، میزان بازدهی و دیگر عوامل را جدی بگیرید و برای سرمایهگذاری به بررسی و استفاده از آنها بپردازید. با انجام این بررسیها و تشخیص جهت بازار، میتوانید سهام مناسب را انتخاب کنید و بازده قابل قبولی کسب کنید.
آشنایی با حق تقدم سهام
حق تقدم سهام زمانی به سهامدار تعلق میگیرد که شرکت قصد افزایش سرمایه از محل آورده و مطالبات داشته باشد و سهامدار در مجمع فوقالعاده تصویب افزایش سرمایه شرکت کند.
البته منظور از شرکت در مجمع این نیست که سهامدار حتما باید در این گردهمایی شرکت کند، بلکه کافی است در تاریخ برگزاری این مجمع سهام آن شرکت را داشته باشید. در این حالت بعد از مجمع افزایش سرمایه، تعدادی حق تقدم به سهامدار تعلق میگیرد و به سبد داراییهایش افزوده میشود.
حق تقدم سهام چیست؟
وقتی شرکتی افزایش سرمایه میدهد، تعداد سهام آن افزایش پیدا میکند. افزایش سرمایه از محل آورده و مطالبات هم به این معنا است که به ازای هر برگه سهم جدید، باید مبلغ ۱۰۰ تومان به حساب شرکت واریز شود. اما سهامداران قبلی شرکت این حق را دارند که درصد مالکیت خودشان در شرکت را حفظ کنند. به بیان سادهتر، اگر سهامداری قبل از افزایش سرمایه مالک ۵ درصد از شرکت باشد، این حق را دارد که بعد از افزایش سرمایه هم مالکیت ۵ درصدی خودش را حفظ کند. برای این کار، تعدادی حق تقدم در اختیار سهامدار قرار میگیرد تا با پرداخت ۱۰۰ تومان به ازای هر حق تقدم، درصد مالکیت خودش در شرکت را حفظ کند.
مثلا فرض کنید شرکتی ۱۰۰۰ سهم دارد و میخواهد سهامش را ۱۰۰ درصد از محل آورده افزایش دهد و به ۲۰۰۰ سهم برساند. فرض کنید یکی از سهامداران شرکت قبل از افزایش سرمایه مالک ۵ درصد شرکت باشد. در این حالت، این سهامدار قبل از افزایش سرمایه مالک ۵۰ سهم از شرکت بوده است. برای اینکه این سهامدار بعد از افزایش سرمایه بتواند مالکیت ۵ درصدیاش را حفظ کند باید تعداد سهامش به ۱۰۰ سهم برسد. برای همین باید ۵۰ حق تقدم دریافت کند. این سهامدار میتواند با پرداخت ۱۰۰ تومان به ازای هر کدام از حق تقدم، حق تقدمها را به سهم عادی تبدیل کند و تعداد سهامش را به ۱۰۰ سهم برساند.
نحوه و مهلت استفاده از حق تقدم
همانطور که گفتیم، سهامدارانی که حق تقدم دریافت میکنند میتوانند با پرداخت ۱۰۰ تومان به ازای هر حق تقدم، حق تقدمهایشان را به سهم معمولی تبدیل کنند. برای انجام این کار سهامداران باید فرم شرکت در افزایش سرمایه را پر کنند و بعد از واریز مبلغ موردنظر، رسید پرداخت وجه را همراه با فرم افزایش سرمایه برای شرکت بفرستند.
مهلت استفاده از حق تقدم، شماره حساب شرکت و نحوه ارسال فرم شرکت در افزایش سرمایه (که میتواند از طریق فکس، پست یا ایمیل باشد) در اطلاعیهای که از طرف شرکت منتشر میشود ذکر شده است. شرکت ملزم است تمام این اطلاعات را در سایت کدال منتشر کند.
نکته یک: اگر میخواهید در این نوع از افزایش سرمایه شرکت کنید و حق تقدمتان را به سهم تبدیل کنید، واجب است اطلاعیههای شرکت درباره فرایند افزایش سرمایه و بهویژه جزئیات مربوط به پرداخت مبلغ حق تقدم را به دقت بخوانید. اگر یادتان برود یا فرصت را از دست بدهید، راهی برای جبران نیست. همانطور که گفته شد شرکت موظف است این اطلاعیه را در سایت کدال منتشر کند، اما اکثر شرکتها علاوه بر کدال، این اطلاعیه را در سایت رسمی خودشان هم منتشر میکنند. پس دنبال کردن سایت شرکتهایی که سهامشان را دارید، فراموش نشود.
نکته ۲: گاهی ممکن است سهامدار از شرکت مطالباتی داشته باشد. مثلا سود سهام به سهامدار تعلق گرفته باشد، اما سهامدار این سود را دریافت نکرده باشد و این پول در حساب شرکت مانده باشد. در این صورت سهامدار میتواند مبلغ اسمی حق تقدمها را از محل این مطالبات پرداخت کند. در فرم افزایش سرمایه مطالبات سهامدار مشخص شده است و سهامدار میتواند هنگام پر کردن فرم، میتواند موافقت کند که مبلغ حق تقدمهایش از محل مطالبات او از شرکت برداشت شود. در این حالت، اگر مطالبات سهامدار کفایت کند، دیگر لازم نیست مبلغی به حساب شرکت واریز کند. به همین دلیل است که به این نوع افزایش سرمایه افزایش سرمایه از محل آورده و مطالبات گفته میشود.
نکته ۳: طبق قانون بورس، مهلت استفاده از حق تقدم سهام نباید کمتر از ۶۰ روز باشد.
خرید و فروش حق تقدم سهام
بعد از اینکه حق تقدمها به سبد سهامداران اضافه میشود، معمولا ۲ تا ۳ ماه فرصت وجود دارد تا سهامداران مبلغ اسمی حق تقدمها (۱۰۰ تومان به ازای هر حق تقدم) را پرداخت کنند.
اما در این بازه سهامدارانی که به هر دلیلی نخواهند از حق تقدم سهام استفاده کنند میتوانند حق تقدمشان را بفروشند. سهامداران دیگر هم میتوانند این حق تقدمها را بخرند و در مهلت تعیین شده مبلغ اسمی حق تقدمهای خریداری شده را پرداخت کنند تا حق تقدمهایشان به سهم معمولی تبدیل شود.
نماد حق تقدم چیست؟ ح آخر نمادها یعنی چه؟
اگر سهامداری در مهلت مقرر فرم افزایش سرمایه را پر نکند و حق تقدمهایش را نفروشد، اصطلاحا گفته میشود از حق تقدمهایش استفاده نکرده است. در انتهای مهلت تعیینشده برای استفاده از حق تقدمها، شرکت حقتقدمهای استفادهنشده را حراج میکند و پس از کسر کارمزد، مبلغ حاصل را به حساب سهامداران میریزد
در سری مطلب «بورس به زبان ساده» گفتیم که هر شرکت حاضر در بورس یک نماد معاملاتی مخصوص به خودش دارد. نماد حق تقدم هر شرکت هم با افزودن حرف «ح» به انتهای نماد معاملاتی آن شرکت ساخته میشود. مثلا اگر شرکت فولاد مبارکه اصفهان که نماد معاملاتی آن «فولاد» است، بخواهد از محل آورده افزایش سرمایه بدهد، نماد معاملاتی حق تقدش میشود «فولادح».
هر نمادی هم که به حرف «ح» منتهی باشد در واقع حق تقدم یکی از شرکتهای حاضر در بورس است. پس اگر دیدید نمادی به حرف «ح» ختم شده است، مطمئن باشید که حق تقدم است و حواستان باشد در خرید آن دچار اشتباه نشوید.
حق تقدم سهام استفاده نشده چه میشود؟
اگر سهامداری در مهلت مقرر فرم افزایش سرمایه را پر نکند و حق تقدمهایش را نفروشد، اصطلاحا گفته میشود از حق تقدمهایش استفاده نکرده است. در انتهای مهلت تعیینشده برای استفاده از حق تقدمها، شرکت حقتقدمهای استفادهنشده را حراج میکند و پس از کسر کارمزد، مبلغ حاصل را به حساب سهامداران میریزد.
دامنه نوسان قیمت حق تقدم سهام به چه میزان است؟
در حال حاضر دامنه نوسان قیمت حق تقدمها دو برابر دامنه نوسان قیمت سهام عادی است. به عبارت سادهتر؛ قیمت حق تقدمها میتواند از منفی ۱۰ درصد تا مثبت ۱۰ درصد نوسان کند. همین دامنه نوسان بالا باعث میشود عدهای از سهامداران که ریسکپذیری بالاتری دارند در بازههای زمانی کوتاه اقدام به خریدوفروش حقتقدم کنند. به همین دلیل پیشنهاد میکنیم که اگر در بازار سرمایه تازهکارید یا ریسکگریز هستید، با نگاه نوسانگیری اقدام به خریدوفروش حق تقدم نکنید.
چه موقع حق تقدم بخریم؟
بهطور کلی شرکت در افزایش سرمایه از محل آورده و مطالبات، دریافت حق تقدم و تبدیل حق تقدمها به سهام معمولی میتواند بین ۳ تا ۶ ماه طول بکشد. پس شرکت در این فرایند در وهله اول برای کسانی مناسب است که دیدگاه کوتاهمدت ندارند و میخواهند برای میانمدت و بلندمدت سرمایهگذاری کنند.
نکته بعدی اینکه گاهی ممکن است بین قیمت سهام و حق تقدم آن شکاف قیمتی قابل توجه ایجاد شود. مثلا قیمت سهم ۱۰۰۰ تومان باشد و قیمت حق تقدم آن ۷۰۰ تومان. در این حالت اگر حق تقدم ۷۰۰ تومانی را بخرید و ۱۰۰ تومان آن را پرداخت کنید، قیمت سهم برایتان ۸۰۰ تومان تمام میشود، در حالی که قیمت روز آن سهم ۱۰۰۰ تومان است. در این موقعیت، سهامدارانی که نگاه بلندمدتتری دارند و تحلیلشان این است که قیمت این سهم روندی افزایشی دارد، از این شکاف قیمتی استفاده میکنند و به جای خریدن سهام معمولی، حق تقدم آن را میخرند و تبدیل به سهم میکنند.
پس برای خریدن حق تقدم باید دو نکته را در نظر بگیریم: اول اینکه نگاه خودمان در سهامداری میانمدت (بیشتر از ۶ ماه) و بلندمدت (بیشتر از یک سال) باشد و دوم هم اینکه تحلیلمان این باشد که سهام شرکت در آینده روند صعودی خواهد داشت.
روند رو به رشد بورس ترکیه
قانون و قواعد سرمایه گذاری در بورس ترکیه
امروزه ترکیه به یکی از بهترین مقاصد مهاجرتی برای ایرانیان مبدل شده است. سرمایه گذاری در بورس ترکیه یکی از شیوه های کسب اقامت در این کشور آسیایی-اروپایی است. شرایط خاصی جهت خرید بورس و سهام در کشور ترکیه وجود دارد که اغلب آنها با شرایط خرید سهام در سایر کشورها یکسان است، اما بد نیست پیش از ورود به این عرصه اطلاعات جامعی را در خصوص بازار بورس و تاریخچه آن به همراه ورود این بازار به ترکیه به دست آوریم.
در این مقاله سعی کردهایم پس از بررسی تاریخچه بورس و خرید سهام در سراسر جهان، به قوانین تکمیلی در خصوص خرید بورس ترکیه اشاره نماییم. شما نیز اگر قصد خرید بورس از بازار سهام ترکیه را دارید بد نیست که با مطالعه این مقاله ما را همراهی کرده و اطلاعات مورد نیاز را به دست آورید. ما در این مقاله تمامیقوانین ریز و درشت حاکم بر بازار بورس ترکیه را برای شما بیان میکنیم.
روند بورس ترکیه رو به رشد است
این روز ها شاهد خبر هایی هستیم که شاخص بورس در ایران رو به رشد است و بر خلاف بقیه سهام ها در کشور های دیگر در تهران این رشد مثبت است، اما این اتفاق فقط در ایران نیست که در حال جریان است بلکه شاخص های بورس کشور ترکیه هم رو به رشد است.
شاخص «بیست-۱۰۰» بورس استانبول امروز پنجشنبه ۳۰ آوریل معاملاتش را با رشد ۰٫۴۶ درصدی و در سطح ۱۰۲,۰۶۵٫۹۶ واحد آغاز کرد.
در این راستا، شاخص بخش بانکداری بورس استانبول با ۰٫۴۴ درصد و شاخص هلدینگ ها نیز با ۰٫۶۶ درصد افزایش ارزش مواجه شدند.
شاخص بخش بیمه با ۱٫۶۳ درصد ارتقا بیشترین سود را برای سرمایه گذاران به همراه داشت.
اما از سوی دیگر شاخص بخش فلزات با ۰٫۸۵ درصد کاهش بیشترین افت را در بین شاخص های دیگر داشت.
تاریخچه بازار بورس و سهام از بلژیک تا ترکیه
زمانی که از سرمایه گذاری در بازار بورس ترکیه سخن میگوییم، اولین گزینهای که به ذهن افراد خطور میکند خرید اوراق بهادار است. بورس این اوراق به عنوان بخش جدایی ناپذیر بازارهای مالی در جهان امروز به قرن ۱۷ و ۱۸ میلادی باز میگردد. طبق روایات مختلف اولین اوراق بهادار در خصوص بدهی های عمومیو خصوصی در بورس سهام Antewerp و در کشور بلژیک تاسیس شد که به سال ۱۵۳۱ میلادی باز میگردد.
اما بورس اوراق بهادار با هدف حفظ ارزش پول برای اولین بار در آمستردام هلند تاسیس شد. این تاریخ به سال ۱۶۰۲میلادی باز میگردد. بورس کالای شیکاگو نیز اولین بورس کالا به معنای مدرن است که شامل بازارهای خرید سهام در گذشته نقدی و آتی بود و تاسیس آن به قرن نوزدهم میلادی باز میگردد؛ یعنی تقریبا دو قرن بعد از تاسیس اولین بازار بورس اوراق بهادار در هلند!
اولین بازار بورس در کشور ترکیه نیز در چاودارحیصار منطقه کوتاهیا درسال های پایانی دویست سال پس از میلاد مسیح و به دستوردیئولئتیانوس امپراطور رم تاسیس شد. این بازار غیر مدرن و کاملا سنتی با نام Aizanoi در آن زمان به عنوان بازار گندم استفاده میشد و قیمت های تعیین شده را بر روی سنگ های این مکان حک میکردند، اما تاسیس بورس اوراق بهادار استانبول به سال ۱۹۲۶ باز میگردد که در سال ۲۰۱۳ با ادغام بورس طلا و بورس معاملات مدت دار و آتی به کار خود ادامه داد. اکنون این بازار در فضای مجازی و به راحتی در دسترس قرار گرفته است و شما نیز میتوانید عضوی از آن باشید.
اما سرمایه گذاری در بورس کشور ترکیه به چه صورت است ؟
سرمایه گذاری در بورس ترکیه
بورس اوراق بهادار استانبول در سال ۱۹۸۶ افتتاح شد و ISE تنها بازار اوراق بهادار ترکیه است که تسهیلات معاملاتی را برای اوراق سهام، اوراق قرضه، اوراق بهادار بخش خصوصی، اوراق بهادار خارجی و گواهینامه های معاملات املاک فراهم می کند.
در حال حاضر حدود ۵ هزار شرکت خارجی در چرخه اقتصادی ترکیه به طور فعال مشارکت دارند و بخش بانکداری ترکیه نیز در سال های اخیر و همراه اصلاحات اقتصادی، پیشرفت قابل توجهی داشته تا اقتصاد ترکیه به سمت آزادی پولی و مالی بیشتری حرکت کرده و خود بانک ها نیز در زمینه ساختارهای سازمانی و کیفیت خدمات تغییرات مهمی را به نمایش گذارند.
با کمک کمیته دایمی همکاری های اقتصادی و تجاری سازمان همکاری های اسلامی (COMCEC)، تا ژوئیه ۲۰۱۷، عملیات اجرایی کامل شد و هم اکنون کارگزاران سهام می توانند سهام همه پروژه های املاک و مستغلات از جمله زمین، مراکز خرید یا فضاهای عمومی را که تائیدیه تجاری دریافت کرده اند، معامله کنند.
بورس استانبول ترکیه از سال ۲۰۰۷ تا سال ۲۰۱۷ یعنی در طی ۱۰ سال گذشته از ۴۰ هزار واحد به ۱۰۰ هزار واحد افزایش یافته است.
در آینده نزدیک ایده استقرار بورس بین المللی اوراق بهادار املاک و مستغلات ترکیه را انجام می شود و گواهینامه ها جایگزین بخش مالی می شوند و خریداران در بسیاری از کشورها واجد شرایط سرمایه گذاری در املاک و مستغلات ترکیه خواهند شد.
می توانید از طریق سرمایه گذاری در ترکیه در بخش سهام نیز به تابعیت ترکیه دست یابید. در این روش باید حداقل مبلغ ۵۰۰ هزار دلار آمریکا سهام خریداری کنید.
ابزار های مشتقه مورد معامله این بازار بورس در ترکیه عبارتند از: فیوچرز ارز (دلار آمریکا)، فیوچرز ارز (یورو)، فیوچرز اوراق خزانه داری ترکیه” TurkDEX-T-Benchmark”، قرارداد آتی شاخص ISE-30، قرارداد آتی شاخص ۱۰۰-ISE، قرارداد آتی پنبه، قرارداد آتی گندم، قرارداد آتی طلا
بازار سهام یا بورس سهام به چه معناست؟
پاسخ این سوال برای کسانی مناسب است که چندان از بورس سردر نمیآوردند، اما میدانند که سرمایه گذاری در بازار بورس ترکیه یکی از سادهترین شیوه های کسب اقامت در این کشور است. در خصوص تعریف بازار بورس باید بگوییم که:
- بورس اوراق بهادار یک نام عمومیو پذیرفته شده است که به بازارهای منظم و تحت نظارت اطلاق میگردد که در آن اسناد ارزشمندی تحت عنوان اوراق بهادار مانند سهام، اوراق قرضه و صندوق های سرمایه گذاری و کالاهای منقول مانند نفت، طلا و قهوه خرید و فروش میشوند.
در واقع بورسها سکوهایی هستند که در آن ابزارهای سرمایه گذاری مطابق با قوانین خاص و از طریق تطبیق خریداران و فروشندگان رد و بدل میشوند و جایی است که سرمایه گذاران سعی میکنند از طریق تغییر در قیمت معاملات کوتاه مدت و بلند مدت کسب سود کنند.
انواع بازارها در بورس استانبول
در بورس اوراق بهادار ترکیه انواع مختلفی از بازارها وجود دارد که همه آنها در یک دسته بندی اصلی سه تایی جای می گیرند عبارتند از:
بازار سهام
بازار سهام که خود شامل چندین زیر مجموعه می باشد:
بازار ملیNational Market، بازار ملی ثانویه Second National Market، بازار اقتصاد جدید، بازار ETF، بازار شرکت های تحت نظر و مراقبت watching list، بازار عمده فروشی، بازار کوپن حق تقدم Rights Coupon Market
بازار بین المللی
در سال ۱۹۹۷، با پذیرش اوراق قرضه بین المللی منتشره توسط «نایب رئیس خزانه داری» جهت داد و ستد در خارج از کشور، «بازار اوراق قرضه و اسناد بینا لمللی» کار خود را شروع کرد و سپس «بازار رسید های سپرده گذاری» بازار بین المللی بورس استانبول با داد و ستد رسید های سپرده گذاری سهام منتشره در سطح جهان فعالیت خود را آغاز کرد و در حال حاضر رسید های سپرده گذاری بزرگترین بانک قزاقستان به نام (Kazkommertsbank) در« بازار رسید های سپرده گذاری بین المللی» و اوراق قرضه اروپا به نام (Eurobond) که توسط دولت جمهوری ترکیه منتشر میشود در «بازار اوراق قرضه و اسناد بین المللی» معامله میشود. تمام عملیات این بازار برحسب دلار آمریکا بوده و امور تسویه آن از طریق Citibank و Euroclear و از طریق سپرده گذاری مرکزی ترکیه به نام تاکاس بانک صورت می گیرد.
بازار اوراق قرضه و اسناد
«بازار اوراق قرضه و اسناد»، بازار متشکلی را برای داد و ستد اوراق بهاداری که درآمد ثابت دارند خود شامل ۳ بخش است: بازار موافقتنامه های باز خرید و باز خرید معکوس، بازار خرید و فروش یکجا، بازار دارایی های غیر منقول و مستغلات
بورس ابزار مشتقه ترکیه
بورس ابزار مشتقه ترکیه Turkish Derivatives Exchange که مراحل تاسیس آن به سال ۲۰۰۲ بر می گردد، با نام اختصاری TURKDEX در سال ۲۰۰۵ شروع به کار کرد. این بورس به دنبال ایجاد، ابداع و گسترش ابزارهای مالی است که کار پوشش ریسک را برای سرمایه گذاران انجام دهد.
ابزارهای سرمایه گذاری در بازار بورس ترکیه
در بورس سهام یا بازارهای سهام ابزارهای خاصی برای دریافت سود و منفعت وجود دارد. این ابزارها همان کالاها یا مصداق هایی هستند که برای سرمایه گذاری انتخاب میشوند و عبارتند از:
- بورس اوراق بهادار که شامل اوراق قرضه، سهام، قبض، صندوق های سرمایه گذاری میشوند.
- بورس های تجاری که شامل فلزات گران بها، محصولات کشاورزی، منابع طبیعی و … هستند.
- معاملات آتی، پیمان آتی و اختیار معامله نیز بر اساس دارایی زیربنایی در بازارهای معاملات مدت دار خریداری و فروخته میشوند.
هرچند ابزارهای سرمایه گذاری بسیاری در بورس های گوناگون وجود دارد، اما زمانیکه از اصطلاح بورس در ترکیه سخن میگوییم منظور ما همان بورس اوراق بهادار استانبول است که به اختصار ۱۰۰ BIST نام دارد.
چگونه در بورس ترکیه سرمایه گذاری کنیم؟
اولین کاری که باید برای سرمایه گذاری در بورس ترکیه انجام دهید یافتن یک موسسه واسطه و افتتاح یک حساب سرمایه گذاری در بانکی است که دارای مجوز ازSPK (هیئت مدیرهی بازار بورس) ترکیه باشد.
حداقل سرمایه مورد نیاز برای ورود به بازار سهام در ترکیه ۵۰۰ هزار دلار امریکاست. این مبلغ تا چندی پیش به میزان دو میلیون دلار امریکا بود، اما با افزایش نرخ ارز و دلار به میزان ۵۰۰ هزار دلار امریکا کاهش یافت.
حال سوال این است که چگونه میتوانیم این حساب بانکی را در یکی از بانک های مجاز افتتاح کنیم؟ این سوال را در ادامه پاسخ میدهیم.
- به وب سایت رسمیSPK (هیئت مدیره بازارهای بورس) مراجعه کنید.
- لیست فعلی موسسات واسطهای و بانک های دارای مجوز SPK را مشاهده نمایید.
- شرایط خدمات کارگزاری، کارمزد معامله، نرخ کمیسیون و سایر هزینهها و کسر خانه های کارگزاری هر کدام از واسطهها و بانکها را مقایسه کنید.
- کارگزاری را انتخاب نمایید که مناسبترین شرایط ممکن را برای شما فراهم میکند.
نکتهای که باید به آن دقت کنید این است که حساب سرمایه گذاری شما زمانی فعال میشود که شخصاً به شعبهای از کارگزاری انتخاب شده مراجعه نمایید و موافقت نامه موجود در خصوص چارچوب خدمات کارگزاری و فرم اطلاع رسانی ریسک را برای معاملات بازار سرمایه مطالعه کنید و در صورت پذیرش آن را امضا نمایید. شما زمانی میتوانید سفارشات خود را در سکوی سرمایه گذاری شرکت کارگزاری مذکور و تجارت در بورس کالای استانبول وارد کنید که مبلغ مورد نیاز را به حساب خود واریز کنید. حال مسئله ضروری در این بخش آشنایی با فرم اطلاع رسانی ریسک است که برخلاف تصور برخی از افراد، تهیه آن برای عضویت در بورس ترکیه اختیاری نیست و کاملا اجباری است.
آشنایی با فرم اطلاع رسانی ریسک
آشنایی با فرم اطلاع رسانی ریسک برای همه کسانی که در بازار بورس ترکیه سهام دارند ضروری است و با توجه به وجه تسمیه خود برای اطلاع از خطرات مربوط به کسب و کار و ضررهای احتمالی در بورس سهام کشور ترکیه راه اندازی شده است.
در واقع این فرمها اسنادی هستند که برای اطلاع رسانی به سرمایه گذار در خصوص خطرات مرتبط با ابزارهای مختلف بازار بورس کشور ترکیه تهیه شدهاند. بنیاد هیئت مدیره بازار بورس ترکیه یا همانSPK نیز اجباری بودن تفهیم و امضاء فرم های گزارش ریسک توسط سرمایه گذاران را اجباری نموده است.
این فرمها برای کسانی که میخواهند در ابزارهای مشتق و ضمانت سرمایه گذاری کنند به صورت فرم های اعلام خطر مربوط به ابزارهای مشتق و ضمانت نامه تهیه شده و امضا میشوند.
بورس کالای ترکیه
یکی دیگر از ابزارهای بازار بورس سهام در ترکیه، بورس کالاست که البته نسبت به اوراق بهاردار طرفداران کمتری دارد. سرمایه گذاران داخلی و خارجی باید در بورس اوراق بهادار، سفارشات خود را اعم از سفارشات خرید و فروش از طریق سکوی معاملات آنلاین سرمایه گذاری که توسط کارگزاری انجام میدهند اجرا کنند و یا اینکه از شیوه ثبت سفارشات خودکار بر اساس مقدار و قیمت آنها را انجام دهند.
در این خصوص ارسال سفارشات از طریق تلفن، فکس و سایر شیوه های غیر حضوری و در برخی از موارد به صورت حضوری صورت میگیرد.
در این خصوص برای اینکه سفارش خرید منتقل گردد و توسط یک سرمایه گذار تحقق پیدا کند باید سفارش فروش حداقل با همان قیمت و مقدار ثبت شده باشد. بنابراین گونهای همخوانی تقاضا و عرضه نیاز است که قدری فعالیت در بازار بورس کالا را دشوار میکند. سرمایه گذار در این زمینه تعیین میکند که عرضه سهام و دریافت سفارشات در طول شب برقرار باشند یا به روزهای آتی موکول شوند.
کسب در آمد در بورس کالا و در کشور ترکیه
در این خصوص باید سپرده و سرمایه منفعل خود را به یک حساب کاربری سرمایه گذاری انتقال دهید و بعد از انتخاب یک ابزار سرمایه گذاری اعم از طلا، نقره، پلاتین، نفت، گندم، قهوه، پارچه و … روند بازارهای بورس را برای دریافت سود و منفعت مالی دنبال کنید که در این خصوص هیچ گونه تفاوتی میان بازار بورس ترکیه، ایران و سایر کشورهای جهان نیست.
پیشنهاد ما این است که یک سبد متعادل از انواع سرمایه گذاریها داشته باشید. این گونه میتوانید با مدیریت بهتر خطرات موجود را به حداقل ممکن رسانده و سود بیشتری را کسب نمایید. در این خصوص بهتر است پیش از انتخاب ابزارها و تکمیل سبد خود نگاهی به حرکت قیمت سهام در بازارهای مربوطه داشته باشید و با دقت در مورد داده های مالی شرکتها، رشد و سود آوری بیشتری را تجربه نمایید.
دیدگاه شما