در نهایت لازم است پس از تدوین استراتژیها، به بازنگری پرداخته تا علت شکاف میان نتیجهها، در مقایسه میان نتیجه مورد انتظار تا آنچه که اتفاق افتاده است را بررسی کنیم. ارزش واقعی این تحلیل در جایی نشان داده میشود که تاثیرات مثبت را به حداکثر و تاثیرات منفی را به حداقل برساند.
تشخیص نقاط قوت و فرصت ها برای نوشتن استراتژی
هنگام نوشتن استراتژی کسب و کار خود در مرحله اول باید به اهداف و ضعف هایتان در ابعاد مختلف و نسبت به رقبا توجه داشته باشید. در مرحله دوم و سوم باید نقاط قوت و فرصت ها را مشخص کنید که موضوع مورد بحث این مقاله است. برای نوشتن نقاط قوت باید ببینید برای رسیدن به اهداف چه مزیت هایی نسبت به رقبایتان دارید و آن ها را در حوزه های مالی، منابع انسانی، ارتباط با مشتری، فروش، بسته بندی، خدمات، محصول و … بنویسید. سپس باید فرصت های بازار را شناسایی کنید. در این مقاله از شرکت اقیانوس آبی به نحوه تشخصی نقاط قوت و فرصت های کسب وکارها در حوزه های مختلف اشاره می کنیم:
روش پیدا کردن نقاط قوت و فرصت ها
مانند هر کسب و نقاط قوت SWOT چیست کار دیگری، کسب و کار شما نیز می تواند در برخی از کارها به خوبی عمل کند و در برخی دیگر نیز کوتاهی کند. یعنی برخی موارد نقاط قوت شما باشد و برخی دیگر نیز فرصت هایی برای ارتقاء و پیشرفت. برای مثال کسب و کار شما ممکن است در بخش فروش به خوبی عمل کند، اما با پشتیبانی و پاسخگویی به مشتریان مشکل داشته باشد. یا ممکن است پیام بازاریابی قدرتمندی داشته باشید، اما در شبکه های اجتماعی حضور کم رنگی داشته باشید.
در هر شرایطی، هر کسب و کار باید نقاط قوت و فرصت ها و هم چنین نقاط ضعف و تهدیدهای خود را به خوبی درک کند یا این که قربانی فرصت های محقق نشده یا مغلوب شدن توسط رقبا شود. اما چگونه این نقاط نقاط قوت و فرصت ها را شناسایی کنیم؟ در اینجا به 4 راه برای تشخیص آن اشاره می کنیم:
1. تجزیه و تحلیل SWOT
تجزیه و تحلیل SWOT نقاط قوت و فرصت ها یعنی عوامل داخلی و خارجی مفید و هم چنین مضر برای کسب و کار شما و نحوه اداره آن را آنالیز می کند. این آنالیز بر 4 دسته تمرکز دارد:
- نقاط قوت: این دسته بندی به قوی ترین بخش های کسب و کار، شایستگی ها و سرمایه گذاری های موفق شما اشاره دارد.
- نقاط ضعف: این بخش به ضعیف ترین نقاط کسب و کار شما اشاره دارد.
- فرصت ها: لید های بالقوه، سرمایه گذاران، رویداد ها و حتی بازار های هدف جدید
- تهدید ها: این بخش به رقبای بالقوه، تحولات منفی بازار و دیگر دلایل که ممکن است سرمایه گذاران از شما روی برگردانند اشاره دارد.
2. مشورت با دیگران برای تشخیص نقاط قوت و فرصت ها
قطعا هر کسی در کار خود متخصص نقاط قوت SWOT چیست است اما مشورت با مشتریان، سرمایه گذاران، کارمندان، تامین کنندگان یا یک مشاور خارج از کسب و کار می تواند به شدت برای تشخیص نقاط قوت و فرصت ها مفید باشد.
شما می توانید از روش های رسمی و یا حتی غیر رسمی نظر دیگران را در مورد نقاط ضعف و یا قوت کسب و کار خود بیابید. با این کار به احتمال زیاد می توانید بینشی را در مورد اکثر قسمت های کسب و کار خود که تا به حال در نظر نگرفته بودید به دست آورید.
3. ارزیابی کسب و کار خود با دیگر رقبا
با ارزیابی شرکت خود با رقبا می توانید چیز های جدیدی در مورد نقاط قوت و فرصت های خود بیاموزید. برای بررسی کسب و کار خود به نقاط قوت رقبا و شکاف هایی که در کسب و کار آن ها وجود دارد نگاه کنید. برای مثال:
-
نقاط قوت SWOT چیست
- آیا وب سایت آنها از شما بهتر است یا استفاده از آن برای مشتریان دشوار است؟
- آیا رقبای شما بر خدمات با کیفیت بالا به مشتریان تاکید دارند یا این پیام در بازاریابی آن ها گم شده است؟
- کدام جنبه هایی از کسب و کار آنها کم و بیش کارآمدتر و مقرون به صرفه تر نسبت به شما به نظر می رسد؟
- همچنین نگاهی دقیق به تبلیغات آن ها و پلتفرم های مورد استفاده آن ها برای شبکه های اجتماعی می تواند نگاهی ارزشمند به شما ارائه دهد.
4. از یک مشاور کمک بگیرید.
شاید بهترین راه برای اینکه از نزدیک و بی طرفانه به کسب و کار خود و نقاط قوت و فرصت هایتان نگاه کنید، استفاده از یک مشاور کسب و کار باشد. یک مشاور کسب و کار علاوه بر تحلیل کسب و کار شما، ایده ها و تجربیات خود را با شما نیز به اشتراک می گذارد.
انواع نقاط قوت و فرصت های کسب و کارها
انواع نقاط قوت
- نقاط قوت در حوزه فردی و مدیریتی
ویژگی هایی مثل تمرکز، تخصصی که در حوزه خودتان دارید یا سابقه ایی که نسبت به رقبا در صنعت دارید. - نقاط قوت در حوزه مالی
اگر منبع سرمایه ای خاصی دارید، نقدینگی بیشتر نسبت به رقبا، اعتبار، ساختار مالی اصولی، تزریق سرمایه توسط سرمای، شفافیت مالی - نقاط قوت سازمان در مدیریت منابع انسانی
ساختار منابع انسانی حرفه ای، سیستم بهره وری بهتر، اتوماسیون حرفه ای، پرسنل وفادارتر، چارت سازمانی، شرح وظایف مشخص، سیستم پاداش و تنبیه، تعداد نیروی انسانی، تخصص بیشتر نیروها، مشخص بودن شاخص های کلیدی عملکرد. - نقاط قوت کسب و کار در ارتباط با مشتری و فروش
تعداد بالای مشتریان، وفاداری، رضایتمندی، مشتریان شاخص و با اعتبار، ارتباطات قوی با مشتریان - نقاط قوت در خدمات، محصول و بسته بندی
محصول متمایز، بسته بندی خاص، خط تولید خاص، تکنولوژی جدید، ابزار و روش ها، مواد اولیه با کیفیت، دسترسی به منابع خاص، شرکای کلیدی
انواع فرصت های کسب و کار
در مرحله سوم در تدوین استراتژی باید فرصت هایی که برای کسب و کار شما وجود دارد را بنویسید.
- فرصت های جغرافیایی
دسترسی به مناطق خاص مثل نزدیک بودن به دریا یا ریل راه آهن یا معادن برای تهیه مواد اولیه آسان، یا مثلا فروشگاهی دارید که نزدیک به یک مرکز خرید یا مکان پرتردد است که میتواند برای شما فرصت خوبی باشد. - بازارهای جدید
گاهی مناطقی نقاط قوت SWOT چیست وجود دارند که تا به حال در آن ها نفوذ نکرده و به آن فکر نکرده اید، درحالی که می تواند بازار خوبی برای محصول یا خدمت شما باشد. می توانید تحقیقات بازاریابی اینترنتی یا در شبکه های اجتماعی انجام دهید و کانالهای ارتباطی پیدا کنید.
نقاط قوت SWOT چیست - مشتریان جدید
مثلا فقط اگر مشتریان شما مدیران هستند، این دفعه روی نوجوانان تمرکز کنید و برای آن ها کلاس های مدیریتی برگزار کنید. پس مشتریان را از لحاظ سنی، سطح فرهنگی، سطح اجتماعی و … بررسی کنید و ببینید چه گروه دیگری از مشتریان می توانند برای شما سودآور باشند. - تکنولوژی
گاهی تکنولوژی جدیدی وارد صنعت شما می شود که اگر زودتر از رقبا به ان دست پیدا کنید، برای شما فرصت محسوب می شود. تحقیقات در صنعت خود را همواره انجام دهید. - منبع سرمایه جدید
سرمایه گذاران جدید و تزریق سرمایه - سیاست های دولت
قانون های تصویب شده، حمایت های دولت از یک صنعت خاص، قوانین گمرکی حتما اخبار اقتصادی و سیاسی را دنبال کنید. وضعیت اقتصادی را پیش بینی کیند. مثلا افزایش قیمت دلار اگر پیش بینی شود می تواند به نقطه قوت تبدیل شود، ولی اگر ناگهانی اتفاق بیفتد و آمادگی نداشته باشید تهدید محسوب می شود. پس یک مورد هم زمان می تواند هم تهدید و هم فرصت باشد. - روند بازار
روند بازار را دنبال کنید. مثلا روند گوشی های تلفن همراه به این صورت بود که اوایل فقط برای صحبت کردن از آن استفاده می شد. ولی بعدها ارتباطات آنلاین و عکس گرفتن برای کاربر مهم تر شد. بعد ها عکس های سلفی خیلی محبوب شدند. در بازار آموزشی، روند بازار به سمت آموزش های آنلاین می رود. در تمام صنایع مثل ساختمان سازی، دکوراسیون داخلی، مد و … روند بازار به آرامی تغییر میکند و شما به عنوان مدیر باید آن را دنبال کنید. - سلیقه مشتریان
سلیقه و نیاز مشتریان را دائما تحلیل کنید. در غیر این صورت بخش بزرگی از بازار را از دست خواهید داد.
نتیجه گیری
نقاط قوت و فرصت های کسب و کارتان را در حوزه های مختلف شناسایی کرده و یادداشت کنید. این دو مورد در تدوین استراتژی کسب و کار و سرعت رسیدن به اهدافتان بسیار اهمیت دارد. کسب و کارهایی پیروز هستند که فرصت طلبی بیشتری نسبت به رقبای خود داشته باشند.
تحلیل SWOT چیست؟
تحلیل SWOT یکی از قویترین ابزارهای تحلیل و تعیین استراتژیهای هر کسبوکار یا سازمانی میباشد. معمولاً این ابزار در سطوح بالایی و اجرایی مدیریت مورد استفاده قرار میگیرد. با استفاده از این ابزار میتوان با شفافیت بیشتری مسیر رسیدن به اهداف و چشماندازهای تعیین شده را طی نمود؛ چرا که یکی از اهداف بکارگیری تحلیل SWOT مشخص نمودن راههای رسیدن به هدف میباشد. اما برای نوشتن یک تحلیل مناسب و منطقی، اول از همه بهتر است با ساختار و چارچوب ابزار آشنا شویم.
ساختار ابزار SWOT
معمولاً هر کسبوکار و سازمانی را از چهار منظر مورد بررسی و تحلیل قرار میدهند.
نقاط قوت یا Strengths
بررسی نفاط قوت سازمان یا کسبوکار میتواند به او کمک کند که تمرکز بیشتری بر تقویت و حفظ نکات مثبت خود داشته باشد. هر آنچه که از دید ما به عنوان یک نقطهی مثبت محسوب میشود که مربوط به عوامل درونی سازمان و کسبوکار است میتواند در این قسمت به آن اشاره شود. مثلاً کسبوکاری دارم که از لحاظ نیروی انسانی خود را برتر از سایرین میدانم؛ چرا که از نیروی انسانی خلاق و دغدغهمند برخوردار هستم. یا به عنوان مثال محل احداث کارخانه یا کارگاهم بسیار شرایط مطلوبتری نسبت به سایر رقبا دارد؛ چرا که انواع و اقسام مسیرهای دسترسی به آن وجود دارد و ماشینهای سنگین محدودیتی جهت تردد و رفتوآمد ندارند. یا به عنوان مثال نزدیکتر از سایرین به بازار فروش هستم و نیازی ندارم که متحمل هزینههای سنگین حملونقل شوم.
همانطور که در مثالهای بالا ذکر شد، هر آنچه که میتواند یک نقطهی مثبتی برای کسبوکار باشد که بتوانیم با تمرکز بر آنها، فاصلهی خود را با رقبا بیشتر کنیم میتواند نقطهی قوت ما محسوب شود. اما باید دقت کرد که نوشتن موارد روتین که معمولاً در همهی کسبوکارها نقطهی مثبت محسوب میشود، زیاد مطلوب نخواهد بود. چون نقاط قوت SWOT چیست همانطور که گفته شد، در نهایت خروجی SWOT، استراتژیهایی است که از دل ماتریس SWOT استخراج میشوند.
نقاط ضعف یا Weaknesses
اما پس از بررسی نقاط قوت که جزء عوامل درونی سازمان به حساب میآید، لازم است که عامل درونی و مهمتر دیگری به نام نقاط ضعف مورد بررسی قرار گیرد. نقاط ضعف درست در نقطهی مقابل نقاط قوت قرار میگیرند و بیانکنندهی نکات منفی درون کسبوکار هستند. مثلاً یکی از نقاط منفی درونی کسبوکار میتواند عدم استفاده از کاربردهای IT و فناوری اطلاعات باشد. انجام فرآیندهای دستی و غیر خودکار بیش از حد نیز از دیگر نقاط ضعف محسوب میشود. یا مثال دیگر، عدم بهرهمندی از نیروی انسانی علاقهمند و ماهی میباشد. یا حتی ممکن است محل احداث کارخانه برای فعالیتی که انجام میدهم بسیار نامناسب باشد و هزینههای مازادی را به کسبوکار متحمل کند.
بسیاری از کسبوکارها اگر به نقاط ضعف خود در ابتدای مسیر واقف و آگاه باشند، تلاش میکنند که حدالامکان نقاط ضعف خود را با استفاده از امکاناتی که دارند، پوشش دهند و هر روز به فکر کشف راههای رسیدن به فردای بهتر از امروز هستند. یررسی نقاط ضعف به ما کمک میکند که بیزینس ما نقاط قوت SWOT چیست ایستا نباشد و چابکی و پویایی خاصی به خود بگیرد.
فرصتها یا Opportunities
پس از آن که عوامل درونی سازمان یا کسبوکار بررسی شد، نوبت به بررسی عوامل خارجی میرسد. عوامل خارجی عواملی هستند که بیرون از سیستم و محیط ما شکل میگیرند و ایجاد آنها به داخل سیستم و محیط ارتباطی ندارد؛ بلکه علل ایجاد آنها مربوط به خارج از کسبوکار میشود. مثلاً شرایط محیط زیستی و قوانین دولتی از این دست عوامل خارجی هستند.
اما دستهای از عوامل خارجی که توجه به آنها میتواند سکوی پرتاب ما باشد، فرصتهایی هستند که برای کسبوکار ایجاد میشوند. دانش قبلی از فرصتهایی که میتواند ما را ترقی دهد و سهم بازار ما را افزایش دهد، میتواند آیندهی روشنی از جایگاه ما در آینده مشخص کند.
مثلاً در برههی کنونی توجه به تولید و رفع مانعزداییها بیشتر از گذشته مورد توجه دولت و حکومت قرار گرفته است. بنابراین دولتمردان در تلاش هستند موانع تولید را کاهش دهند و با آسانتر کردن شرایط پرداخت مالیات، تأمین اجتماعی و … تولید را رونق دهند. صنعتگرانی که از فرصتهای ایجاد شده مثل وامهای کمبهره و با تنفس نهایت استفاده را ببرند میتوانند پلههای ترقی را سریعتر طی کنند و آیندهی درخشانتری داشته باشند.
تهدیدها یا Threats
همواره در پیمودن مسیر شیرین و جذاب کارآفرینی و تولید، دستاندازهایی وجود دارد که عامل به وجود آمدن برخی از آنها به ما مربوط نمیشود. مثال بارز آن تحریمهای ظالمانهای است که با اعمال آنها زندگی چندین میلیون نفر تحت تأثیر قرار میگیرد. تحریمهای اقتصادی یکی از آسیب زنندهترین تهدیدها به رونق کسبوکار است. تصور کنید که کسب و کاری دارم که مواد اولیهی آن از خارج کشور تأمین میشود و مادهی مشابه داخلی آن با کیفیت مناسب وجود ندارد. تحریم اقتصادی اعمال میشود. تبادل مالی و پولی با مشکل مواجه میشود و عوامل دیگری دست به دست هم میدهند که هزینههای ما افزایش یابد. افزایش هزینهها، قدرت مانور قیمتگذاری را محدود میکند و سود حاشیهای را کاهش میدهد. از طرفی میزان فروش تحت تأثیر قرار میگیرد و به نوعی تعادل و بالانس میان هزینهها و درآمدها از بین میرود.
اگر پیش از راهاندازی کسبوکار خود، تهدیدهای بالقوه شناسایی نشوند و برنامه و راهکاری جهت مقابله با آنها وجود نداشته باشد، یقیناً و بدون شک در بازار رقابتی و پرتلاطم کشور که ثبات اقتصادی، واژهای بیمعناست، شکست و ورشکستگی انتظار ما را میکشد و دیری نخواهد پایید که واحد صنعتی با تعطیلی روبهرو خواهد شد و سر از جلسات ستاد تسهیل و رفع موانع تولید در میآورد.
یقیناً موارد دیگری نظیر مصوبههای ناگهانی، شرایط محیط زیستی و … از دیگر تهدیدهای کسبوکار محسوب میشوند و بدون داشتن استراتژی جهت مقابله با آنها نمیتوانیم زنده بمانیم.
مزایا و معایب تحلیل SWOT
مزایا
- تجزیه و تحلیل SWOT روشی مناسب برای هدایت جلسات و تبیین استراتژیهای کسب و کار است.
- جمع کردن همهی افراد در یک اتاق برای بحث در مورد نقاط قوت و ضعف اصلی شرکت و سپس هدایت بحث به سمت تعریف فرصتها و تهدیدها و در آخر طوفان ایدهها، روشی اثربخش و قدرتمند است.
- گاهی اوقات پیش فرض شما از تحلیل، با انعکاس نظرات و دیدگاههای افراد گروه کاملاً دستخوش تغییر میشود و در خلال بحثها شما با مسائل و عواملی آشنا میشوید که قبلاً از وجود آنها بی اطلاع بودید.
- ساختار مدون و منظم ابزار SWOT جلسات طوفان فکری و دیگر جلسات تصمیمگیری را ساختاریافته میکند و در حاضرین در جلسه را به منظور تصمیمگیری و نتیجهگیری مدون راهنمایی میکند.
- شما میتوانید تحلیل SWOT را به طور ویژه بر روی بخشهای تولید، فروش، بازاریابی و… پیادهسازی نموده و در نهایت آن را به استراتژی کلی تجاری شرکت تعمیم دهید.
معایب
- هنگامی که شما در حال اجرای یک تجزیه و تحلیل SWOT هستید، باید به خاطر داشته باشید که این تنها یک مرحله از فرآیند برنامهریزی کسبوکار است. برای مسائل پیچیدهتر، معمولاً برای تصمیمگیری باید تحقیق و تجزیه و تحلیل عمیقتری انجام دهید
- میتواند اطلاعات زیادی تولید کند، اما همهی آنها مفید نیستند.
- راهحل قطعی نمیدهد، یا تصمیمات جایگزین ارائه نمیکند.
- شاید جدیترین محدودیت SWOT ذهنی بودن آن است. ارزیابی جایگاه یک شرکت در طول دو بعد SWOT کاملاً ذهنی خواهد بود و مدیرانی که سعی در استفاده از SWOT دارند، احتمال دارد که با عدم توافقاتی در میان افراد یک شرکت درباره جایگاه شرکت در طول این ابعاد مواجه شوند.
جمعبندی
تحلیل SWOT تقریباً همواره تفکر و گفت و شنود خوب درباره شرکت و صنعت آن را ترغیب میکند و مدیرانی که از تحلیل SWOT استفاده میکنند تقریباً همواره قادر به فهرست کردن نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدات بسیاری خواهند بود. تحلیل SWOT همچنین نه تنها تحلیل خارجی محیط صنعتی یک شرکت را یکپارچه میسازد، بلکه نقاط قوت SWOT چیست تحلیلی داخلی از نقاط قوت و ضعف درونی یک شرکت را فراهم میسازد.
با توجه به رشد استفاده از ابزار SWOT، تمپلیتهای مختلف و متفاوتی در ارائهی هر چه جذابتر تحلیل وجود دارند. استفاده از این ابزارهای آماده و آنلاین میتواند از لحاظ گرافیکی و مصورسازی، تصویر زیبایی از تحلیل در ذهن خواننده ایجاد نماید. جهت استفاده از تمپلیتهای رایگان و آماده از مرجع لینک شده استفاده نمایید.
در نوشتههای بعد به نحوهی استخراج استراتژیها از ماتریس SWOT اشاره خواهد شد. سؤالات و ماتریسهای SWOT خود را در دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید. :))
سوآت یا SWOT چیست؟
SWOT در واقع یکی از ده ابزار کلیدی مدیریت میباشد که در فارسی با نام تحلیل “سوآت یا سوات” هم شناخته میشود. این ابزار برنامه ریزی استراتژیک، برای ارزیابی وضعیت داخلی و خارجی یک سازمان استفاده می شود.
SWOT در انگلیسی حروف اول کلمات قوت (Strength)، ضعف (Weakness)، فرصت (Opportunity) و تهدید(Threat) است. از این روش علاوه بر برنامه ریزی استراتژیک بطور کلی در تحلیل وضعیت سازمانها استفاده می شود. در واقع تحلیل SWOT را باید ابزاری کارآمد برای شناسایی شرایط محیطی و توانایی درونی سازمان بدانیم، پایه و اساس نقاط قوت SWOT چیست این ابزار کارآمد در مدیریت استراتژیک و همین طور بازاریابی است. این تحلیل را علاوه بر SWOT، در برخی متون به صورت TOWS نیز آوردهاند.
این تکنیک اولین بار همانطور که از محتوای آن مشخص است در سیستم های نظامی و سپس در مدیریت صنایع و کارخانه ها بکار برده شد و کم کم در دهه های اخیر مخصوصا از سال ۱۹۹۰ وارد سیستم های مدیریتی و برنامه ریزی شد .
[irp posts=”716″ name=”Up-selling Down-selling Cross-selling”]
مهمترین ویژگی سوآت این است که می توان بدون نیاز به تحلیل های کمّی و محاسبات ریاضیاتی به تحلیل داده ها و تدوین استراتژی پرداخت درحالیکه سایر روشها و تحلیلها نیاز به آمار و اطلاعات کمّی و همچنین فرمولهای پیچیده ریاضی دارند . این تکنیک به سادگی و با استفاده از روشهای کیفی امکان استفاده از یافته ها و اطلاعات را فراهم می سازد.
برای تعیین راهبردها، ابتدا نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدها (Strength, Weakness, Opportunity, Threats) با نگاهی به فضای داخلی و عوامل بیرونی بررسی میشوند که بر مبنای آنها و با استفاده از ماتریس SWOT، راهبردها استخراج میگردند.
هر راهبرد در زیر مجموعه یکی از اهداف، روش رسیدن به هدف را نقاط قوت SWOT چیست مشخص میسازد. شناسایی ذینفعهای درونی و بیرونی نیز به شناسایی عوامل کمک مینماید. پس از آن برای رسیدن به هر راهبرد، برنامههایی مشخص میشود که لازم است زمانبندی و بودجه گذاری آنها نیز انجام شود.
راهبرد S – (قوت Strength)
این راهبرد مربوط به وضعیت داخلی سازمان است و نقاط مثبت (توان و نقاط قوت) آن را ارزیابی میکند.این راهبرد میتواند یک حالت همافزایی در سازمان ایجاد کند. هر شرکتی مایل است در این موقعیت قرار داشته باشد تا بتواند با بهرهگیری از توانمندیها، استفاده از فرصتها را به حداکثر برساند. (گردهماییها و ارائه تجارب موفق، همچنین طراحی دورههای آموزشی مانند مدیریت دانش، سازمانهای یادگیرنده و غیره میتواند در این زمینه سودمند باشد.)
راهبرد W – (ضعف Weakness)
این راهبرد مربوط به وضعیت داخلی سازمان است و نقاط منفی (ضعفهای) آن را ارزیابی میکند.هدف دومین راهبرد، کاهش نقاط ضعف و افزایش فرصتهاست. گاه شرکتها به دلیل برخورداری از ضعفهای اساسی، امکان استفاده از فرصتهای به دست آمده را ندارند، لذا طراحی دورههای آموزشی به منظور از بین بردن نقاط ضعف میتواند شرکت را در استفاده از فرصتها توانمند کند.
راهبرد O – (اهداف Objectives)
این راهبرد مربوط به وضعیت خارجی سازمان است و نقاط مثبت (فرصتهای) آن را در ارتباط با بیرون ارزیابی میکند.این راهبرد براساس توانمندی شرکت در مقابل تهدیدات بنا شدهاست و هدف آن افزایش توانمندیهای موجود و کاهش تهدیدات با طراحی دورههای آموزشی است.
راهبرد T – (تهدید Threat)
این راهبرد مربوط به وضعیت خارجی سازمان است و نقاط منفی (تهدیدات پیش روی) آن را در ارتباط با بیرون ارزیابی میکند. هدف این راهبرد، کاهش تهدیدات تا حد امکان است. شرکتی که در معرض ورشکستگی قرار دارد میتواند با برگزاری دورههایی مانند مدیریت راهبردی و … از راهبردهای گوناگونی نقاط قوت SWOT چیست مانند انحلال، ادغام و تلاش برای بقا استفاده کند.
تحلیل SWOT: شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها
تحلیل SWOT یک ابزار ضروری برای برنامهریزی، تدوین استراتژی و تحلیل وضعیت سازمان از دو جنبه درونی و بیرونی است. SWOT مخفف Strength، Weakness، Opportunity و Threat میباشد؛ یعنی نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدها. نقاط قوت و نقاط ضعف، مسائل درونی، تحت کنترل و قابل تغییر و فرصتها و تهدیدها، مسائل بیرونی سازمان هستند که تحت کنترل ما نیستند و امکان تغییر آنها وجود ندارد.
نقاط قوت
نقاط قوت نشان دهندهی ویژگیهای مثبت و درونی کسبوکار ما هستند. ویژگیهایی مثل دانش، تجربه، تحصیلات، شبکههای ارتباطی، مهارتها و داراییهایی مثل سرمایه، مشتریهای دائمی، کانالهای توزیع، تکنولوژی و … . باید بدانیم سازمان ما در چه ویژگیهایی نسبت به دیگر رقبا متمایز و سرآمد است، چه منابعی در دسترس ما هستند که رقبای ما به آنها دسترسی ندارند، ارزش افزوده ما نسبت به دیگر رقبا چیست و … . برای اندازهگیری قوتها به یک دیدگاه 360 درجه احتیاج داریم. به این مفهوم که بدانیم سهامداران، کارمندان، مشتریها و حتی رقبا، ما را چگونه میبینند.
نقاط ضعف
جنبههای منفی و درونی کسب و کار ما، ارزشهای سازمان را کمرنگ میکند و در معرض خطر قرار میدهد. برای اینکه توانایی رقابت با دیگر رقبا را داشته باشیم، احتیاج داریم نقاط ضعفمان را در زمینههایی چون تخصص، مهارت و تکنولوژی شناسایی کنیم و دریابیم که در چه بخشهایی نیازمند بهبود هستیم. برای شناسایی نقاط ضعف کسبوکارمان باید واقعبین باشیم و تا جایی که میتوانیم اطلاعات کسب کنیم.
فرصتها
فرصتها در حقیقت همان فاکتورهای مثبت و بیرون سازمانی هستند که غالبا کنترلی روی آنها نداریم اما استفاده از آنها میتواند به موفقیت سازمان کمک کند. برای مثال فرصتهای موجود و تغییرات رخداده در بازار میتواند برای ما مفید بوده و منجر به ایجاد یک موقعیت خوب برای سازمان شود.
تهدیدها
تهدیدها شامل عوامل منفی، بیرونی و فراتر از کنترل ما هستند که با تدوین استراتژی میتوان تا حدی آنها را به فرصت تبدیل کرد و از آنها سود برد. برای مثال دانستن اینکه رقبای فعلی و بالقوه ما چه کسانی هستند، چه عواملی میتواند کسبوکار ما را در ریسک قرار بدهد، چه موقعیتهایی ممکن است تلاشهای بازاریابی ما را تهدید کند و محصولات یا تکنولوژیهای جدید تا چه میزان ممکن است جایگاه برند ما را به خطر بیاندازند.
هدف تحلیل SWOT ایجاد یک دید همهجانبه نسبت به موقعیت فعلی و برنامهریزی برای آینده سازمان است؛ کشف شکاف میان جایی که هستیم و جایی که میخواهیم باشیم.
برای دریافت یک چشمانداز همه جانبه، باید از دادههای موجود و همچنین از بینش و دریافتهای متخصصین سازمان، کارمندان و حتی مشتریان استفاده کنیم. علاوه بر اینها میتوان از KPI ها برای سنجش عملکرد ماهیانه یا سالیانه استفاده کرد.
برای درک بهتر فرصتها و تهدیدها، میتوان دادههای موجود در رابطه با صنعت خود را را به اطلاعات تبدیل کنیم. به کمک انجام تحقیقات بازار، به اطلاعات کاملی نسبت به بازار هدف دست پیدا کنیم؛ بدانیم ، اهداف خود را تعیین کنیم، به شناخت کاملی از رقبا دست یابیم، بدانیم در چه زمینههایی فعالیت میکنند و کدام اهداف را دنبال میکنند.
نکته اصلی تحلیل SWOT این است که با توجه به قوتها، ضعفها، تهدیدها و فرصتها، یک استراتژی بازاریابی کارآمد برای سازمان داشته باشیم. هر کسبوکار باید، تحلیل SWOT مربوط به خودش را داشته باشد.
فرآیند تجزیه و تحلیل SWOT فرصتی است که تیممان را متحد کرده و از مشارکت آنها برای توسعه استراتژی استفاده کنیم. برگزاری یک جلسه طوفان مغزی یا ارائه یک فرم به اعضای تیم برای بیان دیدگاه خود به صورت فردی، کمک میکند تا نسبت به مسائل درونی و بیرونی سازمان به جمعبندی رسیده و یک مدل نهایی و اولویتبندی شده از تحلیل SWOT طراحی کنیم که در هر چهار قسمت آن، فاکتورها و عوامل موثر ذکر شده باشد. پس از اولویتبندی فاکتورها و ایجاد یک تحلیل SWOT، اکنون میتوانیم برای تدوین استراتژیهای کوتاهمدت و بلندمدت از آن استفاده کنیم. برای تبدیل تحلیل به استراتژی، یکی از راههای پیشرو این است که دریابیم نقاط قوت، ضعف و فرصتها و تهدیدهای شرکت چه تاثیری بر یکدیگر دارند و میزان همپوشانی آنها چهقدر است.
گاهی از این مدل با عنوان TOWS یاد میشود. چیدمان استراتژیهایمان میتواند به چهار صورت زیر باشد:
استراتژی قوت – فرصت (SO): در این استراتژی تلاش میکنیم تا با استفاده از نقاط قوت شرکت، فرصتهای شناسایی شده را تقویت کنیم.
استراتژی قوت – تهدید (ST): در استراتژی ST با استفاده از نقاط قوت، تهدیدهای شناسایی شده را به حداقل میرسانیم.
استراتژی ضعف – فرصت (WO): با استفاده از فرصتهایی که شناسایی کردهایم تلاش میکنیم تا ضعفهای شرکت را به حداقل برسانیم.
استراتژی ضعف – تهدید (WT): در این استراتژی تلاش میکنیم تا ضعفها و کاستیهای درونی شرکت را به حداقل برسانیم تا از تهدیدهای احتمالی جلوگیری کنیم.
در نهایت لازم است پس از تدوین استراتژیها، به بازنگری پرداخته تا علت شکاف میان نتیجهها، در مقایسه میان نتیجه مورد انتظار تا آنچه که اتفاق افتاده است را بررسی کنیم. ارزش واقعی این تحلیل در جایی نشان داده میشود که تاثیرات مثبت را به حداکثر و تاثیرات منفی را به حداقل برساند.
ماتریس SWOT چیست؟
ابزار تحلیلی بسیار کارآمد ماتریس SWOT یا مدل خط و مشی هاروارد، برای شناسایی محیط بیرونی و درونی سازمان به کار برده می شود. این ماتریس در مدیریت استراتژیک و همین چنین در بازاریابی جهت شناخت محیط سازمان استفاده می شود. در ادامه با مجله توسعه دهندگان همراه باشید.
ماتریس SWOT از حروف ابتدای مفاهیم قوت (Strength)، ضعف (Weakness)، فرصت (Opportunity) و تهدید (Threat) تشکیل شده است. در این ماتریس مفاهیم قوت و ضعف به محیط درون سازمان و فرصت و تهدید به محیط بیرون سازمان مربوط می شود.
برای انجام تحلیل سازمان خود به وسیله ماتریس SWOT گام های زیر را طی کنید:
قدم اول: شناسایی عوامل داخلی و خارجی
برای تهیه ماتریس SWOT ابتدا باید عوامل داخلی و خارجی که بر سازمان موثر هستند را شناسایی کنید. پس از اینکه تمامی نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدها مشخص شد، ماتریس های ارزیابی عوامل داخلی (IFE) و ارزیابی عوامل خارجی (EFE) تشکیل میشود. تمامی نقاط ضعف و قوت که مربوط به محیط داخل سازمان است در ماتریس IFE و فرصتها و تهدیدات محیط خارجی در ماتریس EFE تجزیه و تحلیل می شوند و پس از آن وارد ماتریس QSPM شده و نمره دهی می شوند.
قدم دوم: تعیین وزن عوامل داخلی و خارجی
عوامل خارجی و داخلی را باید شناخته و آنها را براساس نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدها دسته بندی کنیم. سپس میزان اهمیت هر یک از آنها را مشخص کنیم. می توانیم از مدل فرایند تحلیل سلسله مراتبی کمک بگیریم و سلسله مراتب وزن هر یک از شاخص های عوامل داخلی و خارجی را مشخص کنیم. خروجی تکنیک تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، میزان اهمیت هر شاخص تصمیم گیری استراتژیک را نشان می دهد.
قدم سوم: ایجاد ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی
برای این کار ابتدا عواملی را که تهیه کرده ایم، نوشته و به هر کدام بر اساس اهمیت، ضریبی از عدد صفر (بدون اهمیت) تا یک (بسیار مهم) اختصاص می دهیم. توجه داشته باشید جمع ضرایب نباید از عدد یک بیشتر شود. سپس به هر کدام از این عوامل از شماره 1 تا 4 نمره می دهیم. که نمره 1 نشان دهنده ضعف اساسی، نمره 2 ضعف کم، نمره نقاط قوت SWOT چیست 3 بیانگر نقطه قوت و نمره 4 نیز نشان دهنده قوت بسیار بالا در عامل می باشد. سپس ضریب هر عامل را در نمره آن ضرب کرده تا نمره نهایی سازمان به دست بیاید.
اگر میانگین این عدد از 2.5 کمتر باشد یعنی سازمان با ضعف روبرو است و اگر بالاتر از 2.5 باشد یعنی سازمان دارای قوت است.
این کار را برای هر دو ماتریس IFE و EFE انجام دهید.
قدم چهارم: طراحی ماتریس SWOT
عواملی چون قدرت، ضعف، فرصت و تهدید در ماتریس SWOT شناسایی شده و مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته اند. در ماتریسSWOT هریک از این عوامل را لیست کرده و آنها را در سلول های مربوط به خودشان وارد کنید. بنابراین همواره این ماتریس چهار نوع استراتژی WO، WT، ST و SO به شما می دهد.
استراتژی های محافظه کارانه (WO): در این استراتژی هدف این است که از مزیت های موجود در فرصت ها برای جبران نقاط ضعف استفاده شود.
استراتژی های تدافعی (WT): هدف از این استراتژی، کم کردن نقاط ضعف داخلی و پرهیز از تهدیدات ناشی از محیط خارجی است. معمولا در چنین شرایطی سازمان در وضعیت مخاطره آمیز قرار دارد می توانیم از روش انحلال، واگذاری کاهش عملیات، پیوستن به شرکت های دیگر از این بحران عبور کند.
استراتژی های تهاجمی (SO): در این استراتژی، سازمان با تکیه بر قوت های داخلیف بیشترین بهره را از فرصت های خارجی می برد. به همین دلیل بیشتر سازمان ها تمایل دارند در این موقعیت قرار بگیرند.
استراتژی های رقابتی (ST): در این استراتژی هدف سازمان این است که روش هایی استفاده شود تا از تاثیر منفی تهدیدات خارجی، با استفاده از نقاط قوت داخلی جلوگیری شود و سعی شود تهدیدات از بین بروند.
دیدگاه شما